Tiêu đề gốc: What is DePAI (Decentralized Physical AI)?
Tác giả gốc: peaq
Bản dịch ban đầu: TechFlow
NVIDIA đã đề xuất khái niệm "AI Vật lý (Physical AI)" tại CES. Và hiện nay, "AI Vật lý phi tâm trung (Decentralized Physical AI, DePAI)" đã trở thành chủ đề hot trong lĩnh vực tiền mã hóa. Vậy DePAI là gì? Nó liên quan đến robot như thế nào? Những robot này cần những điều kiện gì để hoạt động như một AI Vật lý phi tâm trung trong Mạng lưới Máy móc (Machine Economy) được đề xuất bởi peaq?
DePAI: Khi C3PO gặp Web3
Một thuật ngữ mới khác đã ra đời. DePAI, viết tắt của Decentralized Physical AI (Decentralized Physical AI), gần đây đã trở thành một chủ đề nóng trong ngành công nghiệp tiền điện tử. Khái niệm này được Messari giới thiệu sau khi Giám đốc điều hành NVIDIA Jensen Huang (Jensen Huang) lần đầu tiên phổ biến khái niệm "(Physical AI) AI vật lý" tại CES vào tháng 1/2025. Thuật ngữ mới DePAI đã gây ra rất nhiều cuộc thảo luận trong ngành, và nó chắc chắn đáng chú ý.
DePAI là một khái niệm tổng hợp nhiều lĩnh vực công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, robot học, Web3 và DePIN (mạng cơ sở hạ tầng phi tập trung) . Nó kết hợp tự nhiên những lĩnh vực mới này lại với nhau, tạo thành một mô hình mới mạnh mẽ. Sự kết hợp này không chỉ thể hiện tiềm năng hợp tác của những công nghệ này mà còn dự báo chúng sẽ đẩy mạnh sự thay đổi ngành công nghiệp và thay đổi hoàn toàn cách hoạt động kinh tế toàn cầu.
Vậy tại sao bạn cần quan tâm đến nó? Nếu bạn là một người lao động, có thể bạn đã lo lắng về xu hướng robot và trí tuệ nhân tạo thay thế công việc của con người. Sự xuất hiện của DePAI chính là một giải pháp đối phó với những thách thức tiềm ẩn này. Nó có tiềm năng trở thành một động lực quan trọng cho nền kinh tế toàn cầu trong tương lai, cung cấp cho chúng ta một cách để xử lý và giảm bớt tác động đảo lộn mà trí tuệ nhân tạo mang lại.
Nhưng DePAI là gì? Nó khác gì so với trí tuệ nhân tạo truyền thống (nghĩa là robot)? Tại sao nó lại quan trọng như vậy?
Hãy để chúng ta hiểu rõ hơn.
DePAI là gì?
Trên cơ bản, "Trí tuệ nhân tạo vật lý phi tâm trung (Decentralized Physical AI)" dường như không phải là một khái niệm hoàn toàn mới. Sau tất cả, công nghệ mạng phần cứng vật lý phi tâm trung đã tồn tại để cung cấp khả năng tính toán cho mô hình AI. Tuy nhiên, DePAI không chỉ giới hạn ở khả năng tính toán phi tâm trung, ý nghĩa của nó còn xa hơn thế nữa.
DePAI là một khái niệm rộng hơn, liên quan đến thiết bị máy móc thực sự, đặc biệt là robot, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để tồn tại và phát triển trong thế giới thực. Và tất cả điều này đều phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng của Web3. Ngoài ra, DePAI còn phụ thuộc vào dữ liệu đám đông để hỗ trợ, những dữ liệu này giúp máy móc nhận biết thế giới và tương tác với môi trường. Đồng thời, nó cũng cần một hệ thống cơ sở hạ tầng đầy đủ để hỗ trợ mô hình kinh tế xây dựng xung quanh mô hình mới này.
Đơn giản nói, DePAI kết hợp robot học, trí tuệ nhân tạo, thông minh không gian và lĩnh vực DePIN. Nó mô tả một tình huống tương lai: robot và máy móc, tức là trí tuệ nhân tạo cụ thể, không chỉ có thể tự hoạt động mà còn có quyền tự chủ và chủ quyền trong nền kinh tế máy móc được đẩy bởi Web3.
Từ AI đến DePAI
Khi nhắc đến ChatGPT, hầu như ai cũng biết. Với hầu hết mọi người, mô hình ngôn ngữ lớn này do OpenAI phát hành đã trở nên phổ biến như Google, Netflix hoặc các mạng xã hội mà họ sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, chỉ cách đây hai năm, hầu như không ai nghe nói về sự tồn tại của ChatGPT.
Điều đáng kinh ngạc hơn cả là trí tuệ nhân tạo đã đạt được sự tiến bộ vượt bậc trong thời gian ngắn. Từ ban đầu tập trung vào việc tạo ra nội dung của trí tuệ nhân tạo sinh ra (Generative AI), cho đến hiện nay khi nó đã phát triển thành trí tuệ nhân tạo có khả năng ra quyết định độc lập (Agentic AI), sự chuyển biến này thực sự đáng chú ý. Ví dụ:
· AI sinh sản: Bạn nhập kế hoạch ăn uống trong một tuần, AI sẽ sinh ra một danh sách mua sắm cho bạn.
· Trí tuệ nhân tạo AI: Nó không chỉ có thể phân tích dữ liệu sức khỏe của bạn, lập kế hoạch ăn uống tối ưu, mà còn có thể đề xuất công thức thực đơn hàng ngày, theo dõi tồn kho trong tủ lạnh, thậm chí tự động đặt hàng khi nguyên liệu thiếu — đảm bảo bếp của bạn không bao giờ trống trơn.
Từ AI theo mô hình sinh tồn bị động đến AI tư duy hành động, sự thay đổi này đã là một bước tiến lớn. Khi AI có một "cơ thể" vật lý và bắt đầu thực hiện nhiệm vụ trong thế giới thực, tương lai trở nên rộng lớn hơn. Đúng vậy, thời đại robot đã đến, và các ông lớn như NVIDIA đang dẫn đầu xu hướng này.
Tuy nhiên, trí tuệ nhân tạo tập trung, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo vật lý tập trung, cũng đồng thời mang đến nhiều thách thức và rủi ro. Ví dụ, dữ liệu nào cần thiết để mô hình trí tuệ nhân tạo hiểu và tương tác với thế giới vật lý?
Vấn đề này đã mở rộng ra lĩnh vực robot. Ai sẽ sở hữu những robot này? Hãng cung cấp phần cứng nào sẽ quyết định các tiêu chuẩn giao thức tương thích và tương tác giữa các robot? Cuối cùng, ai sẽ hưởng lợi từ đó? Liệu chúng ta có đang tiến về một tương lai nơi mà các doanh nghiệp lớn kiếm được lợi nhuận khổng lồ trong khi người dân phải phụ thuộc vào thu nhập cơ bản và chương trình cứu trợ UBI ( hay có một khả năng khác tồn tại?
Câu trả lời đang ở trong DePAI.
DePAI đối với ý nghĩa của AI vật lý, giống như DePIN (mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi trung tâm) đối với ý nghĩa của cơ sở hạ tầng vật lý - đó là một sự nâng cấp, thông qua việc trả quyền lực mà ít công ty chiếm đóng trở lại tay người dân thông thường. Tất nhiên, điều này không có nghĩa là DePAI và DePIN là hoàn toàn độc lập. Trên thực tế, DePIN chính là một phần quan trọng của mô hình DePAI.
DePIN cung cấp dữ liệu và dịch vụ chính cho trí tuệ nhân tạo số và vật lý, trong khi peaq xây dựng lớp cơ sở hạ tầng hỗ trợ DePIN và vận hành phần cứng phi tâm trung tâm. Ngoài hai điều này, để robot hoạt động hiệu quả như một trí tuệ nhân tạo vật lý phi tâm trung tâm trong nền kinh tế toàn cầu, còn cần phụ thuộc vào nhiều lớp chính khác. Và như chúng ta sẽ thấy, DePIN đóng vai trò quan trọng trong những lớp này.
