Quan sát theo dõi DA của lớp dữ liệu khả dụng: Chuỗi khối mô-đun đang tăng tốc

Lớp dữ liệu sẵn có là một cách đầy hứa hẹn và quan trọng để mở rộng quy mô chuỗi khối. Ethereum là lớp dữ liệu sẵn có cho Rollup Lớp 2. Celestia muốn xây dựng một lớp dữ liệu sẵn có thuần túy hơn Ethereum. Ngoài ra còn có một số giải pháp lớp sẵn có dữ liệu ngoài chuỗi như EigenDA.

**1. Lớp khả dụng của dữ liệu là gì? **

Khái niệm về tính khả dụng của dữ liệu khác với các hệ thống tệp và cơ sở dữ liệu phi tập trung, như được nêu rõ trên các trang web Ethereum và Celestia.

• **Ethereum: **Tính khả dụng của dữ liệu có nghĩa là đảm bảo rằng khối được phát hành bởi người đề xuất khối và tất cả dữ liệu giao dịch có trong khối đều có sẵn cho những người tham gia mạng khác.
• Celestia: Tính khả dụng của dữ liệu tương quan với tính khả dụng của dữ liệu được xuất bản trong khối mới nhất.

Tuy nhiên, các hệ thống tệp và cơ sở dữ liệu phi tập trung chủ yếu đảm bảo rằng dữ liệu do người dùng lưu trữ có thể truy cập được. Chúng không giải quyết các vấn đề tương tự như lớp dữ liệu sẵn có.

Tất nhiên, tính khả dụng của dữ liệu và lưu trữ phi tập trung cũng có điểm chung, đó là về mặt kỹ thuật, tất cả đều sử dụng các phương pháp xác minh như mã xóa và Bằng chứng truy cập ngẫu nhiên để xác minh tính khả dụng của dữ liệu.

2. Công nghệ cung cấp dữ liệu là gì?

Hiện tại có một số loại lớp dữ liệu sẵn có, bao gồm:

• **Ethereum. **ETH đóng vai trò là lớp DA (Dữ liệu khả dụng) của Tổng số lớp thứ hai.
• ** Chuỗi khối mô-đun được đại diện bởi Celestia. **Celestia là lớp DA được thiết kế có mục đích chỉ xử lý tính khả dụng của dữ liệu và không thực hiện giao dịch. Nó khởi động xu hướng chuỗi khối mô-đun vào năm 2022. Một blockchain mô-đun như vậy cũng có các dự án như Avail.
• **EigenDA và các sản phẩm DA khác. **Dữ liệu sẵn có được đảm bảo thông qua các ủy ban.

Ethereum

Ethereum đã là lớp DA của L2 Rollup. Ethereum Rollup đóng gói và gửi dữ liệu giao dịch của lớp thứ hai tới hợp đồng thông minh Ethereum và Ethereum lưu trữ dữ liệu L2 và đảm bảo tính khả dụng của dữ liệu của các dữ liệu giao dịch này.

Mặc dù các bản tổng hợp có thể mở rộng quy mô thông lượng của ETH bằng tính toán ngoài chuỗi, nhưng khả năng của chúng bị giới hạn bởi thông lượng dữ liệu chuỗi khối L1 ETH. Do đó, để Rollups sử dụng Ethereum làm lớp sẵn có dữ liệu, Ethereum cần tăng khả năng lưu trữ và xử lý dữ liệu của mình.

Ethereum đang tích cực thúc đẩy việc nâng cấp Danksharding, Danksharding có thể cải thiện khả năng lưu trữ dữ liệu của Ethereum và làm cho ETH trở thành một lớp DA mạnh mẽ hơn. **

• Trong sơ đồ của Danksharding, tính khả dụng của dữ liệu được ủy quyền cho các phân đoạn riêng lẻ và mỗi trình xác nhận chỉ cần chạy một nút đầy đủ cho phân đoạn của nó và chạy các phân đoạn khác với công suất máy khách nhẹ. Sharding làm tăng không gian dữ liệu của Rollup vì công việc lưu trữ dữ liệu được phân chia trên các phân đoạn khác nhau.
• Proto-danksharding (EIP-4844) là triển khai ban đầu của Dankshading và dự kiến sẽ ra mắt vào nửa cuối năm nay. Proto-danksharding đã xác định các loại giao dịch mới cho các đốm khối dữ liệu, cũng như mã được biên dịch trước cần thiết để xác minh các đốm màu, triển khai hầu hết logic cốt lõi của Danksharding. Mỗi đốm màu có kích thước khoảng 125kB, trong khi một khối chỉ có 90kB. Hiện tại, có thể gắn tối đa tám đốm màu trên mỗi đoạn, dẫn đến thêm 1 MB dung lượng lưu trữ. Sau khi phân đoạn trong Danksharding, người xác minh chỉ cần tải xuống một phần dữ liệu blob; dữ liệu trong Proto-danksharding không được phân đoạn và người xác minh vẫn cần tải xuống và xác minh trực tiếp tính khả dụng của dữ liệu của tất cả các đốm màu, vì vậy đây là một bước trong Đan Mạch . Sau khi triển khai EIP4844, Blob có thể lưu trữ dữ liệu gấp 10 lần so với Calldata với cùng mức tiêu thụ gas. Dữ liệu tổng số có thể được lưu trữ trong Blobs trong tương lai, giảm phí giao dịch theo một mức độ lớn. Danksharding sẽ trở nên rẻ hơn sau khi được triển khai đầy đủ.
• Nói chung, Danksharding có thể cải thiện khả năng lưu trữ dữ liệu của Ethereum, giảm chi phí ETH được sử dụng làm DA và do đó trở thành một lớp DA mạnh mẽ hơn.

