Sẽ rất hữu ích nếu coi tiền điện tử như một hành tinh mới đang được định cư.
Những người hoài nghi nhìn thấy một hành tinh hoang vắng không có mục đích. Hoặc tệ hơn, là thiên đường cho một sòng bạc tồi tệ.
Những người lạc quan nhìn thấy tiềm năng của hành tinh: một tấm bảng trắng mà trên đó chúng ta có thể xây dựng một hệ thống tài chính và nền tảng internet được nâng cấp.
Những người định cư ban đầu là một nhóm hỗn hợp. Những nhà thám hiểm bị thu hút tới biên giới. Những kẻ đầu cơ, một số thô bạo và tai tiếng. Những người đổi mới và nghiên cứu bị thu hút bởi những gì mới có thể. Những người bình thường, đặc biệt là những người bị gạt ra ngoài lề xã hội trên Trái đất.
Quản trị vẫn còn mơ hồ. Một số khu vực pháp lý trên Trái đất cấm công dân của họ đến thăm. Những người khác tìm kiếm chỗ đứng trong thế giới mới.
Lịch sử của các chu kỳ đầu cơ và cường điệu đã tạo ra một điều cấm kỵ trong xã hội đối với hành tinh mới, khiến nhiều người thắc mắc: tương lai của nó sẽ ra sao?
Hoạt động đầu cơ giống như sòng bạc ngày nay là một phần của quá trình khởi động. Giống như cơn sốt vàng năm 1849 đã biến San Francisco từ một ngôi làng cổ kính thành một cảng lớn (và cuối cùng là trung tâm của đổi mới công nghệ), cơn sốt đầu cơ tiền điện tử ngày nay đang thu hút những người định cư và xúc tác cho cơ sở hạ tầng cần thiết để biến một hành tinh cằn cỗi thành một hành tinh thịnh vượng. nền văn minh mật mã.
Một hành tinh tiền điện tử mới. Những người chơi bitcoin là những người định cư đầu tiên ở đây. Các sàn giao dịch như Coinbase và Binance sẽ đưa bạn đi khắp thế giới. Ethereum là thành phố lớn nhất, nơi Uniswap là cách tốt nhất để đi lại…
Giải quyết một hành tinh mới là rất nhiều công việc. Tại sao nó lại đáng làm?
Một hệ thống mới về quyền sở hữu là cần thiết nhất ở những nơi mà hệ thống hiện tại thất bại. Tiền dựa trên tiền điện tử như BTC, ETH và stablecoin được sử dụng trên toàn thế giới, nhưng chúng được người dân bình thường ở những nơi như Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine chấp nhận một cách khác biệt nhất.
Nhiều người hoài nghi thắc mắc khi nào “ứng dụng sát thủ” của tiền điện tử sẽ xuất hiện, nhưng hóa ra nó đã ở đây rồi. Một dạng đặc quyền của thế giới thứ nhất đang dành cho những ai không thể nhìn thấy nó. Giống như con cá hỏi “Nước là cái quái gì vậy”, tiền điện tử có thể khó được đánh giá cao khi quyền sở hữu mạnh mẽ, tự do kinh tế và ổn định tiền tệ được coi là điều hiển nhiên. Hãy hỏi bất kỳ ai ở Argentina về tiền điện tử và họ sẽ không nghi ngờ gì về tính hữu ích của nó trong giây lát. Ngày nay, tiền điện tử rất hữu ích ở cấp thấp và mang tính đầu cơ ở cấp cao. Nhưng nó đang cải thiện nhanh chóng và—trong một trường hợp điển hình về sự đổi mới mang tính đột phá của Christensenian—tiền điện tử đang nhanh chóng trở nên hữu ích hơn đối với nhiều người hơn.
Tiền là ứng dụng sát thủ đầu tiên nhưng sẽ không phải là ứng dụng cuối cùng. Tiền điện tử dẫn đến các dịch vụ tài chính tiền điện tử một cách tự nhiên, minh bạch, có thể lập trình và có thể truy cập công khai. Nhiều người không thể tiếp cận ngân hàng do chi phí cao. Những người khác không tin tưởng vào hệ thống ngân hàng ngày càng tập trung. Tài chính tiền điện tử cung cấp các giải pháp rẻ hơn, thuận tiện hơn và toàn diện hơn. Thanh toán bằng Stablecoin đang gia tăng. Các khoản vay có thể được truy cập thông qua mã thay vì thông qua ngân hàng hoặc quy trình môi giới phức tạp. Ngay cả rủi ro hệ thống cũng có thể được giảm thiểu thông qua việc theo dõi tài sản thế chấp trên toàn cầu. Nhìn xa hơn về tiền bạc và tài chính, khi cơ sở hạ tầng tiền điện tử mở rộng quy mô, nó sẽ cho phép các ứng dụng tiêu dùng mới. Chúng ta sẽ thấy những người sáng tạo nắm quyền sở hữu sự sáng tạo của họ và người dùng có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với danh tính của họ.