Bảy cấp độ cốt lõi của DePAI
Bạn có thể đã nhận ra rằng, DePAI là một hệ thống cực kỳ phức tạp. Xây dựng một nền kinh tế máy thực sự hoạt động )Machine Economy(, không chỉ là việc gắn một Ledger vào một Robot Optimus.
AI vật lý tự chủ thực sự )DePAI( cần sự hỗ trợ từ bảy cấp độ chính sau đây:
· Lớp phần cứng: Điều này là cơ bản, chỉ thiết bị robot có khả năng tương tác với thế giới vật lý của mô hình AI. Nếu thiếu các phần cứng này, AI vật lý chỉ có thể dừng lại ở mức lý thuyết.
Lớp phần mềm: Mô hình trí tuệ nhân tạo AI chạy trên robot. Những mô hình này cung cấp tính tự động cho robot, giúp chúng có khả năng thực hiện các nhiệm vụ phức tạp.
· Dữ liệu: Dữ liệu là động lực cốt lõi của học máy và tiến hóa vật lý. Nếu thiếu hỗ trợ dữ liệu chất lượng cao, AI sẽ không thích nghi được với sự biến đổi động của thế giới thực.
· Lớp thông minh không gian: Lớp này cho phép robot hiểu môi trường và tương tác với thế giới vật lý, chẳng hạn như nhận diện đối tượng, lập kế hoạch đường đi hoặc cảm nhận nguy hiểm.
· Lớp mạng cơ sở hạ tầng: cung cấp các tài nguyên quan trọng như lưu trữ, khả năng tính toán, năng lượng, v.v. Những tài nguyên này là điều kiện cần thiết để duy trì hoạt động liên tục của trí tuệ nhân tạo vật lý.
· Cấp độ kinh tế máy móc: thông qua giao thức chuyên biệt để tích hợp tất cả các yếu tố trên, đảm bảo sự hợp tác liền mạch giữa các loại DePINs (mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi trung tâm), mô hình trí tuệ nhân tạo và robot.
· Tầng tổ chức: Ví dụ như DePAI DAO, tầng này cung cấp một mô hình quản trị phi tập trung, cho phép cá nhân, cộng đồng và doanh nghiệp sở hữu và hưởng lợi từ DePAI một cách bình đẳng.
Bảy cấp độ này cùng nhau xây dựng hệ sinh thái hoàn chỉnh của DePAI. Tiếp theo, chúng ta sẽ từng bước hiểu rõ hơn về chức năng cụ thể và ý nghĩa của từng cấp độ này.
Trí tuệ nhân tạo
Trong cuộc trò chuyện trước đó, chúng tôi đã đề cập đến sự quan trọng của Trí tuệ tự lập AI )Agentic AI(. Ở đây, chúng ta hãy đánh giá một cách đơn giản: Trí tuệ tự lập AI là hệ thống AI có khả năng lập kế hoạch, ra quyết định, thực hiện hành động và thực hiện nhiệm vụ mà không cần sự can thiệp của con người.
Các tác nhân này thường tập trung vào các loại nhiệm vụ cụ thể, chẳng hạn như tối ưu hóa hậu cần hoặc trợ lý tại nhà, nhưng trong các tình huống phức tạp hơn, nhiều tác nhân cũng có thể được tích hợp vào một máy duy nhất để cộng tác trên các nhiệm vụ đa dạng. Trong bối cảnh của DePAI, các tác nhân AI có thể được xem là "ý thức" của máy móc. Vâng, chúng tôi đang đi theo hướng này.
robot
Robot là trung tâm của "AI vật lý" trong "vật lý". Chúng là nền tảng phần cứng cho hệ thống AI hoạt động, cũng là cầu nối giữa AI và thế giới thực. Từ ô tô tự lái và máy móc công nghiệp, đến trợ lý phẫu thuật, và ngay cả robot hình người hoàn chỉnh như Tesla Optimus, robot đang tích hợp vào cuộc sống của chúng ta dưới nhiều hình thức khác nhau. Chúng không chỉ là phương tiện của AI vật lý, mà còn là chìa khóa chuyển đổi lý thuyết AI thành ứng dụng thực tế.
Mạng dữ liệu
Hoạt động của trí tuệ nhân tạo không thể thiếu dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu lớn chất lượng cao. May mắn thay, các DePINs như MapMetrics, Silencio, Teneo, SkyX và Hyperway đã tích luỹ được một lượng lớn dữ liệu thế giới thực, những dữ liệu này có thể cung cấp sự hỗ trợ mạnh mẽ cho các mô hình trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Bằng cách tận dụng thông tin có sẵn này, trí tuệ nhân tạo Agentic AI )Agentic AI( không chỉ có thể học các quy luật hoạt động của thế giới thực, mà còn có thể ra quyết định dựa trên các bộ dữ liệu chính xác, có thể kiểm chứng được. Ví dụ, một chiếc ô tô tự lái có thể thông qua các dữ liệu này để hiểu tình hình giao thông trong thành phố, từ đó lập kế hoạch cho lộ trình di chuyển tốt nhất.
Intelligence spatial
Nếu mạng dữ liệu giúp trí tuệ nhân tạo hiểu các quy tắc hoạt động của thế giới thực, thì lớp thông minh vũ trụ cho phép các máy móc được điều khiển bởi trí tuệ nhân tạo có thể dẫn đường và tương tác với thế giới thực một cách thời gian thực. Đơn giản mà nói, lớp này xây dựng một bản sao ảo của thế giới thực - môi trường kỹ thuật số, nơi mà trí tuệ nhân tạo có thể mô phỏng và điều phối.
Bạn có thể mường tượng đó như là một thế giới game video đồng bộ với thế giới thực, hoặc thậm chí hơn nữa, một phiên bản thế giới thực vật lý được tạo thành từ các AI phi tập trung tự trị. Trong môi trường ảo này, các thực thể AI vật lý có thể học cách nhận diện vật thể, lập kế hoạch đường đi, và thậm chí dự đoán nguy cơ tiềm ẩn.
Việc triển khai tầng này cũng phụ thuộc vào dữ liệu không gian mà DePINs cung cấp, nhưng vai trò của nó không chỉ dừng lại ở đó. Một số DePINs chuyên biệt còn có thể tạo ra cảnh tập luyện ảo để cung cấp một “sân chơi số” cho trí tuệ nhân tạo vật lý, giúp chúng hiểu rõ và thích nghi tốt hơn với sự phức tạp của thế giới thực.
Mạng lưới cơ sở hạ tầng
Mạng cơ sở hạ tầng (ví dụ: DePINs) là nền tảng của toàn bộ hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo vật lý. Chúng cung cấp tất cả các tài nguyên cơ bản cần thiết cho việc vận hành trí tuệ nhân tạo và robot, chẳng hạn như tính toán hoặc lưu trữ dữ liệu, cung cấp năng lượng, thậm chí là mạng lưới Internet phi tập trung và mạng lưới năng lượng.
kinh tế máy móc
Trong Kinh tế Máy )Machine Economy(, Layer-1 Blockchain là trụ cột của toàn bộ hệ sinh thái. Nó hỗ trợ cơ sở hạ tầng DePINs, thu thập dữ liệu DePINs, cảm biến không gian DePINs, robot DAO, và DePAI chính mình, đóng vai trò quan trọng. Blockchain này không chỉ thiết lập tiêu chuẩn cho các máy móc (như ID duy nhất) và giao thức, cho phép robot tự hành có thể hợp tác và tương tác hiệu quả trong thế giới vật lý, mà còn cung cấp cơ sở hạ tầng cho ứng dụng và giao dịch, hỗ trợ sự kết hợp mượt mà giữa tất cả các ứng dụng và máy móc. Theo bản chất, nó xây dựng một thị trường Kinh tế Máy toàn cầu.
Quan trọng hơn, blockchain này đảm bảo rằng các robot hành động theo lợi ích tốt nhất của con người thông qua cơ chế khích lệ và trừng phạt, và những lợi ích này được quyết định thông qua việc bỏ phiếu của con người. Ngoài ra, nó còn thúc đẩy việc quản trị toàn cầu và cung cấp một hệ thống tham gia mở, cho phép người dân thông thường tham gia vào nền kinh tế robot, không chỉ là một số công ty lớn. Điều này cũng mở đường cho việc thực hiện cơ chế phân phối tài nguyên phi trung tâm và thúc đẩy việc phân phối tài sản công bằng hơn.
