Web3, một lĩnh vực internet phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain, đang nhanh chóng trở thành điểm nóng toàn cầu về đổi mới. Với sự tăng nhanh của các dự án Web3, các phương thức tài chính ngày càng đa dạng hóa, và các mô hình tài chính vốn và vốn rủi ro truyền thống không còn đáp ứng được nhu cầu độc đáo của ngành công nghiệp mới nổi này.
Bài viết này sẽ khám phá các phương pháp gọi vốn phổ biến trong các dự án Web3, bao gồm tài trợ token, quỹ sinh thái chuỗi công khai, tài trợ do DAO điều khiển và các chiến lược tài trợ cho người sáng lập từ giai đoạn khởi đầu lạnh đến mở rộng toàn cầu.
Nguồn:rootdata
Các xu hướng đầu tư tiền điện tử trong vòng 5 năm qua cho thấy tổng số tiền là 23,4 tỷ đô la, với DeFi (28%) và NFTs (22%) chiếm ưu thế trên thị trường. Từ 2023 đến 2024, phí funding đã biểu hiện sự dao động theo chu kỳ, với số tiền funding hàng tháng dao động từ 200 triệu đến 800 triệu đô la. Các nhà đầu tư đặc biệt ưa chuộng các dự án phát triển cơ sở hạ tầng và giao thức.
Ethereum vẫn là hệ sinh thái Layer1 chiếm ưu thế (với hơn 2.500 dự án), trong khi Polygon, Arbitrum và Optimism đã hoạt động tốt trong việc mở rộng Layer2, với số lượng dự án dao động từ 1.000 đến 2.500, cho thấy sức hấp dẫn mạnh mẽ của hệ sinh thái Ethereum. Trong khi đó, sự phát triển nhanh chóng của các chuỗi mới nổi (như Base và Solana) cho thấy xu hướng đa dạng hóa hệ sinh thái.
Nhìn chung, vốn đang mở rộng từ cơ sở hạ tầng tài chính sang văn hóa, quản trị và đổi mới công nghệ, nhưng cần xem xét rủi ro của sự biến động chu kỳ thị trường.
Nguồn: rootdata
Nguồn:rootdata
Investors Web2 thường tập trung vào các mô hình kinh doanh chín chắn, mô hình lợi nhuận truyền thống và chu kỳ sinh lời ổn định. Họ dựa vào các mô hình kinh doanh đã được xác minh và các khung công nghệ để đầu tư.
Ngược lại, nhà đầu tư Web3 nhấn mạnh sự đổi mới của các dự án, đặc biệt là các dự án phi tập trung vào cộng đồng và tiềm năng giá trị lâu dài của chúng. Đối với mô hình đầu tư sinh lợi, nhà đầu tư Web3 sẵn lòng chấp nhận rủi ro hơn, tham gia vào các nền kinh tế tiền điện tử mới nổi và các hệ sinh thái đổi mới. Chu kỳ sinh lợi có thể ngắn hơn, nhưng rủi ro tương đối cao hơn.
Web2 và Web3 có nhiều điểm tương đồng trong phương thức tài chính nhưng cũng có những khác biệt đáng kể.
Việc tài trợ Web2 chủ yếu dựa vào các hình thức truyền thống như đầu tư cổ phần, vay ngân hàng, các trung tâm ủy thác doanh nghiệp và các nền tảng gây quỹ cộng đồng, trong khi Web3, được thúc đẩy bởi sự phi tập trung, kinh tế mã thông báo và công nghệ blockchain, đã phát triển các phương thức tài trợ mới như ICO, IDO, tài trợ DAO và tài trợ NFT.
Web3 financing (phí funding) linh hoạt và đa dạng hơn và nhấn mạnh sự tham gia của cộng đồng và ứng dụng tài sản được mã hóa thành token, từ đó đưa ra sự thay đổi đáng kể cho các mô hình tài chính truyền thống. Bằng cách so sánh các phương pháp tài chính của cả hai, người ta có thể hiểu rõ hơn về ưu điểm và các tình huống áp dụng, từ đó cung cấp cho các doanh nhân thông tin để lựa chọn con đường tài chính phù hợp nhất.
Web3, một lĩnh vực internet phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain, đang nhanh chóng trở thành một điểm nổi bật của sự đổi mới toàn cầu.
Với sự tăng nhanh của các dự án Web3, các phương pháp gọi vốn cũng đã đa dạng hóa, vì các mô hình gọi vốn cổ phần truyền thống và vốn rủi ro không thể đáp ứng được nhu cầu độc đáo của ngành công nghiệp mới nổi này.
Các công ty quỹ đầu tư mạo hiểm (VCs) là một nguồn vốn quan trọng cho các dự án Web3, đặc biệt phù hợp cho các giai đoạn Seed và Series A. Các VCs thường tập trung vào sự đổi mới công nghệ, tiềm năng thị trường và khả năng thực hiện của đội ngũ, cung cấp hỗ trợ vốn và giúp mở rộng thị trường.
Filecoin: Đã đảm bảo được vốn đầu tư giai đoạn đầu từ Sequoia Capital và Andreessen Horowitz.
Dapper Labs (CryptoKitties): Nhận đầu tư từ Andreessen Horowitz và Union Square Ventures, giúp thúc đẩy sự phát triển của nó.
Phí Funding Dồi Dào: VCs thường có các quỹ vốn lớn, cung cấp các khoản tiền cần thiết cho việc mở rộng dự án.
Tài nguyên và Mạng lưới: Các nhà đầu tư cung cấp phí funding và mang lại kinh nghiệm ngành, tài nguyên thị trường và mạng lưới đối tác.
Hỗ trợ quản lý: Các nhà đầu tư mạo hiểm tham gia vào quản lý dự án, giúp định hình chiến lược và tối ưu hóa quy trình.
Sự pha loãng cổ phần: Các nhà đầu tư VC yêu cầu phân bổ cổ phần, điều này có thể ảnh hưởng đến quyền kiểm soát của người sáng lập đối với dự án.