Thu nhỏ lại, hành tinh mới là cơ hội để xây dựng lại. Tiền điện tử có thể mang lại lợi ích về tiền bạc, tài chính và tài sản kỹ thuật số giống như những gì Internet đã làm cho thông tin và phương tiện truyền thông. Nhiều hệ thống hiện tại dễ vỡ và xơ cứng - hậu duệ của thời kỳ tiền kỹ thuật số. Với tiền điện tử, chúng tôi sẽ nâng cấp hệ thống và xây dựng các hệ thống mới mà trước đây không thể thực hiện được.
Điều quan trọng là tiền điện tử là bức tường thành chống lại một thế giới ngày càng tập trung hóa. Mọi người háo hức chọn phe trong cuộc chiến giữa Big Media vs Big Tech, hay Big Banks vs Big Government, nhưng giống như con ếch luộc, chúng ta đã vô tình thừa nhận một thế giới trong đó mọi thứ đều là “Lớn”. Bằng cách cho phép nhiều người và nhỏ phối hợp, tiền điện tử là một đối trọng quan trọng chống lại quyền lực tập trung và cuối cùng là động lực cho tự do trên thế giới.
Mặc dù tiền điện tử có thể có lợi ích nhưng tất cả những suy đoán này có cần thiết không? Hóa ra việc đầu cơ không chỉ cần thiết mà còn mang lại hiệu quả.
Đầu tư mang tính đầu cơ là một phần không thể thiếu trong các cuộc cách mạng công nghệ. Từ sự bùng nổ của viễn thông và internet cho đến sự trỗi dậy của đường sắt, điện và ô tô, những đột phá công nghệ mới luôn gắn liền với sự đầu cơ và bong bóng tài sản trên con đường được áp dụng rộng rãi — một hiện tượng mà Carlota Perez đã ghi lại rõ ràng. Hoạt động đầu cơ trong tiền điện tử giúp thúc đẩy sự chú ý và nhận thức, đô la đầu tư, dòng vốn tài năng, xây dựng cơ sở hạ tầng, nghiên cứu học thuật, áp dụng đương nhiệm, v.v.
Nhưng đầu cơ và tiền điện tử cũng có mối liên hệ sâu sắc hơn: đầu cơ là “thế giới xin chào” của quyền sở hữu kỹ thuật số. Cho phép mọi người tạo ra những tài sản khan hiếm và họ sẽ có xu hướng trao đổi chúng. Chỉ cần đưa cho một nhóm trẻ em một số thẻ Pokemon và xem điều gì sẽ xảy ra. Mục đích chung của hệ thống quyền sở hữu mới là ghi lại các hoạt động chuyển giao tài sản một cách đáng tin cậy, do đó, một cách tự nhiên, mọi người sẽ thử nghiệm chúng. Và nếu hệ thống mới này chưa có tính hợp pháp rộng rãi thì phạm vi của các hợp đồng tương lai có thể sẽ rộng, do đó giá cả sẽ biến động và hoạt động giao dịch sẽ có vẻ mang tính đầu cơ.
Trong những ngày đầu của Bitcoin, việc nghĩ rằng một ngày nào đó nó sẽ đạt được tính hợp pháp và giá trị như ngày nay có vẻ điên rồ—tôi nhớ vì tôi đã ở đó. Những người tham gia sớm đã rất vui vẻ. Họ khai thác, đóng góp, thử nghiệm và thậm chí mua pizza. Giờ đây, hơn một thập kỷ sau, BTC và các tài sản tiền điện tử khác như ETH đang trên đà chuyển đổi từ đồ chơi đầu cơ sang hàng hóa tiền tệ toàn cầu.