DePAI DAO
Để đối phó với nguy cơ khủng hoảng việc làm sắp tới, DePAI cam kết đảm bảo mọi người đều có cơ hội tham gia sở hữu trí tuệ nhân tạo vật lý và thu nhập từ việc tham gia nền kinh tế máy móc. Tuy nhiên, thực tế là chi phí thiết bị robot rất đắt đỏ. Dù là cánh tay cơ khí công nghiệp, một đội máy bay vận chuyển không người lái, hay một chiếc ô tô tự lái, người thông thường đều khó có thể chi trả được.
Trong bối cảnh này, các tổ chức tự trị phi trung tâm )DAOs( đã đóng một vai trò then chốt, đặc biệt là những tổ chức tập trung vào công nghệ robot và trí tuệ nhân tạo vật lý. Những tổ chức này cung cấp cơ hội cho người dân thông thường đầu tư vào DePAI, bất kể khả năng mua sắm hoặc vị trí địa lý của họ như thế nào, đồng thời thiết lập cơ chế cùng phối hợp với các chuyên gia ngành về vốn tiền và quyết định.
VÍ DỤ, DAO XMAQUINA LÀ MỘT TỔ CHỨC TẬP TRUNG VÀO ROBOT VÀ AI VẬT LÝ. Họ không chỉ thấy trước sự trỗi dậy của mô hình DePAI, mà còn đi tiên phong trong khuôn khổ cho các cá nhân và cộng đồng nắm bắt cơ hội trong cuộc cách mạng công nghệ này.
XMAQUINA - Người cố vấn DePAI của bạn
Hiện tại, nền kinh tế toàn cầu đang trải qua hai cuộc biến đổi sâu sắc: Trí tuệ nhân tạo số đang thay thế công việc của công nhân trí thức, trong khi Trí tuệ nhân tạo vật lý đang thay đổi cảnh quan làm việc của công nhân làm việc chân tay. Trí tuệ nhân tạo số thông minh, hiệu quả và không biết mệt mỏi, trong khi Trí tuệ nhân tạo vật lý không bao giờ than phiền, không bao giờ nghỉ ngơi, luôn tập trung. Cả hai đều có thể làm việc 24/7. Trong một thế giới biến đổi nhanh chóng như vậy, con người phải làm thế nào để đảm bảo quyền tham gia kinh tế và lợi nhuận vốn của mình?
Đây chính là nơi cho các tổ chức tự trị phi tập trung )DAOs( phát huy vai trò của họ. Lấy XMAQUINA DAO làm ví dụ, nó đã tạo ra một khung cho việc sở hữu, quản trị và phát triển công nghệ robot phi tập trung. Thông qua nền tảng này, cộng đồng, doanh nhân và nhà đầu tư có thể cùng đóng góp, phát triển, đồng thời đảm bảo tất cả người đóng góp đều có thể chia sẻ giá trị kinh tế mà họ tạo ra.
Tầm quan trọng của DAO không chỉ là về quyền sở hữu chung, mà còn về quản trị. Việc ra quyết định của máy móc trong thế giới thực đòi hỏi phải có sự giám sát. Nếu các quy tắc được thiết lập bởi một công ty tập trung, các quy tắc đó có thể phục vụ lợi ích của công ty ngay từ đầu. DAO cung cấp một cách minh bạch cho các cộng đồng để cùng nhau quyết định cách máy móc hoạt động, cách chúng tương tác với mọi người và ai được hưởng lợi từ chúng. Tất cả các quyết định được đưa ra trong một môi trường mở, không phải đằng sau hậu trường.
Ngoài ra, đối mặt với tác động của tự động hóa đối với việc làm, DAOs cung cấp một cách để mọi người tham gia tích cực. Cá nhân có thể hưởng lợi từ việc tài trợ, quản lý hoặc làm việc với trí tuệ nhân tạo vật lý, chứ không phải chấp nhận số phận bị thay thế một cách passively. Thay vì chỉ là khán giả của việc các công ty lớn độc quyền tất cả, hãy thiết lập một vị trí cho bản thân thông qua DAOs.
DePAI DAO khác với DAO thông thường như thế nào?
Đa số DAO (Tổ chức Tự trị Phi trung tâm) chủ yếu tập trung vào tài sản số, tài chính phi trung tâm )DeFi( hoặc mô hình quản trị hoàn toàn trực tuyến. Trong khi đó, DePAI DAO tập trung vào các hoạt động và thiết bị trong thế giới thực, như robot, mạng cảm biến và xe tự lái. Những thiết bị này cần bảo trì, phối hợp và quản lý liên tục, do đó thách thức mà DePAI DAO đối mặt vượt xa so với việc thế gạch hoặc đề xuất quản trị truyền thống của DAO. Chúng phải ủy quyền quản lý hàng ngày của các nhóm thiết bị cho các công ty có thể thực hiện nhiệm vụ trong thế giới vật lý, từ đó đảm bảo hoạt động hiệu quả.
Ngoài ra, cách thức quản trị của DePAI DAO cũng khác biệt đáng kể. Khác với các DAO tài chính chỉ cần quản lý giao dịch số hóa, DePAI DAO cần cân bằng giữa đạo đức trí tuệ nhân tạo, quyết định của máy và hoạt động thời gian thực. Họ phải xây dựng hệ thống quản trị có thể xử lý quy tắc hành vi của robot trong không gian công cộng, minh bạch về việc sử dụng dữ liệu và quy tắc phân phối thu nhập. Ví dụ, một DAO quản lý drone giao hàng không chỉ cần phối hợp lộ trình hoạt động của drone, đảm bảo an toàn, mà còn cần thiết lập kế hoạch phân phối lợi nhuận cho các thành viên. Yêu cầu quản trị phức tạp như vậy khiến cho DePAI DAO có chức năng gần gũi hơn với quản trị doanh nghiệp trong thế giới thực.
Ví dụ về XMAQUINA DAO, nó là một DAO tập trung vào trí tuệ nhân tạo vật lý, thực hiện sở hữu chung, quản trị chung và sáng tạo chung dưới một khung chung. Thông qua việc tham gia tài trợ cho các công ty trí tuệ nhân tạo vật lý, XMAQUINA DAO cho phép các thành viên thông thường cũng có cơ hội đầu tư vào ngành công nghiệp robot mà không cần phải là nhà đầu tư rủi ro hoặc quỹ vốn riêng. Đồng thời, XMAQUINA DAO sở hữu phòng thí nghiệm phát triển của riêng mình, tập trung vào phát triển dự án mã nguồn mở và ấp ủ các dự án trí tuệ nhân tạo vật lý mới. Cấu trúc quản trị phân tán của nó đảm bảo quyền kiểm soát vốn tài chính hoàn toàn thuộc về các thành viên DAO cùng nhau, từ đó thực hiện sự phân quyền thực sự.
Với việc máy móc được điều khiển bởi trí tuệ nhân tạo dần dần trở nên phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, việc tài trợ, quản lý và quản trị những máy móc này trở thành một vấn đề quan trọng hơn bao giờ hết. DePAI DAO cung cấp một giải pháp hoàn toàn mới, không chỉ phân phối quyền sở hữu và quyền quyết định mà còn chia sẻ rủi ro và lợi nhuận tự động cho cộng đồng rộng lớn hơn. Thông qua cách này, nền kinh tế máy móc có thể duy trì sự mở cửa, minh bạch và được thúc đẩy phát triển bởi cộng đồng.
Tại sao DePAI quan trọng
Sau khi hiểu rõ định nghĩa và cách hoạt động của DePAI, chúng ta không khỏi tự hỏi: Tại sao nó lại quan trọng đến vậy?
Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo mang lại tiềm năng lớn cho việc cải thiện cuộc sống con người, nhưng cũng đi kèm với một số vấn đề đáng lo ngại, trong đó vấn đề quan trọng nhất là tập trung quá mức. Hiện nay, dữ liệu, mô hình và cơ sở hạ tầng hỗ trợ trí tuệ nhân tạo chủ yếu được kiểm soát bởi một số công ty lớn. Liệu chúng ta thực sự muốn công nghệ có khả năng thay đổi sâu sắc xã hội này bị ít người chiếm đóng không?