Nguyên tắc kỹ thuật của Danksharding:

• Bây giờ tất cả dữ liệu trên Ethereum được lưu trữ trên chuỗi, buộc các nhà sản xuất khối phải xuất bản tất cả dữ liệu giao dịch lên chuỗi và để các nút xác minh tải xuống. Danksharding giới thiệu một đốm dữ liệu, được lưu trữ ngoài chuỗi và chỉ đặt cam kết KZG của dữ liệu trên chuỗi. Thời gian lưu trữ được rút ngắn xuống còn 1-3 tháng và không gian blob lớn tới ~125kB (kích thước khối ETH chỉ ~90kB). Do đó, thời gian lưu trữ dữ liệu trở nên ngắn hơn và khối lượng dữ liệu trở nên lớn hơn.
• Nút xác minh một blob là để truy vấn xem blob đó có khả dụng hay không, nghĩa là liệu nó có thể được tải xuống từ mạng hay không. Danksharding dựa vào việc lấy mẫu tính khả dụng của dữ liệu để xác minh rằng mạng đã xem toàn bộ nội dung của đốm màu.
• Do thời gian lưu trữ dữ liệu bị rút ngắn, khả năng truy xuất bị giảm, nghĩa là khả năng truy vấn các đốm màu lịch sử cũ hơn một tháng bị giảm. Để bảo mật, EVM không thể truy cập dữ liệu blob ngoài chuỗi mà chỉ có thể truy cập vào cam kết trên chuỗi của blob, ngăn không cho EVM bị lỗi do không thể truy cập các đốm màu dài hạn.
• Để xác minh tính khả dụng của dữ liệu Blob, ETH sử dụng phương pháp xác minh lấy mẫu tính khả dụng của dữ liệu. Nhiều vòng lấy mẫu ngẫu nhiên của một số lượng nhỏ mẫu được thực hiện trên dữ liệu để xác minh khả năng sử dụng của nó. Điều này cho phép các nút blockchain xác minh tính khả dụng của chúng mà không cần tải xuống toàn bộ đốm màu.
• Bằng cách sử dụng công nghệ mã xóa đối với các đoạn dữ liệu dư thừa, khả năng khôi phục dữ liệu được cải thiện và sự kết hợp giữa mã xóa và lấy mẫu tính khả dụng của dữ liệu có thể ngăn các nút ẩn dữ liệu.

Lớp DA chuỗi khối mô-đun được đại diện bởi Celestia

Celestia là một chuỗi khối mô-đun chỉ đặt hàng và xuất bản các giao dịch chứ không thực hiện chúng. Bằng cách tách lớp đồng thuận và lớp thực thi ứng dụng, Celestia mô đun hóa ngăn xếp công nghệ chuỗi khối và mở ra những khả năng mới cho các nhà xây dựng ứng dụng phi tập trung.

• Celestia chịu trách nhiệm về lớp DA, ETH và các mạng khác chịu trách nhiệm về sự đồng thuận và giải quyết, và chuỗi ứng dụng chịu trách nhiệm thực thi.
• Celestia chịu trách nhiệm về lớp DA và lớp đồng thuận, trong khi việc thanh toán và thực thi được xử lý bởi AppChain. Ngoài ra, việc thanh toán có thể sử dụng Cevmos, trong khi việc thực thi vẫn là với AppChain.

**Phương pháp xác minh tính khả dụng của dữ liệu của Celestia tương tự như của Ethereum. **Sử dụng mã xóa Reed-Solomon hai chiều, một bộ lấy mẫu ngẫu nhiên được thiết kế để xác minh dữ liệu và khôi phục dữ liệu nhằm đảm bảo tính khả dụng của dữ liệu.

Celestia cũng rất khác với **ETH. **

• Celestia chỉ tập trung vào lớp DA và lớp đồng thuận của Rollup, trong khi ETH cũng tạo lớp thanh toán cho Rollup.
• Celestia chỉ thực hiện lớp DA và lớp đồng thuận, không có máy ảo hợp đồng thông minh hoàn chỉnh Turing và không hỗ trợ hợp đồng thông minh.
• Bản tổng hợp của Ethereum không thể được phân nhánh, nhưng Bản tổng hợp có chủ quyền của Celestia có thể được phân nhánh.
• Rollup giao tiếp tài sản với Celestia thông qua cầu nối. Vì Celestia không hỗ trợ hợp đồng thông minh nên cầu nối chuỗi chéo có các chức năng hạn chế và chỉ có thể chuyển DA Token.