Đầu cơ cũng rất quan trọng đối với sự phát triển của tiền điện tử như một hệ thống tài chính phi tập trung. Nhiều sản phẩm tài chính có cái gọi là “tiện ích” ở một phía của giao dịch nhưng lại đòi hỏi sự đầu cơ để đáp ứng phía bên kia. Ví dụ, một người có thể cần khoản thế chấp 30 năm để mua nhà, nhưng không có nhu cầu tự nhiên về việc cho vay mua nhà trong 30 năm. Thay vào đó, hệ thống tài chính hiện đại của chúng ta làm trung gian giữa nhu cầu tiện ích về thế chấp và nhu cầu tài chính trừu tượng hơn về lợi tức. Trong tiền điện tử, một hệ thống tài chính tương tự đang được xây dựng bao gồm các nhà giao dịch đầu cơ, nhà cung cấp cơ sở hạ tầng sàn giao dịch, nhà tạo lập thị trường, người tìm kiếm MEV, nhà xây dựng khối, giao thức DeFi, nhà phát hành stablecoin, nhà kinh doanh chênh lệch giá Uniswap, v.v. Hệ thống tài chính tiền điện tử mới này yêu cầu khởi động một thị trường N-side, điều này không hề dễ dàng và mất thời gian. Nhưng mỗi năm trôi qua, những người tham gia trở nên tinh vi hơn, tính thanh khoản tăng lên và thị trường tài chính onchain ngày càng có nhiều khả năng hơn.
Phần lớn sự hoài nghi về tiền điện tử là không thể tưởng tượng được, nhưng một số lại kiếm được nhiều tiền. Mặc dù sòng bạc là một nơi khởi động hữu ích nhưng nó cũng có thể không tốt và phản tác dụng.
Sự đổi mới phụ thuộc vào vốn và lao động được áp dụng cho những thử nghiệm xứng đáng. Quá nhiều hoạt động đầu cơ, canh tác airdrop và các trò tai quái khác sẽ tạo thêm tiếng ồn cho tín hiệu giá mà lẽ ra sẽ mang lại sự đổi mới hiệu quả. Ngay cả những doanh nhân có thiện chí nhất cũng có thể bị lừa bởi giá giả hoặc bị phân tâm bởi lợi nhuận ngắn hạn, cuối cùng làm chậm quá trình xây dựng những gì tiền điện tử thực sự cần.
Đầu cơ ngắn hạn cũng là một trò chơi có tổng bằng 0, trong đó các nhà giao dịch tinh vi sẽ bòn rút giá trị từ những người mới tham gia và có thể đốt cháy chúng mãi mãi. Thị trường tự do chấp nhận tất cả các loại người tham gia và không có gì sai với các nhà giao dịch ngắn hạn miễn là họ cư xử hợp pháp và có đạo đức. Nhưng nếu chúng ta xem việc áp dụng tiền điện tử một phần là một trò chơi phối hợp xã hội, thì việc chọn khoảng thời gian tối ưu có thể là một vấn đề nan giải của tù nhân. Tất cả chúng ta đều có thể đạt được một kết cục đầy cảm hứng hơn bằng cách cùng nhau suy nghĩ lâu dài hơn.
Cuối cùng, có quá nhiều kẻ xấu: kẻ lừa đảo, kẻ lừa đảo và tin tặc mũ đen. Hãy tưởng tượng một nhóm cướp lưu động chào đón những người mới đến bằng cách đánh đập và trấn lột—chào mừng bạn đến với tiền điện tử San Francisco! Giống như miền Tây hoang dã hay Internet thời kỳ đầu, biên giới mở mang lại sự đổi mới nhưng cũng có những hành vi sai trái. Tác nhân tốt vượt xa tác nhân xấu—ví dụ: tiền điện tử may mắn có được một số chuyên gia bảo mật mũ trắng hàng đầu thế giới—nhưng có thể cần một số quy định hoặc tự điều chỉnh.
Crypto đã gần 15 tuổi. Chẳng phải nó đã trở thành xu hướng chủ đạo rồi sao?
Hóa ra việc định cư trên một hành tinh mới cần có thời gian và hầu hết mọi người sẽ không chuyển đến hành tinh mới cho đến khi cơ sở hạ tầng hoàn thiện và nó không còn là điều cấm kỵ của xã hội. Công nghệ chỉ có thể tiến bộ rất nhanh. Sự lan truyền xã hội của những ý tưởng mới có thể thất thường. Và bản chất đầu cơ của loại tài sản này dẫn đến sự phản đối theo chu kỳ: tiền điện tử vào thời điểm này là tương lai của mọi thứ, thời điểm tiếp theo tiền điện tử sẽ chết.