DePAI cung cấp một giải pháp hoàn toàn mới bằng cách làm cho công nghệ robot hóa dân chủ, tái định nghĩa lại các quy tắc trò chơi. Đảm bảo cộng đồng mà robot phục vụ có thể chia sẻ, quản lý và sở hữu giá trị được tạo ra, thay vì để một số công ty ít người chiếm đó. Một mặt, mô hình phi trung tâm này cung cấp công cụ và nguồn dữ liệu để thúc đẩy sáng tạo AI vật lý cho nhiều người hơn, từ đó khuyến khích các đột phá công nghệ lớn hơn. Quan trọng hơn, nó trực tiếp đáp ứng hai vấn đề toàn cầu: thay thế việc làm và bất bình đẳng kinh tế.
Bằng cách cho phép người dân thông thường sở hữu một phần của trí tuệ nhân tạo và tham gia vào nền kinh tế máy móc, DePAI đã mở đường cho một tương lai phản ánh hơn. Trong tương lai này, trí tuệ nhân tạo không chỉ phục vụ cho một số doanh nghiệp kiểm soát tài nguyên mà còn mang lại phúc lợi cho toàn nhân loại.
DePAI cần vượt qua những thách thức
Là một công nghệ mới nổi, DePAI sẽ không thể tránh khỏi nhiều thách thức trong quá trình thực hiện tầm nhìn của mình.
Vấn đề mở rộng đầu tiên là vấn đề về khả năng mở rộng, cho dù là về khối lượng dữ liệu hay khả năng tính toán, cơ sở hạ tầng hiện tại vẫn chưa đủ để hỗ trợ ứng dụng AI vật lý quy mô lớn. Mặc dù hiện nay đã có một số DePINs cung cấp hỗ trợ dữ liệu và tính toán cần thiết, nhưng để thực hiện ứng dụng AI vật lý một cách rộng rãi, vẫn cần có nhiều tài nguyên đầu tư hơn.
Vấn đề tiếp theo là xây dựng cơ sở hạ tầng. AI vật lý cần xử lý dữ liệu từ thế giới thực một cách thời gian thực, bao gồm việc thu thập, phân tích và thực hiện các hoạt động. Ví dụ, ô tô tự lái cần tự định hướng trong môi trường đô thị phức tạp, máy bay không người lái cần phối hợp tuyến đường, trong khi robot nông nghiệp cần thực hiện các hoạt động chính xác dựa trên dữ liệu từ mạng cảm biến. Tất cả điều này đều đặt ra yêu cầu cao về việc truyền dữ liệu nhanh chóng.
Mặc dù một số nhiệm vụ tính toán có thể được hoàn thành ngoại tuyến thông qua tính toán biên, nhưng vẫn có nhiều giao dịch và xác minh dữ liệu quan trọng cần phụ thuộc vào xử lý trên chuỗi. Mô hình 'đôi đường' này không chỉ cần khả năng tính toán mạnh mẽ ngoại tuyến mà còn cần mạng lưới blockchain hiệu quả để hỗ trợ hoạt động toàn diện.
Tính tương thích: Vấn đề then chốt trong hệ sinh thái DePAI
Trong hệ sinh thái DePAI, tương tác là một vấn đề cực kỳ quan trọng, lan tỏa qua nhiều khía cạnh. Khi ngày càng nhiều nhà sản xuất tham gia, các loại máy móc và mô hình AI khác nhau thường phân tán trên nhiều mạng lưới và blockchain DePIN, chúng cần có khả năng giao tiếp với nhau một cách mượt mà. Việc này đòi hỏi giao tiếp cần được thực hiện ở cả mặt cứng - đảm bảo rằng các máy móc sử dụng các giao thức khác nhau có thể tương tác một cách trơn tru, cũng như ở mặt mềm - cho phép mô hình AI có thể học hỏi và cộng tác làm việc với nhau, không phân biệt cấu trúc kỹ thuật chúng dựa trên.
Từ quan điểm của cơ sở hạ tầng, các mạng và giao thức khác nhau phải có khả năng chia sẻ dữ liệu, thực hiện giao dịch qua chuỗi và điều phối hoạt động của máy móc. Những hoạt động này cần phải vượt qua sự khác biệt giữa cơ chế quản trị, mô hình kinh tế và cơ chế khích lệ. Nếu thiếu tính tương tác này, hệ sinh thái DePAI có thể bị phân mảnh, dẫn đến việc không thể hoạt động một cách bình thường như một cơ thể kinh tế máy móc thống nhất và phi tập trung. Ví dụ, nếu máy bay không người lái và xe tự lái không thể chia sẻ dữ liệu giao thông thời gian thực, hiệu suất của chúng sẽ bị giảm đáng kể, thậm chí có thể gây ra vấn đề an toàn.
May mắn thay, những vấn đề này đang dần được giải quyết. Hiện tại, ngày càng nhiều DePINs dựa trên peaq đã bắt đầu thu thập một lượng lớn dữ liệu thế giới thực, dữ liệu này có thể được các mô hình AI sử dụng để tối ưu hóa quyết định và hoạt động. Đồng thời, cơ sở hạ tầng blockchain của peaq có khả năng xử lý giao dịch với hơn 500,000+ TPS (tần suất giao dịch mỗi giây), đảm bảo rằng những DePINs này có thể hoạt động ổn định trong nền kinh tế máy mạnh hơn. Ngoài ra, khung verify peaq cũng có thể xác minh dữ liệu này để đảm bảo tính chân thực và đáng tin cậy của nó.
Tuy nhiên, thạch thức trong lủa chọn tính năng tượng tác là phối phát. Nhà sản xuất cần phải thiết lập và áp dụng các tiêu chuẩn và giao thủc thời cống với số lượng thiết bị và ngày càng tăng. Một tiêu chuẩn hiện tại có giá trị mà có thể tham khảo là peaq IDs, nó đã cung cấp một bộ giao thủc chung cho máy móc có thể nhận biết, tượng tác và chia sẻ dữ liệu với nhau. Ví dụ, qua peaq IDs, thiết bị nhà thông minh có thể hữu quả cùng robot giao hàng, thực hiện việc nhận và lưu trữ gói hàng mới một.
Cách tìm hiểu thêm về DePAI
Tất cả các cuộc thảo luận về DePAI pi có khơi gợi sự quan tâm của bạn không? Nếu bạn muốn trở thành một phần của việc xây dựng một tương lai tốt hơn, an toàn hơn và công bằng hơn của AI vật lý, bạn có thể làm điều đó ngay bây giờ! Bạn có thể bắt đầu ngay hôm nay với DePIN được xây dựng trên PEAQ. Các mạng này không chỉ giúp thu thập dữ liệu mà các mô hình AI thông minh tiên tiến cần để chạy trong thế giới thực mà còn thưởng cho những đóng góp của bạn. Ví dụ: bằng cách tham gia chia sẻ dữ liệu, bạn có thể kiếm được mã thông báo hoặc các hình thức phần thưởng tài chính khác. Nếu bạn cảm thấy bối rối về cách bắt đầu, hãy theo dõi chiến dịch "Nhận Real" đang diễn ra, được thiết kế cho người mới bắt đầu để đưa bạn vào hành trình khám phá DePIN từng bước.
Nếu bạn muốn tham gia trực tiếp vào việc phát triển AI vật lý, chẳng hạn như sở hữu riêng một robot, thì đừng bao giờ bỏ lỡ cơ hội mới nhất từ XMAQUINA DAO. Vòng đấu giá Genesis của họ đang sắp bắt đầu giai đoạn thứ hai, đây là cơ hội tuyệt vời để bạn trở thành một phần của nền kinh tế robot và sở hữu tài sản AI vật lý của riêng mình. Tham gia đấu giá, bạn không chỉ có thể sở hữu robot mà còn có thể chiếm một vị trí trong nền kinh tế robot trong tương lai.