Áp lực lợi nhuận ngắn hạn: Một số nhà đầu tư tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, điều này có thể xung đột với mục tiêu dài hạn của dự án.
Lý tưởng cho các dự án đã hoàn thành việc xác nhận thị trường và sẵn sàng mở rộng, đặc biệt là ở giai đoạn Seed và Series A.
Chuẩn bị Tài liệu: Nhóm dự án phải chuẩn bị kỹ lưỡng các kế hoạch kinh doanh chi tiết, báo cáo sách trắng, tài liệu kỹ thuật và báo cáo phân tích thị trường. Các nhà đầu tư thường đánh giá kỹ lưỡng những tài liệu này, tập trung vào sự đổi mới công nghệ của dự án, tiềm năng thị trường và khả năng thực hiện của nhóm.
Giới thiệu và Liên hệ: Để giới thiệu dự án, dự án có thể liên hệ với các nhà đầu tư thông qua mạng lưới kết nối, hội nghị ngành hoặc ngân hàng đầu tư.
Đàm phán Điều khoản: Điều khoản về tài trợ, bao gồm tỷ lệ vốn chủ sở hữu, định giá, quy mô đầu tư và quyền lợi cho việc tài trợ trong tương lai, cần được thương lượng với nhà đầu tư.
Due Diligence: VC thực hiện quy trình kiểm tra kỹ lưỡng về dự án, bao gồm lý lịch của nhóm, khả năng công nghệ và điều kiện thị trường, nhằm đảm bảo tính khả thi và giá trị đầu tư của dự án.
Phát hành và Quản lý Quỹ: Sau khi đảm bảo được nguồn vốn, các khoản tiền thường được phát hành theo từng phần theo thỏa thuận. Các nhà đầu tư mạo hiểm tham gia vào kế hoạch chiến lược và thực thi, cung cấp nguồn lực và hỗ trợ thị trường.
Cơ cấu vốn chủ sở hữu và thỏa thuận điều khoản: Điều quan trọng là xác định cổ phần vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư, quyền biểu quyết, cơ chế thoái vốn, v.v. Đảm bảo rằng các thỏa thuận cổ đông và điều khoản đầu tư tuân thủ luật pháp địa phương.
Bảo vệ Dữ liệu và Quyền riêng tư: Dự án phải bảo vệ thông tin cá nhân và nhạy cảm, đặc biệt khi hoạt động toàn cầu, và tuân thủ các quy định quyền riêng tư liên quan như GDPR.
Chống rửa tiền (AML) và KYC: VC funding thường yêu cầu thủ tục KYC nghiêm ngặt để đảm bảo tính hợp pháp của nguồn vốn.
Nguồn: rootdata
Token financing là một phương pháp gọi vốn phổ biến cho các dự án Web3. Dự án gọi vốn bằng cách phát hành token, có vai trò đa dạng trong hệ sinh thái dự án.
Bitcoin: Trở thành mẫu hình cho việc tài trợ token thông qua sự hỗ trợ của cộng đồng và việc phát hành whitepaper.
Ethereum: Thu thập 18 triệu đô la thông qua một ICO vào năm 2014, phát triển thành một nền tảng hợp đồng thông minh hàng đầu.
Filecoin: Raised over $250 million through an ICO in 2017, advancing decentralized storage development.
Phí Funding Nhanh: Token financing có thể thu hút nhà đầu tư toàn cầu nhanh chóng, giúp dự án gọi vốn một cách nhanh chóng.
Sự Tham Gia Của Cộng Đồng: Việc bán token khuyến khích người dùng tham gia dự án, nâng cao sự tương tác của cộng đồng.
Độ thanh khoản thị trường phụ: Các token có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX), cung cấp cho dự án sự hỗ trợ vốn từ thị trường phụ.
Tuân thủ pháp lệnh: Các vùng khác nhau có yêu cầu quy định khác nhau về phát hành token, và các dự án phải đảm bảo tuân thủ các luật pháp liên quan.
Rủi ro đầu cơ: Đầu cơ quá mức có thể dẫn đến giá token sụt giảm, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ sinh thái. Một mô hình kinh tế token được thiết kế tốt là điều cần thiết.
Chi tiết vận hành
Thiết kế Mô hình Kinh tế Token: Nhóm dự án phải thiết kế một mô hình kinh tế token, xác định tổng cung, tỷ lệ phân phối, cơ chế lưu thông và các trường hợp sử dụng (ví dụ: quản trị, thanh toán, động viên).
Phát triển Hợp đồng Thông minh: Phát triển hợp đồng thông minh đáp ứng các yêu cầu của dự án, đảm bảo hoạt động bình thường của việc phát hành, chuyển nhượng, phân phối và đốt token.
Viết Bản Trắng: Phát hành một bản trắng mô tả các mục tiêu dự án, kiến trúc kỹ thuật, phân phối token và kế hoạch gây quỹ, đảm bảo sự minh bạch trong quá trình gây quỹ.
Chọn Nền tảng Phát hành: Chọn các nền tảng gọi vốn phù hợp như ICO hoặc IDO (ví dụ: CoinList, Polkastarter) dựa trên loại dự án cho việc bán token.
Tiếp thị và Xây dựng Cộng đồng: Tiến hành các chương trình khuyến mãi trực tuyến và xây dựng cộng đồng để tăng cường sự tiếp cận và thu hút sự tham gia của các nhà đầu tư.
Xem xét Pháp lý và Tuân thủ
Xem Xét Tuân Thủ: Các khu vực khác nhau có các yêu cầu quản lý khác nhau đối với việc phát hành token, đặc biệt là SEC Hoa Kỳ, có các quy định nghiêm ngặt về việc xác định liệu token có đủ tiêu chuẩn để được xem như chứng khoán hay không. Dự án phải đảm bảo tuân thủ để tránh bị coi là chứng khoán bất hợp pháp.
KYC và Chống Rửa Tiền (AML): Việc tài trợ token yêu cầu kiểm tra KYC/AML để đảm bảo tính hợp pháp của danh tính của nhà đầu tư và ngăn chặn rửa tiền.