Xây dựng sự đồng thuận xã hội xung quanh tiền điện tử thậm chí còn khó khăn hơn việc phát triển hiệu ứng mạng xung quanh giao thức truyền thông hoặc mạng xã hội. Mọi người sẽ thấy ngay tiện ích của WhatsApp hoặc Instagram vì họ có thể giao tiếp với một số ít bạn bè mà họ đã biết. Một hệ thống quyền sở hữu mới hướng tới giao dịch an toàn với những người mà bạn chưa biết hoặc chưa tin tưởng và do đó đòi hỏi tính hợp pháp tổng quát hơn. Còn một chặng đường dài phía trước, nhưng điều đáng chú ý là bạn đã có thể giao dịch với hơn 100 triệu người bằng cách sử dụng BTC, ETH hoặc stablecoin ngay hôm nay.
Nhiều công nghệ mà chúng ta hiện nay coi là đương nhiên đã từng được coi là không thể sử dụng được, vô dụng, nguy hiểm và/hoặc lừa đảo.
Ngày nay, Apple là công ty có giá trị nhất thế giới, nhưng khi công ty này lần đầu ra mắt công chúng vào năm 1980, Massachusetts đã cấm bán cổ phiếu Apple do tính rủi ro của nó. Andy Grove, Giám đốc điều hành của Intel, cho biết vào năm 1992 rằng “ý tưởng về một thiết bị giao tiếp cá nhân trong mỗi túi là một giấc mơ viển vông do lòng tham thúc đẩy”. Một tờ báo ở Boston đã nói về điện thoại vào năm 1865: “Không thể truyền giọng nói của con người qua dây dẫn… và nếu có thể làm được như vậy thì nó sẽ không có giá trị thực tế”.
Tiền điện tử cũng không khác. Bitcoin đã được tuyên bố là đã chết hàng năm kể từ năm 2010. Mọi người cau mày trước nhận thức về rủi ro, tính biến động và tính chất đầu cơ của tiền điện tử. Những người hoài nghi cho rằng công nghệ này sẽ không mở rộng quy mô hoặc không an toàn; ngay cả khi nó có hiệu quả thì nó cũng sẽ vô ích.
Có một khuynh hướng mạnh mẽ ủng hộ hiện trạng và chống lại sự thay đổi. Đôi khi, sự thay đổi càng đột phá thì thái độ hoài nghi càng mạnh mẽ. Tiền điện tử đề cập đến những ý tưởng sâu sắc xung quanh tiền bạc, giá trị, quản trị và sự phối hợp của con người. Đây không phải là những chủ đề mà chúng ta thường xem xét lại, và điều tự nhiên là một số người cảm thấy thật vô lý khi thử xem xét lại. Nhưng bản chất nền tảng của chúng càng có lý do hơn để sẵn sàng xây dựng thứ gì đó tốt hơn.
Sự hiện diện của chủ nghĩa hoài nghi không phải là một lập luận chống lại tiền điện tử, nhưng tương tự, nó không phải là một lập luận ủng hộ tiền điện tử. Nhiều công nghệ được quảng cáo rầm rộ đã thất bại và tiền điện tử có thể không như mong đợi. Cách đáng tin cậy nhất để tìm ra điều này là bỏ qua môi trường hoài nghi hoặc cường điệu bên ngoài và suy nghĩ độc lập. Hãy thử ghé thăm hành tinh mới. Nhìn qua hoạt động đầu cơ để xem những gì các nhà xây dựng thực chất đang xây dựng và những gì người thực đang sử dụng.
Việc đầu cơ tiền điện tử đôi khi có thể gây khó chịu, nhưng đó là một phần của cơ chế khởi động cho một trong những công nghệ quan trọng nhất của thời đại chúng ta.
Đặc biệt cảm ơn Vitalik Buterin, Brian Armstrong, Dan Romero, Andrew Huang và các thành viên nhóm Paradigm Fred Ehrsam, Dan Robinson, Charlie Noyes, Georgios Konstantopolous, Arjun Balaji, Frankie, Caitlin Pintavorn, Dave White, Doug Feagin, samczsun, Jackson Dahl, Alana Palmedo, Katie Biber, Transmission11 và Brendan Malone để thảo luận và phản hồi.
Nếu chúng ta coi tiền điện tử như một hành tinh mới, điều đó có thể có ý nghĩa gì?