Hệ sinh thái của Celestia cũng đang phát triển nhanh chóng.

Lớp DA ngoài chuỗi

Lớp DA ngoài chuỗi chủ yếu bao gồm hai loại

• Ủy ban sẵn có dữ liệu
• Các nhà sản xuất chuỗi khối và các bên đáng tin cậy thành lập Ủy ban Khả dụng Dữ liệu (DAC), nơi lưu trữ dữ liệu giao dịch ngoài chuỗi và không lưu trữ trên chuỗi khối. DAC cần được cung cấp trong trường hợp có tranh chấp. Các thành viên DAC cũng sẽ xuất bản bằng chứng trên chuỗi để chứng minh rằng dữ liệu trên thực sự có sẵn.
• Ví dụ: hợp lệ và plasma sử dụng lưu trữ ngoài chuỗi để giảm dữ liệu trên chuỗi.
• Ủy ban sẵn có dữ liệu cho PoS
• Hội đồng gửi tiền đặt cọc và thêm cơ chế thưởng phạt để nâng cao uy tín của DAC. Các khía cạnh khác giống như DAC đã đề cập ở trên.
• Ví dụ: EigenDA được xây dựng trên giao thức cam kết thứ hai EigenLayer, thu hút những người xác thực Ethereum tham gia vào công việc đảm bảo tính khả dụng của dữ liệu của EigenDA.

3. Hiện tại có sẵn các lớp dữ liệu nào?

Hiện tại, có một số dự án cung cấp dữ liệu, bao gồm:

• ETH: Hiện tại, ETH được sử dụng làm lớp dữ liệu sẵn có cho các bản tổng hợp lạc quan L2 và bản tổng hợp zk. Việc ra mắt EIP4844 (Proto-Danksharding) vào nửa cuối năm sẽ có lợi cho sự phát triển của L2, cải thiện khả năng lưu trữ dữ liệu của Ethereum và giảm chi phí lưu trữ.
• **Celestia: **Celestia được thiết kế chủ yếu cho các lớp đồng thuận và tính sẵn sàng của dữ liệu. Mạng thử nghiệm của Celestia sẽ được ra mắt vào tháng 6 năm 2022 và Celestia đã thúc đẩy quá trình mô đun hóa chuỗi khối. Celestia cần xây dựng hệ sinh thái của riêng mình và cạnh tranh với Ethereum. Hiện tại, một số dự án sinh thái đã được phát triển.
• **Avail:**Avail ban đầu được Polygon xuất bản vào tháng 6 năm 2022. Tuy nhiên, sau khi những người sáng lập rời Polygon, Avail đã trở thành một dự án chuỗi khối mô-đun độc lập và phát hành một mạng thử nghiệm. Tương tự như Celestia Avail là một lớp DA và sự đồng thuận riêng biệt, giống như Celestia. Avail đã lên kế hoạch kết nối mạng chính với Polygon và sử dụng MATIC làm tiền tệ cơ sở. MATIC là một mã thông báo trưởng thành hơn so với mã thông báo Celestia.
• EigenDA: EigenDA là một lớp DA dựa trên Ethereum khuyến khích những người xác thực duy trì mạng DA thông qua thế chấp lại ETH, loại bỏ gánh nặng khởi động theo yêu cầu của Celestia.
• **DA ngoại tuyến khác: **Validium lưu trữ dữ liệu giao dịch ngoại tuyến và sử dụng ETH để đồng thuận và thanh toán. Với việc áp dụng rộng rãi Celestia và Danksharding, việc áp dụng Validium có thể giảm dần hoặc thậm chí ngừng hoạt động.

Tóm tắt

• Lớp dữ liệu sẵn có là một cách đầy hứa hẹn và quan trọng để mở rộng quy mô chuỗi khối. Ethereum là lớp dữ liệu sẵn có cho Rollup Lớp 2. Celestia muốn xây dựng một lớp dữ liệu sẵn có thuần túy hơn Ethereum. Ngoài ra còn có một số giải pháp lớp sẵn có dữ liệu ngoài chuỗi như EigenDA.
• Việc ra mắt EIP4844 vào nửa cuối năm giúp ETH trở thành một lớp DA mạnh mẽ hơn và mạng chính của Celestia cũng có thể được ra mắt vào nửa cuối năm nay. Mỗi dịch vụ cung cấp dữ liệu sẵn có hiện tại đều có những điểm mạnh đáng được chúng ta chú ý trong năm nay.
• Công nghệ của Celestia vẫn cần xác minh thị trường và ETH và Celestia cũng có thể tiếp cận nhau về mặt kỹ thuật trong tương lai.