Risk Disclosure: Dự án phải tiết lộ đầy đủ rủi ro trong bảng mô tả để tránh các tranh chấp pháp lý sau này phát sinh từ không đối xứng thông tin.
Nguồn:cryptorank
Các dự án blockchain lớn (như Ethereum và Polkadot) hỗ trợ các nhà phát triển và dự án đổi mới thông qua các chương trình tài trợ hệ sinh thái, giúp các dự án Web3 đảm bảo được nguồn vốn ban đầu.
Ethereum Foundation Grants: Đã tài trợ nhiều dự án như Uniswap và Chainlink, thúc đẩy phát triển hệ sinh thái.
Web3 Foundation của Polkadot: Cung cấp hỗ trợ phí funding cho các dự án dựa trên Polkadot.
NEAR Protocol: Hỗ trợ một số ứng dụng phi tập trung thông qua chương trình phúc lợi hệ sinh thái của nó.
Không có sự pha loãng cổ phiếu: Không có sự pha loãng cổ phiếu hoặc token liên quan, cho phép nhóm sáng lập duy trì quyền kiểm soát.
Phát triển tăng tốc: Tận dụng tài nguyên blockchain công cộng để tăng tốc phát triển kỹ thuật và xây dựng cộng đồng.
Cạnh tranh gay gắt: Rào cản đầu vào cao, yêu cầu các dự án phải chứng minh sự đổi mới kỹ thuật mạnh mẽ.
Yêu cầu nghiêm ngặt: Mỗi chương trình thưởng hệ sinh thái có tiêu chí cụ thể và tiêu chuẩn đánh giá, yêu cầu chuẩn bị cẩn thận.
Chi tiết vận hành
Quy trình đăng ký: Các dự án phải nộp kế hoạch dự án chi tiết, giải pháp kỹ thuật, thị trường mục tiêu và kế hoạch sử dụng quỹ theo yêu cầu đăng ký của quỹ hoặc hệ sinh thái.
Phê duyệt Quỹ: Cơ sở thường xem xét các đơn đăng ký, tập trung vào sự đổi mới của dự án, khả năng kỹ thuật và đóng góp cho hệ sinh thái.
Sử dụng và báo cáo quỹ: Sau khi được tài trợ, các dự án cần sử dụng quỹ theo kế hoạch và gửi báo cáo tiến độ và tài chính định kỳ cho tổ chức tài trợ.
Chia sẻ tài nguyên: Nhiều dự án hỗ trợ mạng lưới blockchain công cộng cung cấp hỗ trợ bổ sung, bao gồm tư vấn kỹ thuật, tiếp thị và đối tác.
Xem xét Pháp lý và Tuân thủ
Bảo vệ Sở hữu Trí tuệ: Đảm bảo các thành tựu công nghệ của dự án tuân thủ đúng luật Sở hữu Trí tuệ liên quan, đặc biệt là khi đăng ký vốn cho blockchain công cộng. Bằng sáng chế hoặc bản quyền cho kết quả công nghệ cần phải rõ ràng và được xác định tốt.
Hợp đồng Tuân thủ: Ký kết các thỏa thuận phí funding rõ ràng về phạm vi sử dụng quỹ, yêu cầu báo cáo và sở hữu trí tuệ sau khi hoàn thành dự án.
Nguồn:esp.ethereum.foundation
Một Tổ chức Tự trị Phi tập trung (DAO) sử dụng hợp đồng thông minh và quản trị cộng đồng để đạt được quyên góp và ra quyết định phi tập trung, nhấn mạnh vào sự tự chủ và sự tham gia của cộng đồng.
Gitcoin Grants: Những hỗ trợ được cộng đồng tài trợ để ủng hộ những nhà phát triển mã nguồn mở và dự án blockchain.
Aave Grants DAO: Quỹ tài trợ cho các dự án đổi mới DeFi thông qua bỏ phiếu cộng đồng.
Moloch DAO: Tập trung vào phí funding cho các dự án hệ sinh thái Ethereum.
Decentralization: DAOs đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc tài trợ dự án, với sự tham gia trực tiếp của cộng đồng trong quyết định.
Ủng hộ cộng đồng: Nhận phí funding từ một DAO có nghĩa là nhận được sự công nhận rộng rãi từ cộng đồng, giúp tăng giá trị thương hiệu của dự án.
Yêu cầu Quản lý Cộng đồng cao: DAOs thành công phụ thuộc vào cộng đồng hoạt động và thống nhất, đòi hỏi những người sáng lập phải đầu tư thời gian đáng kể vào quản lý cộng đồng.
Chu kỳ gây quỹ dài hơn: Các quyết định của DAO yêu cầu nhiều vòng bỏ phiếu, làm cho quá trình gây quỹ có khả năng lâu hơn và trì hoãn việc giải ngân quỹ.
Chi tiết hoạt động
Tạo DAO: Thành lập Tổ chức Tự trị Phi tập trung (DAO) để quyết định về phương pháp gọi vốn và phương pháp tài trợ dự án thông qua cơ chế quản trị DAO.
Đề xuất và Bỏ phiếu: Các thành viên DAO đề xuất ý tưởng vay vốn và bỏ phiếu, đảm bảo việc phân bổ quỹ dân chủ và minh bạch.
Sự Tham gia của Cộng đồng: Quỹ gây quỹ DAO thường dựa trên sự tham gia tích cực của cộng đồng, vì vậy các dự án phải tương tác với cộng đồng thông qua các hoạt động và cuộc thảo luận để tăng cường sự tham gia.
Thực Hiện Hợp Đồng Thông Minh: Việc gây quỹ và phân phối thường phụ thuộc vào các hợp đồng thông minh, đảm bảo phân bổ quỹ minh bạch và tự động.
Xem xét Pháp lý và Tuân thủ
Thành lập Thực Thể Pháp Lý: Mặc dù DAOs là phi tập trung, nhưng một số quốc gia vẫn yêu cầu DAOs thành lập một thực thể pháp lý để ký hợp đồng và quản lý quỹ.