Mời người khác bỏ phiếu
Sẽ rất hữu ích nếu coi tiền điện tử như một hành tinh mới đang được định cư.
Những người hoài nghi nhìn thấy một hành tinh hoang vắng không có mục đích. Hoặc tệ hơn, là thiên đường cho một sòng bạc tồi tệ.
Những người lạc quan nhìn thấy tiềm năng của hành tinh: một tấm bảng trắng mà trên đó chúng ta có thể xây dựng một hệ thống tài chính và nền tảng internet được nâng cấp.
Những người định cư ban đầu là một nhóm hỗn hợp. Những nhà thám hiểm bị thu hút tới biên giới. Những kẻ đầu cơ, một số thô bạo và tai tiếng. Những người đổi mới và nghiên cứu bị thu hút bởi những gì mới có thể. Những người bình thường, đặc biệt là những người bị gạt ra ngoài lề xã hội trên Trái đất.
Quản trị vẫn còn mơ hồ. Một số khu vực pháp lý trên Trái đất cấm công dân của họ đến thăm. Những người khác tìm kiếm chỗ đứng trong thế giới mới.
Lịch sử của các chu kỳ đầu cơ và cường điệu đã tạo ra một điều cấm kỵ trong xã hội đối với hành tinh mới, khiến nhiều người thắc mắc: tương lai của nó sẽ ra sao?
Hoạt động đầu cơ giống như sòng bạc ngày nay là một phần của quá trình khởi động. Giống như cơn sốt vàng năm 1849 đã biến San Francisco từ một ngôi làng cổ kính thành một cảng lớn (và cuối cùng là trung tâm của đổi mới công nghệ), cơn sốt đầu cơ tiền điện tử ngày nay đang thu hút những người định cư và xúc tác cho cơ sở hạ tầng cần thiết để biến một hành tinh cằn cỗi thành một hành tinh thịnh vượng. nền văn minh mật mã.
Một hành tinh tiền điện tử mới. Những người chơi bitcoin là những người định cư đầu tiên ở đây. Các sàn giao dịch như Coinbase và Binance sẽ đưa bạn đi khắp thế giới. Ethereum là thành phố lớn nhất, nơi Uniswap là cách tốt nhất để đi lại…
Giải quyết một hành tinh mới là rất nhiều công việc. Tại sao nó lại đáng làm?
Một hệ thống mới về quyền sở hữu là cần thiết nhất ở những nơi mà hệ thống hiện tại thất bại. Tiền dựa trên tiền điện tử như BTC, ETH và stablecoin được sử dụng trên toàn thế giới, nhưng chúng được người dân bình thường ở những nơi như Argentina, Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine chấp nhận một cách khác biệt nhất.
Nhiều người hoài nghi thắc mắc khi nào “ứng dụng sát thủ” của tiền điện tử sẽ xuất hiện, nhưng hóa ra nó đã ở đây rồi. Một dạng đặc quyền của thế giới thứ nhất đang dành cho những ai không thể nhìn thấy nó. Giống như con cá hỏi “Nước là cái quái gì vậy”, tiền điện tử có thể khó được đánh giá cao khi quyền sở hữu mạnh mẽ, tự do kinh tế và ổn định tiền tệ được coi là điều hiển nhiên. Hãy hỏi bất kỳ ai ở Argentina về tiền điện tử và họ sẽ không nghi ngờ gì về tính hữu ích của nó trong giây lát. Ngày nay, tiền điện tử rất hữu ích ở cấp thấp và mang tính đầu cơ ở cấp cao. Nhưng nó đang cải thiện nhanh chóng và—trong một trường hợp điển hình về sự đổi mới mang tính đột phá của Christensenian—tiền điện tử đang nhanh chóng trở nên hữu ích hơn đối với nhiều người hơn.
Tiền là ứng dụng sát thủ đầu tiên nhưng sẽ không phải là ứng dụng cuối cùng. Tiền điện tử dẫn đến các dịch vụ tài chính tiền điện tử một cách tự nhiên, minh bạch, có thể lập trình và có thể truy cập công khai. Nhiều người không thể tiếp cận ngân hàng do chi phí cao. Những người khác không tin tưởng vào hệ thống ngân hàng ngày càng tập trung. Tài chính tiền điện tử cung cấp các giải pháp rẻ hơn, thuận tiện hơn và toàn diện hơn. Thanh toán bằng Stablecoin đang gia tăng. Các khoản vay có thể được truy cập thông qua mã thay vì thông qua ngân hàng hoặc quy trình môi giới phức tạp. Ngay cả rủi ro hệ thống cũng có thể được giảm thiểu thông qua việc theo dõi tài sản thế chấp trên toàn cầu. Nhìn xa hơn về tiền bạc và tài chính, khi cơ sở hạ tầng tiền điện tử mở rộng quy mô, nó sẽ cho phép các ứng dụng tiêu dùng mới. Chúng ta sẽ thấy những người sáng tạo nắm quyền sở hữu sự sáng tạo của họ và người dùng có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với danh tính của họ.