Nội dung chỉ mang tính chất tham khảo, không phải là lời chào mời hay đề nghị. Không cung cấp tư vấn về đầu tư, thuế hoặc pháp lý. Xem Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm để biết thêm thông tin về rủi ro.
DePAI: Khi robot gặp Web3, liệu một câu chuyện mới có thể bắt đầu?
Tiêu đề gốc: What is DePAI (Decentralized Physical AI)?
Tác giả gốc: peaq
Bản dịch ban đầu: TechFlow
NVIDIA đã đề xuất khái niệm "AI Vật lý (Physical AI)" tại CES. Và hiện nay, "AI Vật lý phi tâm trung (Decentralized Physical AI, DePAI)" đã trở thành chủ đề hot trong lĩnh vực tiền mã hóa. Vậy DePAI là gì? Nó liên quan đến robot như thế nào? Những robot này cần những điều kiện gì để hoạt động như một AI Vật lý phi tâm trung trong Mạng lưới Máy móc (Machine Economy) được đề xuất bởi peaq?
DePAI: Khi C3PO gặp Web3
Một thuật ngữ mới khác đã ra đời. DePAI, viết tắt của Decentralized Physical AI (Decentralized Physical AI), gần đây đã trở thành một chủ đề nóng trong ngành công nghiệp tiền điện tử. Khái niệm này được Messari giới thiệu sau khi Giám đốc điều hành NVIDIA Jensen Huang (Jensen Huang) lần đầu tiên phổ biến khái niệm "(Physical AI) AI vật lý" tại CES vào tháng 1/2025. Thuật ngữ mới DePAI đã gây ra rất nhiều cuộc thảo luận trong ngành, và nó chắc chắn đáng chú ý.
DePAI là một khái niệm tổng hợp nhiều lĩnh vực công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, robot học, Web3 và DePIN (mạng cơ sở hạ tầng phi tập trung) . Nó kết hợp tự nhiên những lĩnh vực mới này lại với nhau, tạo thành một mô hình mới mạnh mẽ. Sự kết hợp này không chỉ thể hiện tiềm năng hợp tác của những công nghệ này mà còn dự báo chúng sẽ đẩy mạnh sự thay đổi ngành công nghiệp và thay đổi hoàn toàn cách hoạt động kinh tế toàn cầu.
Vậy tại sao bạn cần quan tâm đến nó? Nếu bạn là một người lao động, có thể bạn đã lo lắng về xu hướng robot và trí tuệ nhân tạo thay thế công việc của con người. Sự xuất hiện của DePAI chính là một giải pháp đối phó với những thách thức tiềm ẩn này. Nó có tiềm năng trở thành một động lực quan trọng cho nền kinh tế toàn cầu trong tương lai, cung cấp cho chúng ta một cách để xử lý và giảm bớt tác động đảo lộn mà trí tuệ nhân tạo mang lại.
Nhưng DePAI là gì? Nó khác gì so với trí tuệ nhân tạo truyền thống (nghĩa là robot)? Tại sao nó lại quan trọng như vậy?
Hãy để chúng ta hiểu rõ hơn.
DePAI là gì?
Trên cơ bản, "Trí tuệ nhân tạo vật lý phi tâm trung (Decentralized Physical AI)" dường như không phải là một khái niệm hoàn toàn mới. Sau tất cả, công nghệ mạng phần cứng vật lý phi tâm trung đã tồn tại để cung cấp khả năng tính toán cho mô hình AI. Tuy nhiên, DePAI không chỉ giới hạn ở khả năng tính toán phi tâm trung, ý nghĩa của nó còn xa hơn thế nữa.
DePAI là một khái niệm rộng hơn, liên quan đến thiết bị máy móc thực sự, đặc biệt là robot, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để tồn tại và phát triển trong thế giới thực. Và tất cả điều này đều phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng của Web3. Ngoài ra, DePAI còn phụ thuộc vào dữ liệu đám đông để hỗ trợ, những dữ liệu này giúp máy móc nhận biết thế giới và tương tác với môi trường. Đồng thời, nó cũng cần một hệ thống cơ sở hạ tầng đầy đủ để hỗ trợ mô hình kinh tế xây dựng xung quanh mô hình mới này.
Đơn giản nói, DePAI kết hợp robot học, trí tuệ nhân tạo, thông minh không gian và lĩnh vực DePIN. Nó mô tả một tình huống tương lai: robot và máy móc, tức là trí tuệ nhân tạo cụ thể, không chỉ có thể tự hoạt động mà còn có quyền tự chủ và chủ quyền trong nền kinh tế máy móc được đẩy bởi Web3.
Từ AI đến DePAI
Khi nhắc đến ChatGPT, hầu như ai cũng biết. Với hầu hết mọi người, mô hình ngôn ngữ lớn này do OpenAI phát hành đã trở nên phổ biến như Google, Netflix hoặc các mạng xã hội mà họ sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, chỉ cách đây hai năm, hầu như không ai nghe nói về sự tồn tại của ChatGPT.
Điều đáng kinh ngạc hơn cả là trí tuệ nhân tạo đã đạt được sự tiến bộ vượt bậc trong thời gian ngắn. Từ ban đầu tập trung vào việc tạo ra nội dung của trí tuệ nhân tạo sinh ra (Generative AI), cho đến hiện nay khi nó đã phát triển thành trí tuệ nhân tạo có khả năng ra quyết định độc lập (Agentic AI), sự chuyển biến này thực sự đáng chú ý. Ví dụ:
· AI sinh sản: Bạn nhập kế hoạch ăn uống trong một tuần, AI sẽ sinh ra một danh sách mua sắm cho bạn.
· Trí tuệ nhân tạo AI: Nó không chỉ có thể phân tích dữ liệu sức khỏe của bạn, lập kế hoạch ăn uống tối ưu, mà còn có thể đề xuất công thức thực đơn hàng ngày, theo dõi tồn kho trong tủ lạnh, thậm chí tự động đặt hàng khi nguyên liệu thiếu — đảm bảo bếp của bạn không bao giờ trống trơn.
Từ AI theo mô hình sinh tồn bị động đến AI tư duy hành động, sự thay đổi này đã là một bước tiến lớn. Khi AI có một "cơ thể" vật lý và bắt đầu thực hiện nhiệm vụ trong thế giới thực, tương lai trở nên rộng lớn hơn. Đúng vậy, thời đại robot đã đến, và các ông lớn như NVIDIA đang dẫn đầu xu hướng này.
Tuy nhiên, trí tuệ nhân tạo tập trung, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo vật lý tập trung, cũng đồng thời mang đến nhiều thách thức và rủi ro. Ví dụ, dữ liệu nào cần thiết để mô hình trí tuệ nhân tạo hiểu và tương tác với thế giới vật lý?
Vấn đề này đã mở rộng ra lĩnh vực robot. Ai sẽ sở hữu những robot này? Hãng cung cấp phần cứng nào sẽ quyết định các tiêu chuẩn giao thức tương thích và tương tác giữa các robot? Cuối cùng, ai sẽ hưởng lợi từ đó? Liệu chúng ta có đang tiến về một tương lai nơi mà các doanh nghiệp lớn kiếm được lợi nhuận khổng lồ trong khi người dân phải phụ thuộc vào thu nhập cơ bản và chương trình cứu trợ UBI ( hay có một khả năng khác tồn tại?
Câu trả lời đang ở trong DePAI.
DePAI đối với ý nghĩa của AI vật lý, giống như DePIN (mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi trung tâm) đối với ý nghĩa của cơ sở hạ tầng vật lý - đó là một sự nâng cấp, thông qua việc trả quyền lực mà ít công ty chiếm đóng trở lại tay người dân thông thường. Tất nhiên, điều này không có nghĩa là DePAI và DePIN là hoàn toàn độc lập. Trên thực tế, DePIN chính là một phần quan trọng của mô hình DePAI.
DePIN cung cấp dữ liệu và dịch vụ chính cho trí tuệ nhân tạo số và vật lý, trong khi peaq xây dựng lớp cơ sở hạ tầng hỗ trợ DePIN và vận hành phần cứng phi tâm trung tâm. Ngoài hai điều này, để robot hoạt động hiệu quả như một trí tuệ nhân tạo vật lý phi tâm trung tâm trong nền kinh tế toàn cầu, còn cần phụ thuộc vào nhiều lớp chính khác. Và như chúng ta sẽ thấy, DePIN đóng vai trò quan trọng trong những lớp này.