Cấu trúc Quản trị Tuân thủ: Cấu trúc quản trị của DAO phải tuân thủ các yêu cầu pháp lý để tránh rủi ro tuân thủ, đặc biệt trong những tình huống liên quan đến bảo vệ quyền lợi cổ đông và xung đột lợi ích trong quá trình ra quyết định.
Tuân thủ thuế: Quy luật về quỹ và phân phối lợi nhuận của DAO phải tuân thủ theo luật thuế địa phương, đặc biệt là trong các hoạt động vượt biên, nơi phải xem xét các chính sách thuế khác nhau.
Nguồn: molochdao.com
Ở giai đoạn đầu của một dự án, nhà sáng lập có thể khởi động dự án thông qua phí tự tài trợ hoặc đăng ký đề xuất về khởi nghiệp. Tại thời điểm này, nhu cầu vốn tương đối thấp, và tập trung vào xác nhận tiềm năng thị trường của sản phẩm và phát triển các mẫu nguyên mẫu. Dự án có thể nhận được hỗ trợ kỹ thuật và tài trợ tài chính tốt hơn nếu tham gia các chương trình khuyến khích sớm từ các nền tảng blockchain mới nổi (chẳng hạn như quỹ Web3 của Polkadot).
Khi dự án xác nhận nhu cầu thị trường và bắt đầu thu hút người dùng, nhà sáng lập có thể kết hợp bán token và tài trợ vốn cổ phần để đảm bảo nguồn tài trợ ổn định hơn trong khi tránh quá mức pha loãng cổ phần. Ở giai đoạn này, thiết kế mô hình kinh tế của token là rất quan trọng để đảm bảo giá trị của token phù hợp với phát triển dài hạn của dự án.
Khi dự án trưởng thành và bước vào giai đoạn mở rộng toàn cầu, những người sáng lập nên thu hút các nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp để có được nhiều nguồn lực chiến lược hơn. Đồng thời, sử dụng sức mạnh của DAO và cộng đồng để gây quỹ có thể tăng cường quản trị phi tập trung của dự án, cũng như tăng nhận diện thương hiệu và độ phủ thị trường.
Phí funding và Chu kỳ Thị trường
Thị trường tiền điện tử hiện tại theo chu kỳ rõ ràng 4 năm, bao gồm các giai đoạn tăng trưởng, mở rộng, suy thoái và phục hồi. Các nhà sáng lập nên điều chỉnh chiến lược tài chính của họ theo từng giai đoạn khác nhau của thị trường.
Trong những giai đoạn phục hồi và thị trường tăng, các quỹ có thể được huy động nhanh chóng thông qua việc bán token và tài trợ cổ phần; tuy nhiên, việc tài trợ trở nên khó khăn hơn trong giai đoạn thị trường giảm và điều chỉnh thị trường. Các nhà sáng lập nên tập trung vào tối ưu hóa sản phẩm và ổn định cơ sở người dùng cốt lõi. Việc hiểu và thích nghi với chu kỳ thị trường giúp các nhà sáng lập điều chỉnh hiệu quả các chiến lược tài trợ để đảm bảo nguồn vốn đủ và bền vững trong các môi trường thị trường khác nhau.
Web3 financing đối mặt với những thách thức pháp lý và tuân thủ phức tạp, đặc biệt là về việc phát hành token. Người sáng lập cần hiểu rõ yêu cầu quy định của các quốc gia khác nhau để đảm bảo quá trình tài trợ tuân thủ theo luật pháp địa phương.
Ví dụ, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) có quy định nghiêm ngặt về việc phát hành token. Nếu một token được phân loại là chứng khoán, dự án phải đăng ký và tuân thủ các luật pháp liên quan. Singapore có chính sách tài sản mã hóa linh hoạt hơn, nhưng việc phát hành token vẫn phải tuân theo Đạo luật Dịch vụ Thanh toán. Quy định MiCA của Liên minh châu Âu cũng cung cấp giám sát thống nhất về tài sản mã hóa, và dự án phải tuân thủ luật mới này.
Ngoài ra, việc phát hành token, luồng vốn qua biên giới và các vấn đề như KYC/AML (Know Your Customer và Anti-Money Laundering) đòi hỏi sự chú ý đặc biệt.
Để tránh tranh chấp pháp lý, những người sáng lập nên hợp tác với luật sư chuyên nghiệp để đảm bảo cấu trúc tài chính tuân thủ quy định pháp lý. Trong thiết kế nền kinh tế token, cần chú ý cẩn thận để tránh việc token được phân loại là chứng khoán, từ đó giảm thiểu rủi ro pháp lý tiềm tàng.
Việc thiết lập một cấu trúc nhóm được tổ chức tốt là rất quan trọng để đảm bảo sự thành công của dự án trong việc thu hút nhà đầu tư và đảm bảo phí funding. Một nhóm làm việc hiệu quả, hợp tác không chỉ thể hiện sự chuyên nghiệp và khả năng thực hiện của dự án mà còn tăng cường niềm tin của nhà đầu tư vào sự phát triển tương lai của dự án. Một cấu trúc nhóm rõ ràng giúp dự án nổi bật trong một thị trường cạnh tranh cao, tăng cơ hội để giành được nhiều cơ hội đầu tư hơn.
Các phương pháp tài chính Web3 đã mở ra những con đường mới cho các doanh nhân. Từ việc tài trợ vốn cổ phần truyền thống đến nền kinh tế token phi tập trung và việc tài trợ cộng đồng được hỗ trợ bởi DAO, các doanh nghiệp khởi nghiệp Web3 có nhiều lựa chọn vốn đa dạng hơn.
Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là các nhà sáng lập đối mặt với những thách thức cao hơn: họ cần có kế hoạch chiến lược rõ ràng và khả năng điều hướng trong môi trường quy định phức tạp và biến động thị trường. Bằng cách lựa chọn cẩn thận phương pháp tài chính phù hợp cho dự án của mình, các doanh nhân Web3 có thể nổi bật trong cảnh cạnh tranh, nắm bắt cơ hội thị trường và đạt được sự phát triển bền vững.