Thu nhỏ lại, hành tinh mới là cơ hội để xây dựng lại. Tiền điện tử có thể mang lại lợi ích về tiền bạc, tài chính và tài sản kỹ thuật số giống như những gì Internet đã làm cho thông tin và phương tiện truyền thông. Nhiều hệ thống hiện tại dễ vỡ và xơ cứng - hậu duệ của thời kỳ tiền kỹ thuật số. Với tiền điện tử, chúng tôi sẽ nâng cấp hệ thống và xây dựng các hệ thống mới mà trước đây không thể thực hiện được.
Điều quan trọng là tiền điện tử là bức tường thành chống lại một thế giới ngày càng tập trung hóa. Mọi người háo hức chọn phe trong cuộc chiến giữa Big Media vs Big Tech, hay Big Banks vs Big Government, nhưng giống như con ếch luộc, chúng ta đã vô tình thừa nhận một thế giới trong đó mọi thứ đều là “Lớn”. Bằng cách cho phép nhiều người và nhỏ phối hợp, tiền điện tử là một đối trọng quan trọng chống lại quyền lực tập trung và cuối cùng là động lực cho tự do trên thế giới.
Mặc dù tiền điện tử có thể có lợi ích nhưng tất cả những suy đoán này có cần thiết không? Hóa ra việc đầu cơ không chỉ cần thiết mà còn mang lại hiệu quả.
Đầu tư mang tính đầu cơ là một phần không thể thiếu trong các cuộc cách mạng công nghệ. Từ sự bùng nổ của viễn thông và internet cho đến sự trỗi dậy của đường sắt, điện và ô tô, những đột phá công nghệ mới luôn gắn liền với sự đầu cơ và bong bóng tài sản trên con đường được áp dụng rộng rãi — một hiện tượng mà Carlota Perez đã ghi lại rõ ràng. Hoạt động đầu cơ trong tiền điện tử giúp thúc đẩy sự chú ý và nhận thức, đô la đầu tư, dòng vốn tài năng, xây dựng cơ sở hạ tầng, nghiên cứu học thuật, áp dụng đương nhiệm, v.v.
Nhưng đầu cơ và tiền điện tử cũng có mối liên hệ sâu sắc hơn: đầu cơ là “thế giới xin chào” của quyền sở hữu kỹ thuật số. Cho phép mọi người tạo ra những tài sản khan hiếm và họ sẽ có xu hướng trao đổi chúng. Chỉ cần đưa cho một nhóm trẻ em một số thẻ Pokemon và xem điều gì sẽ xảy ra. Mục đích chung của hệ thống quyền sở hữu mới là ghi lại các hoạt động chuyển giao tài sản một cách đáng tin cậy, do đó, một cách tự nhiên, mọi người sẽ thử nghiệm chúng. Và nếu hệ thống mới này chưa có tính hợp pháp rộng rãi thì phạm vi của các hợp đồng tương lai có thể sẽ rộng, do đó giá cả sẽ biến động và hoạt động giao dịch sẽ có vẻ mang tính đầu cơ.
Trong những ngày đầu của Bitcoin, việc nghĩ rằng một ngày nào đó nó sẽ đạt được tính hợp pháp và giá trị như ngày nay có vẻ điên rồ—tôi nhớ vì tôi đã ở đó. Những người tham gia sớm đã rất vui vẻ. Họ khai thác, đóng góp, thử nghiệm và thậm chí mua pizza. Giờ đây, hơn một thập kỷ sau, BTC và các tài sản tiền điện tử khác như ETH đang trên đà chuyển đổi từ đồ chơi đầu cơ sang hàng hóa tiền tệ toàn cầu.