Bảy cấp độ cốt lõi của DePAI
Bạn có thể đã nhận ra rằng, DePAI là một hệ thống cực kỳ phức tạp. Xây dựng một nền kinh tế máy thực sự hoạt động )Machine Economy(, không chỉ là việc gắn một Ledger vào một Robot Optimus.
AI vật lý tự chủ thực sự )DePAI( cần sự hỗ trợ từ bảy cấp độ chính sau đây:
· Lớp phần cứng: Điều này là cơ bản, chỉ thiết bị robot có khả năng tương tác với thế giới vật lý của mô hình AI. Nếu thiếu các phần cứng này, AI vật lý chỉ có thể dừng lại ở mức lý thuyết.
· Dữ liệu: Dữ liệu là động lực cốt lõi của học máy và tiến hóa vật lý. Nếu thiếu hỗ trợ dữ liệu chất lượng cao, AI sẽ không thích nghi được với sự biến đổi động của thế giới thực.
· Lớp thông minh không gian: Lớp này cho phép robot hiểu môi trường và tương tác với thế giới vật lý, chẳng hạn như nhận diện đối tượng, lập kế hoạch đường đi hoặc cảm nhận nguy hiểm.
· Lớp mạng cơ sở hạ tầng: cung cấp các tài nguyên quan trọng như lưu trữ, khả năng tính toán, năng lượng, v.v. Những tài nguyên này là điều kiện cần thiết để duy trì hoạt động liên tục của trí tuệ nhân tạo vật lý.
· Cấp độ kinh tế máy móc: thông qua giao thức chuyên biệt để tích hợp tất cả các yếu tố trên, đảm bảo sự hợp tác liền mạch giữa các loại DePINs (mạng cơ sở hạ tầng vật lý phi trung tâm), mô hình trí tuệ nhân tạo và robot.
· Tầng tổ chức: Ví dụ như DePAI DAO, tầng này cung cấp một mô hình quản trị phi tập trung, cho phép cá nhân, cộng đồng và doanh nghiệp sở hữu và hưởng lợi từ DePAI một cách bình đẳng.
Bảy cấp độ này cùng nhau xây dựng hệ sinh thái hoàn chỉnh của DePAI. Tiếp theo, chúng ta sẽ từng bước hiểu rõ hơn về chức năng cụ thể và ý nghĩa của từng cấp độ này.
Trí tuệ nhân tạo
Trong cuộc trò chuyện trước đó, chúng tôi đã đề cập đến sự quan trọng của Trí tuệ tự lập AI )Agentic AI(. Ở đây, chúng ta hãy đánh giá một cách đơn giản: Trí tuệ tự lập AI là hệ thống AI có khả năng lập kế hoạch, ra quyết định, thực hiện hành động và thực hiện nhiệm vụ mà không cần sự can thiệp của con người.
Các tác nhân này thường tập trung vào các loại nhiệm vụ cụ thể, chẳng hạn như tối ưu hóa hậu cần hoặc trợ lý tại nhà, nhưng trong các tình huống phức tạp hơn, nhiều tác nhân cũng có thể được tích hợp vào một máy duy nhất để cộng tác trên các nhiệm vụ đa dạng. Trong bối cảnh của DePAI, các tác nhân AI có thể được xem là "ý thức" của máy móc. Vâng, chúng tôi đang đi theo hướng này.
robot
Robot là trung tâm của "AI vật lý" trong "vật lý". Chúng là nền tảng phần cứng cho hệ thống AI hoạt động, cũng là cầu nối giữa AI và thế giới thực. Từ ô tô tự lái và máy móc công nghiệp, đến trợ lý phẫu thuật, và ngay cả robot hình người hoàn chỉnh như Tesla Optimus, robot đang tích hợp vào cuộc sống của chúng ta dưới nhiều hình thức khác nhau. Chúng không chỉ là phương tiện của AI vật lý, mà còn là chìa khóa chuyển đổi lý thuyết AI thành ứng dụng thực tế.
Mạng dữ liệu
Hoạt động của trí tuệ nhân tạo không thể thiếu dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu lớn chất lượng cao. May mắn thay, các DePINs như MapMetrics, Silencio, Teneo, SkyX và Hyperway đã tích luỹ được một lượng lớn dữ liệu thế giới thực, những dữ liệu này có thể cung cấp sự hỗ trợ mạnh mẽ cho các mô hình trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Bằng cách tận dụng thông tin có sẵn này, trí tuệ nhân tạo Agentic AI )Agentic AI( không chỉ có thể học các quy luật hoạt động của thế giới thực, mà còn có thể ra quyết định dựa trên các bộ dữ liệu chính xác, có thể kiểm chứng được. Ví dụ, một chiếc ô tô tự lái có thể thông qua các dữ liệu này để hiểu tình hình giao thông trong thành phố, từ đó lập kế hoạch cho lộ trình di chuyển tốt nhất.
Intelligence spatial
Nếu mạng dữ liệu giúp trí tuệ nhân tạo hiểu các quy tắc hoạt động của thế giới thực, thì lớp thông minh vũ trụ cho phép các máy móc được điều khiển bởi trí tuệ nhân tạo có thể dẫn đường và tương tác với thế giới thực một cách thời gian thực. Đơn giản mà nói, lớp này xây dựng một bản sao ảo của thế giới thực - môi trường kỹ thuật số, nơi mà trí tuệ nhân tạo có thể mô phỏng và điều phối.
Bạn có thể mường tượng đó như là một thế giới game video đồng bộ với thế giới thực, hoặc thậm chí hơn nữa, một phiên bản thế giới thực vật lý được tạo thành từ các AI phi tập trung tự trị. Trong môi trường ảo này, các thực thể AI vật lý có thể học cách nhận diện vật thể, lập kế hoạch đường đi, và thậm chí dự đoán nguy cơ tiềm ẩn.
Việc triển khai tầng này cũng phụ thuộc vào dữ liệu không gian mà DePINs cung cấp, nhưng vai trò của nó không chỉ dừng lại ở đó. Một số DePINs chuyên biệt còn có thể tạo ra cảnh tập luyện ảo để cung cấp một “sân chơi số” cho trí tuệ nhân tạo vật lý, giúp chúng hiểu rõ và thích nghi tốt hơn với sự phức tạp của thế giới thực.
Mạng lưới cơ sở hạ tầng
Mạng cơ sở hạ tầng (ví dụ: DePINs) là nền tảng của toàn bộ hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo vật lý. Chúng cung cấp tất cả các tài nguyên cơ bản cần thiết cho việc vận hành trí tuệ nhân tạo và robot, chẳng hạn như tính toán hoặc lưu trữ dữ liệu, cung cấp năng lượng, thậm chí là mạng lưới Internet phi tập trung và mạng lưới năng lượng.
kinh tế máy móc
Trong Kinh tế Máy )Machine Economy(, Layer-1 Blockchain là trụ cột của toàn bộ hệ sinh thái. Nó hỗ trợ cơ sở hạ tầng DePINs, thu thập dữ liệu DePINs, cảm biến không gian DePINs, robot DAO, và DePAI chính mình, đóng vai trò quan trọng. Blockchain này không chỉ thiết lập tiêu chuẩn cho các máy móc (như ID duy nhất) và giao thức, cho phép robot tự hành có thể hợp tác và tương tác hiệu quả trong thế giới vật lý, mà còn cung cấp cơ sở hạ tầng cho ứng dụng và giao dịch, hỗ trợ sự kết hợp mượt mà giữa tất cả các ứng dụng và máy móc. Theo bản chất, nó xây dựng một thị trường Kinh tế Máy toàn cầu.
Quan trọng hơn, blockchain này đảm bảo rằng các robot hành động theo lợi ích tốt nhất của con người thông qua cơ chế khích lệ và trừng phạt, và những lợi ích này được quyết định thông qua việc bỏ phiếu của con người. Ngoài ra, nó còn thúc đẩy việc quản trị toàn cầu và cung cấp một hệ thống tham gia mở, cho phép người dân thông thường tham gia vào nền kinh tế robot, không chỉ là một số công ty lớn. Điều này cũng mở đường cho việc thực hiện cơ chế phân phối tài nguyên phi trung tâm và thúc đẩy việc phân phối tài sản công bằng hơn.