Пригласить больше голосов
Web3, một lĩnh vực internet phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain, đang nhanh chóng trở thành điểm nóng toàn cầu về đổi mới. Với sự tăng nhanh của các dự án Web3, các phương thức tài chính ngày càng đa dạng hóa, và các mô hình tài chính vốn và vốn rủi ro truyền thống không còn đáp ứng được nhu cầu độc đáo của ngành công nghiệp mới nổi này.
Bài viết này sẽ khám phá các phương pháp gọi vốn phổ biến trong các dự án Web3, bao gồm tài trợ token, quỹ sinh thái chuỗi công khai, tài trợ do DAO điều khiển và các chiến lược tài trợ cho người sáng lập từ giai đoạn khởi đầu lạnh đến mở rộng toàn cầu.
Nguồn:rootdata
Các xu hướng đầu tư tiền điện tử trong vòng 5 năm qua cho thấy tổng số tiền là 23,4 tỷ đô la, với DeFi (28%) và NFTs (22%) chiếm ưu thế trên thị trường. Từ 2023 đến 2024, phí funding đã biểu hiện sự dao động theo chu kỳ, với số tiền funding hàng tháng dao động từ 200 triệu đến 800 triệu đô la. Các nhà đầu tư đặc biệt ưa chuộng các dự án phát triển cơ sở hạ tầng và giao thức.
Ethereum vẫn là hệ sinh thái Layer1 chiếm ưu thế (với hơn 2.500 dự án), trong khi Polygon, Arbitrum và Optimism đã hoạt động tốt trong việc mở rộng Layer2, với số lượng dự án dao động từ 1.000 đến 2.500, cho thấy sức hấp dẫn mạnh mẽ của hệ sinh thái Ethereum. Trong khi đó, sự phát triển nhanh chóng của các chuỗi mới nổi (như Base và Solana) cho thấy xu hướng đa dạng hóa hệ sinh thái.
Nhìn chung, vốn đang mở rộng từ cơ sở hạ tầng tài chính sang văn hóa, quản trị và đổi mới công nghệ, nhưng cần xem xét rủi ro của sự biến động chu kỳ thị trường.
Nguồn: rootdata
Nguồn:rootdata
Investors Web2 thường tập trung vào các mô hình kinh doanh chín chắn, mô hình lợi nhuận truyền thống và chu kỳ sinh lời ổn định. Họ dựa vào các mô hình kinh doanh đã được xác minh và các khung công nghệ để đầu tư.
Ngược lại, nhà đầu tư Web3 nhấn mạnh sự đổi mới của các dự án, đặc biệt là các dự án phi tập trung vào cộng đồng và tiềm năng giá trị lâu dài của chúng. Đối với mô hình đầu tư sinh lợi, nhà đầu tư Web3 sẵn lòng chấp nhận rủi ro hơn, tham gia vào các nền kinh tế tiền điện tử mới nổi và các hệ sinh thái đổi mới. Chu kỳ sinh lợi có thể ngắn hơn, nhưng rủi ro tương đối cao hơn.
Web2 và Web3 có nhiều điểm tương đồng trong phương thức tài chính nhưng cũng có những khác biệt đáng kể.
Việc tài trợ Web2 chủ yếu dựa vào các hình thức truyền thống như đầu tư cổ phần, vay ngân hàng, các trung tâm ủy thác doanh nghiệp và các nền tảng gây quỹ cộng đồng, trong khi Web3, được thúc đẩy bởi sự phi tập trung, kinh tế mã thông báo và công nghệ blockchain, đã phát triển các phương thức tài trợ mới như ICO, IDO, tài trợ DAO và tài trợ NFT.
Web3 financing (phí funding) linh hoạt và đa dạng hơn và nhấn mạnh sự tham gia của cộng đồng và ứng dụng tài sản được mã hóa thành token, từ đó đưa ra sự thay đổi đáng kể cho các mô hình tài chính truyền thống. Bằng cách so sánh các phương pháp tài chính của cả hai, người ta có thể hiểu rõ hơn về ưu điểm và các tình huống áp dụng, từ đó cung cấp cho các doanh nhân thông tin để lựa chọn con đường tài chính phù hợp nhất.
Web3, một lĩnh vực internet phi tập trung dựa trên công nghệ blockchain, đang nhanh chóng trở thành một điểm nổi bật của sự đổi mới toàn cầu.
Với sự tăng nhanh của các dự án Web3, các phương pháp gọi vốn cũng đã đa dạng hóa, vì các mô hình gọi vốn cổ phần truyền thống và vốn rủi ro không thể đáp ứng được nhu cầu độc đáo của ngành công nghiệp mới nổi này.
Các công ty quỹ đầu tư mạo hiểm (VCs) là một nguồn vốn quan trọng cho các dự án Web3, đặc biệt phù hợp cho các giai đoạn Seed và Series A. Các VCs thường tập trung vào sự đổi mới công nghệ, tiềm năng thị trường và khả năng thực hiện của đội ngũ, cung cấp hỗ trợ vốn và giúp mở rộng thị trường.
Filecoin: Đã đảm bảo được vốn đầu tư giai đoạn đầu từ Sequoia Capital và Andreessen Horowitz.
Dapper Labs (CryptoKitties): Nhận đầu tư từ Andreessen Horowitz và Union Square Ventures, giúp thúc đẩy sự phát triển của nó.
Phí Funding Dồi Dào: VCs thường có các quỹ vốn lớn, cung cấp các khoản tiền cần thiết cho việc mở rộng dự án.
Tài nguyên và Mạng lưới: Các nhà đầu tư cung cấp phí funding và mang lại kinh nghiệm ngành, tài nguyên thị trường và mạng lưới đối tác.
Hỗ trợ quản lý: Các nhà đầu tư mạo hiểm tham gia vào quản lý dự án, giúp định hình chiến lược và tối ưu hóa quy trình.
Sự pha loãng cổ phần: Các nhà đầu tư VC yêu cầu phân bổ cổ phần, điều này có thể ảnh hưởng đến quyền kiểm soát của người sáng lập đối với dự án.