Đầu cơ cũng rất quan trọng đối với sự phát triển của tiền điện tử như một hệ thống tài chính phi tập trung. Nhiều sản phẩm tài chính có cái gọi là “tiện ích” ở một phía của giao dịch nhưng lại đòi hỏi sự đầu cơ để đáp ứng phía bên kia. Ví dụ, một người có thể cần khoản thế chấp 30 năm để mua nhà, nhưng không có nhu cầu tự nhiên về việc cho vay mua nhà trong 30 năm. Thay vào đó, hệ thống tài chính hiện đại của chúng ta làm trung gian giữa nhu cầu tiện ích về thế chấp và nhu cầu tài chính trừu tượng hơn về lợi tức. Trong tiền điện tử, một hệ thống tài chính tương tự đang được xây dựng bao gồm các nhà giao dịch đầu cơ, nhà cung cấp cơ sở hạ tầng sàn giao dịch, nhà tạo lập thị trường, người tìm kiếm MEV, nhà xây dựng khối, giao thức DeFi, nhà phát hành stablecoin, nhà kinh doanh chênh lệch giá Uniswap, v.v. Hệ thống tài chính tiền điện tử mới này yêu cầu khởi động một thị trường N-side, điều này không hề dễ dàng và mất thời gian. Nhưng mỗi năm trôi qua, những người tham gia trở nên tinh vi hơn, tính thanh khoản tăng lên và thị trường tài chính onchain ngày càng có nhiều khả năng hơn.
Phần lớn sự hoài nghi về tiền điện tử là không thể tưởng tượng được, nhưng một số lại kiếm được nhiều tiền. Mặc dù sòng bạc là một nơi khởi động hữu ích nhưng nó cũng có thể không tốt và phản tác dụng.
Sự đổi mới phụ thuộc vào vốn và lao động được áp dụng cho những thử nghiệm xứng đáng. Quá nhiều hoạt động đầu cơ, canh tác airdrop và các trò tai quái khác sẽ tạo thêm tiếng ồn cho tín hiệu giá mà lẽ ra sẽ mang lại sự đổi mới hiệu quả. Ngay cả những doanh nhân có thiện chí nhất cũng có thể bị lừa bởi giá giả hoặc bị phân tâm bởi lợi nhuận ngắn hạn, cuối cùng làm chậm quá trình xây dựng những gì tiền điện tử thực sự cần.
Đầu cơ ngắn hạn cũng là một trò chơi có tổng bằng 0, trong đó các nhà giao dịch tinh vi sẽ bòn rút giá trị từ những người mới tham gia và có thể đốt cháy chúng mãi mãi. Thị trường tự do chấp nhận tất cả các loại người tham gia và không có gì sai với các nhà giao dịch ngắn hạn miễn là họ cư xử hợp pháp và có đạo đức. Nhưng nếu chúng ta xem việc áp dụng tiền điện tử một phần là một trò chơi phối hợp xã hội, thì việc chọn khoảng thời gian tối ưu có thể là một vấn đề nan giải của tù nhân. Tất cả chúng ta đều có thể đạt được một kết cục đầy cảm hứng hơn bằng cách cùng nhau suy nghĩ lâu dài hơn.
Cuối cùng, có quá nhiều kẻ xấu: kẻ lừa đảo, kẻ lừa đảo và tin tặc mũ đen. Hãy tưởng tượng một nhóm cướp lưu động chào đón những người mới đến bằng cách đánh đập và trấn lột—chào mừng bạn đến với tiền điện tử San Francisco! Giống như miền Tây hoang dã hay Internet thời kỳ đầu, biên giới mở mang lại sự đổi mới nhưng cũng có những hành vi sai trái. Tác nhân tốt vượt xa tác nhân xấu—ví dụ: tiền điện tử may mắn có được một số chuyên gia bảo mật mũ trắng hàng đầu thế giới—nhưng có thể cần một số quy định hoặc tự điều chỉnh.
Crypto đã gần 15 tuổi. Chẳng phải nó đã trở thành xu hướng chủ đạo rồi sao?
Hóa ra việc định cư trên một hành tinh mới cần có thời gian và hầu hết mọi người sẽ không chuyển đến hành tinh mới cho đến khi cơ sở hạ tầng hoàn thiện và nó không còn là điều cấm kỵ của xã hội. Công nghệ chỉ có thể tiến bộ rất nhanh. Sự lan truyền xã hội của những ý tưởng mới có thể thất thường. Và bản chất đầu cơ của loại tài sản này dẫn đến sự phản đối theo chu kỳ: tiền điện tử vào thời điểm này là tương lai của mọi thứ, thời điểm tiếp theo tiền điện tử sẽ chết.