DePAI DAO
Để đối phó với nguy cơ khủng hoảng việc làm sắp tới, DePAI cam kết đảm bảo mọi người đều có cơ hội tham gia sở hữu trí tuệ nhân tạo vật lý và thu nhập từ việc tham gia nền kinh tế máy móc. Tuy nhiên, thực tế là chi phí thiết bị robot rất đắt đỏ. Dù là cánh tay cơ khí công nghiệp, một đội máy bay vận chuyển không người lái, hay một chiếc ô tô tự lái, người thông thường đều khó có thể chi trả được.
Trong bối cảnh này, các tổ chức tự trị phi trung tâm )DAOs( đã đóng một vai trò then chốt, đặc biệt là những tổ chức tập trung vào công nghệ robot và trí tuệ nhân tạo vật lý. Những tổ chức này cung cấp cơ hội cho người dân thông thường đầu tư vào DePAI, bất kể khả năng mua sắm hoặc vị trí địa lý của họ như thế nào, đồng thời thiết lập cơ chế cùng phối hợp với các chuyên gia ngành về vốn tiền và quyết định.
VÍ DỤ, DAO XMAQUINA LÀ MỘT TỔ CHỨC TẬP TRUNG VÀO ROBOT VÀ AI VẬT LÝ. Họ không chỉ thấy trước sự trỗi dậy của mô hình DePAI, mà còn đi tiên phong trong khuôn khổ cho các cá nhân và cộng đồng nắm bắt cơ hội trong cuộc cách mạng công nghệ này.
XMAQUINA - Người cố vấn DePAI của bạn
Hiện tại, nền kinh tế toàn cầu đang trải qua hai cuộc biến đổi sâu sắc: Trí tuệ nhân tạo số đang thay thế công việc của công nhân trí thức, trong khi Trí tuệ nhân tạo vật lý đang thay đổi cảnh quan làm việc của công nhân làm việc chân tay. Trí tuệ nhân tạo số thông minh, hiệu quả và không biết mệt mỏi, trong khi Trí tuệ nhân tạo vật lý không bao giờ than phiền, không bao giờ nghỉ ngơi, luôn tập trung. Cả hai đều có thể làm việc 24/7. Trong một thế giới biến đổi nhanh chóng như vậy, con người phải làm thế nào để đảm bảo quyền tham gia kinh tế và lợi nhuận vốn của mình?
Đây chính là nơi cho các tổ chức tự trị phi tập trung )DAOs( phát huy vai trò của họ. Lấy XMAQUINA DAO làm ví dụ, nó đã tạo ra một khung cho việc sở hữu, quản trị và phát triển công nghệ robot phi tập trung. Thông qua nền tảng này, cộng đồng, doanh nhân và nhà đầu tư có thể cùng đóng góp, phát triển, đồng thời đảm bảo tất cả người đóng góp đều có thể chia sẻ giá trị kinh tế mà họ tạo ra.
Tầm quan trọng của DAO không chỉ là về quyền sở hữu chung, mà còn về quản trị. Việc ra quyết định của máy móc trong thế giới thực đòi hỏi phải có sự giám sát. Nếu các quy tắc được thiết lập bởi một công ty tập trung, các quy tắc đó có thể phục vụ lợi ích của công ty ngay từ đầu. DAO cung cấp một cách minh bạch cho các cộng đồng để cùng nhau quyết định cách máy móc hoạt động, cách chúng tương tác với mọi người và ai được hưởng lợi từ chúng. Tất cả các quyết định được đưa ra trong một môi trường mở, không phải đằng sau hậu trường.
Ngoài ra, đối mặt với tác động của tự động hóa đối với việc làm, DAOs cung cấp một cách để mọi người tham gia tích cực. Cá nhân có thể hưởng lợi từ việc tài trợ, quản lý hoặc làm việc với trí tuệ nhân tạo vật lý, chứ không phải chấp nhận số phận bị thay thế một cách passively. Thay vì chỉ là khán giả của việc các công ty lớn độc quyền tất cả, hãy thiết lập một vị trí cho bản thân thông qua DAOs.
DePAI DAO khác với DAO thông thường như thế nào?
Đa số DAO (Tổ chức Tự trị Phi trung tâm) chủ yếu tập trung vào tài sản số, tài chính phi trung tâm )DeFi( hoặc mô hình quản trị hoàn toàn trực tuyến. Trong khi đó, DePAI DAO tập trung vào các hoạt động và thiết bị trong thế giới thực, như robot, mạng cảm biến và xe tự lái. Những thiết bị này cần bảo trì, phối hợp và quản lý liên tục, do đó thách thức mà DePAI DAO đối mặt vượt xa so với việc thế gạch hoặc đề xuất quản trị truyền thống của DAO. Chúng phải ủy quyền quản lý hàng ngày của các nhóm thiết bị cho các công ty có thể thực hiện nhiệm vụ trong thế giới vật lý, từ đó đảm bảo hoạt động hiệu quả.
Ngoài ra, cách thức quản trị của DePAI DAO cũng khác biệt đáng kể. Khác với các DAO tài chính chỉ cần quản lý giao dịch số hóa, DePAI DAO cần cân bằng giữa đạo đức trí tuệ nhân tạo, quyết định của máy và hoạt động thời gian thực. Họ phải xây dựng hệ thống quản trị có thể xử lý quy tắc hành vi của robot trong không gian công cộng, minh bạch về việc sử dụng dữ liệu và quy tắc phân phối thu nhập. Ví dụ, một DAO quản lý drone giao hàng không chỉ cần phối hợp lộ trình hoạt động của drone, đảm bảo an toàn, mà còn cần thiết lập kế hoạch phân phối lợi nhuận cho các thành viên. Yêu cầu quản trị phức tạp như vậy khiến cho DePAI DAO có chức năng gần gũi hơn với quản trị doanh nghiệp trong thế giới thực.
Ví dụ về XMAQUINA DAO, nó là một DAO tập trung vào trí tuệ nhân tạo vật lý, thực hiện sở hữu chung, quản trị chung và sáng tạo chung dưới một khung chung. Thông qua việc tham gia tài trợ cho các công ty trí tuệ nhân tạo vật lý, XMAQUINA DAO cho phép các thành viên thông thường cũng có cơ hội đầu tư vào ngành công nghiệp robot mà không cần phải là nhà đầu tư rủi ro hoặc quỹ vốn riêng. Đồng thời, XMAQUINA DAO sở hữu phòng thí nghiệm phát triển của riêng mình, tập trung vào phát triển dự án mã nguồn mở và ấp ủ các dự án trí tuệ nhân tạo vật lý mới. Cấu trúc quản trị phân tán của nó đảm bảo quyền kiểm soát vốn tài chính hoàn toàn thuộc về các thành viên DAO cùng nhau, từ đó thực hiện sự phân quyền thực sự.
Với việc máy móc được điều khiển bởi trí tuệ nhân tạo dần dần trở nên phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, việc tài trợ, quản lý và quản trị những máy móc này trở thành một vấn đề quan trọng hơn bao giờ hết. DePAI DAO cung cấp một giải pháp hoàn toàn mới, không chỉ phân phối quyền sở hữu và quyền quyết định mà còn chia sẻ rủi ro và lợi nhuận tự động cho cộng đồng rộng lớn hơn. Thông qua cách này, nền kinh tế máy móc có thể duy trì sự mở cửa, minh bạch và được thúc đẩy phát triển bởi cộng đồng.
Tại sao DePAI quan trọng
Sau khi hiểu rõ định nghĩa và cách hoạt động của DePAI, chúng ta không khỏi tự hỏi: Tại sao nó lại quan trọng đến vậy?
Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo mang lại tiềm năng lớn cho việc cải thiện cuộc sống con người, nhưng cũng đi kèm với một số vấn đề đáng lo ngại, trong đó vấn đề quan trọng nhất là tập trung quá mức. Hiện nay, dữ liệu, mô hình và cơ sở hạ tầng hỗ trợ trí tuệ nhân tạo chủ yếu được kiểm soát bởi một số công ty lớn. Liệu chúng ta thực sự muốn công nghệ có khả năng thay đổi sâu sắc xã hội này bị ít người chiếm đóng không?
DePAI cung cấp một giải pháp hoàn toàn mới bằng cách làm cho công nghệ robot hóa dân chủ, tái định nghĩa lại các quy tắc trò chơi. Đảm bảo cộng đồng mà robot phục vụ có thể chia sẻ, quản lý và sở hữu giá trị được tạo ra, thay vì để một số công ty ít người chiếm đó. Một mặt, mô hình phi trung tâm này cung cấp công cụ và nguồn dữ liệu để thúc đẩy sáng tạo AI vật lý cho nhiều người hơn, từ đó khuyến khích các đột phá công nghệ lớn hơn. Quan trọng hơn, nó trực tiếp đáp ứng hai vấn đề toàn cầu: thay thế việc làm và bất bình đẳng kinh tế.
Bằng cách cho phép người dân thông thường sở hữu một phần của trí tuệ nhân tạo và tham gia vào nền kinh tế máy móc, DePAI đã mở đường cho một tương lai phản ánh hơn. Trong tương lai này, trí tuệ nhân tạo không chỉ phục vụ cho một số doanh nghiệp kiểm soát tài nguyên mà còn mang lại phúc lợi cho toàn nhân loại.
DePAI cần vượt qua những thách thức
Là một công nghệ mới nổi, DePAI sẽ không thể tránh khỏi nhiều thách thức trong quá trình thực hiện tầm nhìn của mình.
Vấn đề mở rộng đầu tiên là vấn đề về khả năng mở rộng, cho dù là về khối lượng dữ liệu hay khả năng tính toán, cơ sở hạ tầng hiện tại vẫn chưa đủ để hỗ trợ ứng dụng AI vật lý quy mô lớn. Mặc dù hiện nay đã có một số DePINs cung cấp hỗ trợ dữ liệu và tính toán cần thiết, nhưng để thực hiện ứng dụng AI vật lý một cách rộng rãi, vẫn cần có nhiều tài nguyên đầu tư hơn.
Vấn đề tiếp theo là xây dựng cơ sở hạ tầng. AI vật lý cần xử lý dữ liệu từ thế giới thực một cách thời gian thực, bao gồm việc thu thập, phân tích và thực hiện các hoạt động. Ví dụ, ô tô tự lái cần tự định hướng trong môi trường đô thị phức tạp, máy bay không người lái cần phối hợp tuyến đường, trong khi robot nông nghiệp cần thực hiện các hoạt động chính xác dựa trên dữ liệu từ mạng cảm biến. Tất cả điều này đều đặt ra yêu cầu cao về việc truyền dữ liệu nhanh chóng.
Mặc dù một số nhiệm vụ tính toán có thể được hoàn thành ngoại tuyến thông qua tính toán biên, nhưng vẫn có nhiều giao dịch và xác minh dữ liệu quan trọng cần phụ thuộc vào xử lý trên chuỗi. Mô hình 'đôi đường' này không chỉ cần khả năng tính toán mạnh mẽ ngoại tuyến mà còn cần mạng lưới blockchain hiệu quả để hỗ trợ hoạt động toàn diện.
Tính tương thích: Vấn đề then chốt trong hệ sinh thái DePAI
Trong hệ sinh thái DePAI, tương tác là một vấn đề cực kỳ quan trọng, lan tỏa qua nhiều khía cạnh. Khi ngày càng nhiều nhà sản xuất tham gia, các loại máy móc và mô hình AI khác nhau thường phân tán trên nhiều mạng lưới và blockchain DePIN, chúng cần có khả năng giao tiếp với nhau một cách mượt mà. Việc này đòi hỏi giao tiếp cần được thực hiện ở cả mặt cứng - đảm bảo rằng các máy móc sử dụng các giao thức khác nhau có thể tương tác một cách trơn tru, cũng như ở mặt mềm - cho phép mô hình AI có thể học hỏi và cộng tác làm việc với nhau, không phân biệt cấu trúc kỹ thuật chúng dựa trên.
Từ quan điểm của cơ sở hạ tầng, các mạng và giao thức khác nhau phải có khả năng chia sẻ dữ liệu, thực hiện giao dịch qua chuỗi và điều phối hoạt động của máy móc. Những hoạt động này cần phải vượt qua sự khác biệt giữa cơ chế quản trị, mô hình kinh tế và cơ chế khích lệ. Nếu thiếu tính tương tác này, hệ sinh thái DePAI có thể bị phân mảnh, dẫn đến việc không thể hoạt động một cách bình thường như một cơ thể kinh tế máy móc thống nhất và phi tập trung. Ví dụ, nếu máy bay không người lái và xe tự lái không thể chia sẻ dữ liệu giao thông thời gian thực, hiệu suất của chúng sẽ bị giảm đáng kể, thậm chí có thể gây ra vấn đề an toàn.
May mắn thay, những vấn đề này đang dần được giải quyết. Hiện tại, ngày càng nhiều DePINs dựa trên peaq đã bắt đầu thu thập một lượng lớn dữ liệu thế giới thực, dữ liệu này có thể được các mô hình AI sử dụng để tối ưu hóa quyết định và hoạt động. Đồng thời, cơ sở hạ tầng blockchain của peaq có khả năng xử lý giao dịch với hơn 500,000+ TPS (tần suất giao dịch mỗi giây), đảm bảo rằng những DePINs này có thể hoạt động ổn định trong nền kinh tế máy mạnh hơn. Ngoài ra, khung verify peaq cũng có thể xác minh dữ liệu này để đảm bảo tính chân thực và đáng tin cậy của nó.
Tuy nhiên, thạch thức trong lủa chọn tính năng tượng tác là phối phát. Nhà sản xuất cần phải thiết lập và áp dụng các tiêu chuẩn và giao thủc thời cống với số lượng thiết bị và ngày càng tăng. Một tiêu chuẩn hiện tại có giá trị mà có thể tham khảo là peaq IDs, nó đã cung cấp một bộ giao thủc chung cho máy móc có thể nhận biết, tượng tác và chia sẻ dữ liệu với nhau. Ví dụ, qua peaq IDs, thiết bị nhà thông minh có thể hữu quả cùng robot giao hàng, thực hiện việc nhận và lưu trữ gói hàng mới một.
Cách tìm hiểu thêm về DePAI
Tất cả các cuộc thảo luận về DePAI pi có khơi gợi sự quan tâm của bạn không? Nếu bạn muốn trở thành một phần của việc xây dựng một tương lai tốt hơn, an toàn hơn và công bằng hơn của AI vật lý, bạn có thể làm điều đó ngay bây giờ! Bạn có thể bắt đầu ngay hôm nay với DePIN được xây dựng trên PEAQ. Các mạng này không chỉ giúp thu thập dữ liệu mà các mô hình AI thông minh tiên tiến cần để chạy trong thế giới thực mà còn thưởng cho những đóng góp của bạn. Ví dụ: bằng cách tham gia chia sẻ dữ liệu, bạn có thể kiếm được mã thông báo hoặc các hình thức phần thưởng tài chính khác. Nếu bạn cảm thấy bối rối về cách bắt đầu, hãy theo dõi chiến dịch "Nhận Real" đang diễn ra, được thiết kế cho người mới bắt đầu để đưa bạn vào hành trình khám phá DePIN từng bước.
Nếu bạn muốn tham gia trực tiếp vào việc phát triển AI vật lý, chẳng hạn như sở hữu riêng một robot, thì đừng bao giờ bỏ lỡ cơ hội mới nhất từ XMAQUINA DAO. Vòng đấu giá Genesis của họ đang sắp bắt đầu giai đoạn thứ hai, đây là cơ hội tuyệt vời để bạn trở thành một phần của nền kinh tế robot và sở hữu tài sản AI vật lý của riêng mình. Tham gia đấu giá, bạn không chỉ có thể sở hữu robot mà còn có thể chiếm một vị trí trong nền kinh tế robot trong tương lai.