Áp lực lợi nhuận ngắn hạn: Một số nhà đầu tư tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, điều này có thể xung đột với mục tiêu dài hạn của dự án.
Lý tưởng cho các dự án đã hoàn thành việc xác nhận thị trường và sẵn sàng mở rộng, đặc biệt là ở giai đoạn Seed và Series A.
Chuẩn bị Tài liệu: Nhóm dự án phải chuẩn bị kỹ lưỡng các kế hoạch kinh doanh chi tiết, báo cáo sách trắng, tài liệu kỹ thuật và báo cáo phân tích thị trường. Các nhà đầu tư thường đánh giá kỹ lưỡng những tài liệu này, tập trung vào sự đổi mới công nghệ của dự án, tiềm năng thị trường và khả năng thực hiện của nhóm.
Giới thiệu và Liên hệ: Để giới thiệu dự án, dự án có thể liên hệ với các nhà đầu tư thông qua mạng lưới kết nối, hội nghị ngành hoặc ngân hàng đầu tư.
Đàm phán Điều khoản: Điều khoản về tài trợ, bao gồm tỷ lệ vốn chủ sở hữu, định giá, quy mô đầu tư và quyền lợi cho việc tài trợ trong tương lai, cần được thương lượng với nhà đầu tư.
Due Diligence: VC thực hiện quy trình kiểm tra kỹ lưỡng về dự án, bao gồm lý lịch của nhóm, khả năng công nghệ và điều kiện thị trường, nhằm đảm bảo tính khả thi và giá trị đầu tư của dự án.
Phát hành và Quản lý Quỹ: Sau khi đảm bảo được nguồn vốn, các khoản tiền thường được phát hành theo từng phần theo thỏa thuận. Các nhà đầu tư mạo hiểm tham gia vào kế hoạch chiến lược và thực thi, cung cấp nguồn lực và hỗ trợ thị trường.
Cơ cấu vốn chủ sở hữu và thỏa thuận điều khoản: Điều quan trọng là xác định cổ phần vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư, quyền biểu quyết, cơ chế thoái vốn, v.v. Đảm bảo rằng các thỏa thuận cổ đông và điều khoản đầu tư tuân thủ luật pháp địa phương.
Bảo vệ Dữ liệu và Quyền riêng tư: Dự án phải bảo vệ thông tin cá nhân và nhạy cảm, đặc biệt khi hoạt động toàn cầu, và tuân thủ các quy định quyền riêng tư liên quan như GDPR.
Chống rửa tiền (AML) và KYC: VC funding thường yêu cầu thủ tục KYC nghiêm ngặt để đảm bảo tính hợp pháp của nguồn vốn.
Nguồn: rootdata
Token financing là một phương pháp gọi vốn phổ biến cho các dự án Web3. Dự án gọi vốn bằng cách phát hành token, có vai trò đa dạng trong hệ sinh thái dự án.
Bitcoin: Trở thành mẫu hình cho việc tài trợ token thông qua sự hỗ trợ của cộng đồng và việc phát hành whitepaper.
Ethereum: Thu thập 18 triệu đô la thông qua một ICO vào năm 2014, phát triển thành một nền tảng hợp đồng thông minh hàng đầu.
Filecoin: Raised over $250 million through an ICO in 2017, advancing decentralized storage development.
Phí Funding Nhanh: Token financing có thể thu hút nhà đầu tư toàn cầu nhanh chóng, giúp dự án gọi vốn một cách nhanh chóng.
Sự Tham Gia Của Cộng Đồng: Việc bán token khuyến khích người dùng tham gia dự án, nâng cao sự tương tác của cộng đồng.
Độ thanh khoản thị trường phụ: Các token có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX), cung cấp cho dự án sự hỗ trợ vốn từ thị trường phụ.
Tuân thủ pháp lệnh: Các vùng khác nhau có yêu cầu quy định khác nhau về phát hành token, và các dự án phải đảm bảo tuân thủ các luật pháp liên quan.
Rủi ro đầu cơ: Đầu cơ quá mức có thể dẫn đến giá token sụt giảm, ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ sinh thái. Một mô hình kinh tế token được thiết kế tốt là điều cần thiết.
Chi tiết vận hành
Thiết kế Mô hình Kinh tế Token: Nhóm dự án phải thiết kế một mô hình kinh tế token, xác định tổng cung, tỷ lệ phân phối, cơ chế lưu thông và các trường hợp sử dụng (ví dụ: quản trị, thanh toán, động viên).
Phát triển Hợp đồng Thông minh: Phát triển hợp đồng thông minh đáp ứng các yêu cầu của dự án, đảm bảo hoạt động bình thường của việc phát hành, chuyển nhượng, phân phối và đốt token.
Viết Bản Trắng: Phát hành một bản trắng mô tả các mục tiêu dự án, kiến trúc kỹ thuật, phân phối token và kế hoạch gây quỹ, đảm bảo sự minh bạch trong quá trình gây quỹ.
Chọn Nền tảng Phát hành: Chọn các nền tảng gọi vốn phù hợp như ICO hoặc IDO (ví dụ: CoinList, Polkastarter) dựa trên loại dự án cho việc bán token.
Tiếp thị và Xây dựng Cộng đồng: Tiến hành các chương trình khuyến mãi trực tuyến và xây dựng cộng đồng để tăng cường sự tiếp cận và thu hút sự tham gia của các nhà đầu tư.
Xem xét Pháp lý và Tuân thủ
Xem Xét Tuân Thủ: Các khu vực khác nhau có các yêu cầu quản lý khác nhau đối với việc phát hành token, đặc biệt là SEC Hoa Kỳ, có các quy định nghiêm ngặt về việc xác định liệu token có đủ tiêu chuẩn để được xem như chứng khoán hay không. Dự án phải đảm bảo tuân thủ để tránh bị coi là chứng khoán bất hợp pháp.
KYC và Chống Rửa Tiền (AML): Việc tài trợ token yêu cầu kiểm tra KYC/AML để đảm bảo tính hợp pháp của danh tính của nhà đầu tư và ngăn chặn rửa tiền.