Xây dựng sự đồng thuận xã hội xung quanh tiền điện tử thậm chí còn khó khăn hơn việc phát triển hiệu ứng mạng xung quanh giao thức truyền thông hoặc mạng xã hội. Mọi người sẽ thấy ngay tiện ích của WhatsApp hoặc Instagram vì họ có thể giao tiếp với một số ít bạn bè mà họ đã biết. Một hệ thống quyền sở hữu mới hướng tới giao dịch an toàn với những người mà bạn chưa biết hoặc chưa tin tưởng và do đó đòi hỏi tính hợp pháp tổng quát hơn. Còn một chặng đường dài phía trước, nhưng điều đáng chú ý là bạn đã có thể giao dịch với hơn 100 triệu người bằng cách sử dụng BTC, ETH hoặc stablecoin ngay hôm nay.
Nhiều công nghệ mà chúng ta hiện nay coi là đương nhiên đã từng được coi là không thể sử dụng được, vô dụng, nguy hiểm và/hoặc lừa đảo.
Ngày nay, Apple là công ty có giá trị nhất thế giới, nhưng khi công ty này lần đầu ra mắt công chúng vào năm 1980, Massachusetts đã cấm bán cổ phiếu Apple do tính rủi ro của nó. Andy Grove, Giám đốc điều hành của Intel, cho biết vào năm 1992 rằng “ý tưởng về một thiết bị giao tiếp cá nhân trong mỗi túi là một giấc mơ viển vông do lòng tham thúc đẩy”. Một tờ báo ở Boston đã nói về điện thoại vào năm 1865: “Không thể truyền giọng nói của con người qua dây dẫn… và nếu có thể làm được như vậy thì nó sẽ không có giá trị thực tế”.
Tiền điện tử cũng không khác. Bitcoin đã được tuyên bố là đã chết hàng năm kể từ năm 2010. Mọi người cau mày trước nhận thức về rủi ro, tính biến động và tính chất đầu cơ của tiền điện tử. Những người hoài nghi cho rằng công nghệ này sẽ không mở rộng quy mô hoặc không an toàn; ngay cả khi nó có hiệu quả thì nó cũng sẽ vô ích.
Có một khuynh hướng mạnh mẽ ủng hộ hiện trạng và chống lại sự thay đổi. Đôi khi, sự thay đổi càng đột phá thì thái độ hoài nghi càng mạnh mẽ. Tiền điện tử đề cập đến những ý tưởng sâu sắc xung quanh tiền bạc, giá trị, quản trị và sự phối hợp của con người. Đây không phải là những chủ đề mà chúng ta thường xem xét lại, và điều tự nhiên là một số người cảm thấy thật vô lý khi thử xem xét lại. Nhưng bản chất nền tảng của chúng càng có lý do hơn để sẵn sàng xây dựng thứ gì đó tốt hơn.
Sự hiện diện của chủ nghĩa hoài nghi không phải là một lập luận chống lại tiền điện tử, nhưng tương tự, nó không phải là một lập luận ủng hộ tiền điện tử. Nhiều công nghệ được quảng cáo rầm rộ đã thất bại và tiền điện tử có thể không như mong đợi. Cách đáng tin cậy nhất để tìm ra điều này là bỏ qua môi trường hoài nghi hoặc cường điệu bên ngoài và suy nghĩ độc lập. Hãy thử ghé thăm hành tinh mới. Nhìn qua hoạt động đầu cơ để xem những gì các nhà xây dựng thực chất đang xây dựng và những gì người thực đang sử dụng.
Việc đầu cơ tiền điện tử đôi khi có thể gây khó chịu, nhưng đó là một phần của cơ chế khởi động cho một trong những công nghệ quan trọng nhất của thời đại chúng ta.
Đặc biệt cảm ơn Vitalik Buterin, Brian Armstrong, Dan Romero, Andrew Huang và các thành viên nhóm Paradigm Fred Ehrsam, Dan Robinson, Charlie Noyes, Georgios Konstantopolous, Arjun Balaji, Frankie, Caitlin Pintavorn, Dave White, Doug Feagin, samczsun, Jackson Dahl, Alana Palmedo, Katie Biber, Transmission11 và Brendan Malone để thảo luận và phản hồi.
Nếu chúng ta coi tiền điện tử như một hành tinh mới, điều đó có thể có ý nghĩa gì?