Risk Disclosure: Dự án phải tiết lộ đầy đủ rủi ro trong bảng mô tả để tránh các tranh chấp pháp lý sau này phát sinh từ không đối xứng thông tin.
Nguồn:cryptorank
Các dự án blockchain lớn (như Ethereum và Polkadot) hỗ trợ các nhà phát triển và dự án đổi mới thông qua các chương trình tài trợ hệ sinh thái, giúp các dự án Web3 đảm bảo được nguồn vốn ban đầu.
Ethereum Foundation Grants: Đã tài trợ nhiều dự án như Uniswap và Chainlink, thúc đẩy phát triển hệ sinh thái.
Web3 Foundation của Polkadot: Cung cấp hỗ trợ phí funding cho các dự án dựa trên Polkadot.
NEAR Protocol: Hỗ trợ một số ứng dụng phi tập trung thông qua chương trình phúc lợi hệ sinh thái của nó.
Không có sự pha loãng cổ phiếu: Không có sự pha loãng cổ phiếu hoặc token liên quan, cho phép nhóm sáng lập duy trì quyền kiểm soát.
Phát triển tăng tốc: Tận dụng tài nguyên blockchain công cộng để tăng tốc phát triển kỹ thuật và xây dựng cộng đồng.
Cạnh tranh gay gắt: Rào cản đầu vào cao, yêu cầu các dự án phải chứng minh sự đổi mới kỹ thuật mạnh mẽ.
Yêu cầu nghiêm ngặt: Mỗi chương trình thưởng hệ sinh thái có tiêu chí cụ thể và tiêu chuẩn đánh giá, yêu cầu chuẩn bị cẩn thận.
Chi tiết vận hành
Quy trình đăng ký: Các dự án phải nộp kế hoạch dự án chi tiết, giải pháp kỹ thuật, thị trường mục tiêu và kế hoạch sử dụng quỹ theo yêu cầu đăng ký của quỹ hoặc hệ sinh thái.
Phê duyệt Quỹ: Cơ sở thường xem xét các đơn đăng ký, tập trung vào sự đổi mới của dự án, khả năng kỹ thuật và đóng góp cho hệ sinh thái.
Sử dụng và báo cáo quỹ: Sau khi được tài trợ, các dự án cần sử dụng quỹ theo kế hoạch và gửi báo cáo tiến độ và tài chính định kỳ cho tổ chức tài trợ.
Chia sẻ tài nguyên: Nhiều dự án hỗ trợ mạng lưới blockchain công cộng cung cấp hỗ trợ bổ sung, bao gồm tư vấn kỹ thuật, tiếp thị và đối tác.
Xem xét Pháp lý và Tuân thủ
Bảo vệ Sở hữu Trí tuệ: Đảm bảo các thành tựu công nghệ của dự án tuân thủ đúng luật Sở hữu Trí tuệ liên quan, đặc biệt là khi đăng ký vốn cho blockchain công cộng. Bằng sáng chế hoặc bản quyền cho kết quả công nghệ cần phải rõ ràng và được xác định tốt.
Hợp đồng Tuân thủ: Ký kết các thỏa thuận phí funding rõ ràng về phạm vi sử dụng quỹ, yêu cầu báo cáo và sở hữu trí tuệ sau khi hoàn thành dự án.
Nguồn:esp.ethereum.foundation
Một Tổ chức Tự trị Phi tập trung (DAO) sử dụng hợp đồng thông minh và quản trị cộng đồng để đạt được quyên góp và ra quyết định phi tập trung, nhấn mạnh vào sự tự chủ và sự tham gia của cộng đồng.
Gitcoin Grants: Những hỗ trợ được cộng đồng tài trợ để ủng hộ những nhà phát triển mã nguồn mở và dự án blockchain.
Aave Grants DAO: Quỹ tài trợ cho các dự án đổi mới DeFi thông qua bỏ phiếu cộng đồng.
Moloch DAO: Tập trung vào phí funding cho các dự án hệ sinh thái Ethereum.
Decentralization: DAOs đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc tài trợ dự án, với sự tham gia trực tiếp của cộng đồng trong quyết định.
Ủng hộ cộng đồng: Nhận phí funding từ một DAO có nghĩa là nhận được sự công nhận rộng rãi từ cộng đồng, giúp tăng giá trị thương hiệu của dự án.
Yêu cầu Quản lý Cộng đồng cao: DAOs thành công phụ thuộc vào cộng đồng hoạt động và thống nhất, đòi hỏi những người sáng lập phải đầu tư thời gian đáng kể vào quản lý cộng đồng.
Chu kỳ gây quỹ dài hơn: Các quyết định của DAO yêu cầu nhiều vòng bỏ phiếu, làm cho quá trình gây quỹ có khả năng lâu hơn và trì hoãn việc giải ngân quỹ.
Chi tiết hoạt động
Tạo DAO: Thành lập Tổ chức Tự trị Phi tập trung (DAO) để quyết định về phương pháp gọi vốn và phương pháp tài trợ dự án thông qua cơ chế quản trị DAO.
Đề xuất và Bỏ phiếu: Các thành viên DAO đề xuất ý tưởng vay vốn và bỏ phiếu, đảm bảo việc phân bổ quỹ dân chủ và minh bạch.
Sự Tham gia của Cộng đồng: Quỹ gây quỹ DAO thường dựa trên sự tham gia tích cực của cộng đồng, vì vậy các dự án phải tương tác với cộng đồng thông qua các hoạt động và cuộc thảo luận để tăng cường sự tham gia.
Thực Hiện Hợp Đồng Thông Minh: Việc gây quỹ và phân phối thường phụ thuộc vào các hợp đồng thông minh, đảm bảo phân bổ quỹ minh bạch và tự động.
Xem xét Pháp lý và Tuân thủ
Thành lập Thực Thể Pháp Lý: Mặc dù DAOs là phi tập trung, nhưng một số quốc gia vẫn yêu cầu DAOs thành lập một thực thể pháp lý để ký hợp đồng và quản lý quỹ.
Cấu trúc Quản trị Tuân thủ: Cấu trúc quản trị của DAO phải tuân thủ các yêu cầu pháp lý để tránh rủi ro tuân thủ, đặc biệt trong những tình huống liên quan đến bảo vệ quyền lợi cổ đông và xung đột lợi ích trong quá trình ra quyết định.
Tuân thủ thuế: Quy luật về quỹ và phân phối lợi nhuận của DAO phải tuân thủ theo luật thuế địa phương, đặc biệt là trong các hoạt động vượt biên, nơi phải xem xét các chính sách thuế khác nhau.
Nguồn: molochdao.com
Ở giai đoạn đầu của một dự án, nhà sáng lập có thể khởi động dự án thông qua phí tự tài trợ hoặc đăng ký đề xuất về khởi nghiệp. Tại thời điểm này, nhu cầu vốn tương đối thấp, và tập trung vào xác nhận tiềm năng thị trường của sản phẩm và phát triển các mẫu nguyên mẫu. Dự án có thể nhận được hỗ trợ kỹ thuật và tài trợ tài chính tốt hơn nếu tham gia các chương trình khuyến khích sớm từ các nền tảng blockchain mới nổi (chẳng hạn như quỹ Web3 của Polkadot).
Khi dự án xác nhận nhu cầu thị trường và bắt đầu thu hút người dùng, nhà sáng lập có thể kết hợp bán token và tài trợ vốn cổ phần để đảm bảo nguồn tài trợ ổn định hơn trong khi tránh quá mức pha loãng cổ phần. Ở giai đoạn này, thiết kế mô hình kinh tế của token là rất quan trọng để đảm bảo giá trị của token phù hợp với phát triển dài hạn của dự án.
Khi dự án trưởng thành và bước vào giai đoạn mở rộng toàn cầu, những người sáng lập nên thu hút các nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp để có được nhiều nguồn lực chiến lược hơn. Đồng thời, sử dụng sức mạnh của DAO và cộng đồng để gây quỹ có thể tăng cường quản trị phi tập trung của dự án, cũng như tăng nhận diện thương hiệu và độ phủ thị trường.
Phí funding và Chu kỳ Thị trường
Thị trường tiền điện tử hiện tại theo chu kỳ rõ ràng 4 năm, bao gồm các giai đoạn tăng trưởng, mở rộng, suy thoái và phục hồi. Các nhà sáng lập nên điều chỉnh chiến lược tài chính của họ theo từng giai đoạn khác nhau của thị trường.
Trong những giai đoạn phục hồi và thị trường tăng, các quỹ có thể được huy động nhanh chóng thông qua việc bán token và tài trợ cổ phần; tuy nhiên, việc tài trợ trở nên khó khăn hơn trong giai đoạn thị trường giảm và điều chỉnh thị trường. Các nhà sáng lập nên tập trung vào tối ưu hóa sản phẩm và ổn định cơ sở người dùng cốt lõi. Việc hiểu và thích nghi với chu kỳ thị trường giúp các nhà sáng lập điều chỉnh hiệu quả các chiến lược tài trợ để đảm bảo nguồn vốn đủ và bền vững trong các môi trường thị trường khác nhau.
Web3 financing đối mặt với những thách thức pháp lý và tuân thủ phức tạp, đặc biệt là về việc phát hành token. Người sáng lập cần hiểu rõ yêu cầu quy định của các quốc gia khác nhau để đảm bảo quá trình tài trợ tuân thủ theo luật pháp địa phương.
Ví dụ, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) có quy định nghiêm ngặt về việc phát hành token. Nếu một token được phân loại là chứng khoán, dự án phải đăng ký và tuân thủ các luật pháp liên quan. Singapore có chính sách tài sản mã hóa linh hoạt hơn, nhưng việc phát hành token vẫn phải tuân theo Đạo luật Dịch vụ Thanh toán. Quy định MiCA của Liên minh châu Âu cũng cung cấp giám sát thống nhất về tài sản mã hóa, và dự án phải tuân thủ luật mới này.
Ngoài ra, việc phát hành token, luồng vốn qua biên giới và các vấn đề như KYC/AML (Know Your Customer và Anti-Money Laundering) đòi hỏi sự chú ý đặc biệt.
Để tránh tranh chấp pháp lý, những người sáng lập nên hợp tác với luật sư chuyên nghiệp để đảm bảo cấu trúc tài chính tuân thủ quy định pháp lý. Trong thiết kế nền kinh tế token, cần chú ý cẩn thận để tránh việc token được phân loại là chứng khoán, từ đó giảm thiểu rủi ro pháp lý tiềm tàng.
Việc thiết lập một cấu trúc nhóm được tổ chức tốt là rất quan trọng để đảm bảo sự thành công của dự án trong việc thu hút nhà đầu tư và đảm bảo phí funding. Một nhóm làm việc hiệu quả, hợp tác không chỉ thể hiện sự chuyên nghiệp và khả năng thực hiện của dự án mà còn tăng cường niềm tin của nhà đầu tư vào sự phát triển tương lai của dự án. Một cấu trúc nhóm rõ ràng giúp dự án nổi bật trong một thị trường cạnh tranh cao, tăng cơ hội để giành được nhiều cơ hội đầu tư hơn.
Các phương pháp tài chính Web3 đã mở ra những con đường mới cho các doanh nhân. Từ việc tài trợ vốn cổ phần truyền thống đến nền kinh tế token phi tập trung và việc tài trợ cộng đồng được hỗ trợ bởi DAO, các doanh nghiệp khởi nghiệp Web3 có nhiều lựa chọn vốn đa dạng hơn.
Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là các nhà sáng lập đối mặt với những thách thức cao hơn: họ cần có kế hoạch chiến lược rõ ràng và khả năng điều hướng trong môi trường quy định phức tạp và biến động thị trường. Bằng cách lựa chọn cẩn thận phương pháp tài chính phù hợp cho dự án của mình, các doanh nhân Web3 có thể nổi bật trong cảnh cạnh tranh, nắm bắt cơ hội thị trường và đạt được sự phát triển bền vững.