Giá cổ phiếu giảm trước khi cổ tức có thực sự không thể tránh khỏi? Tiết lộ bí mật mua cổ phiếu trả cổ tức cao

Công ty niêm yết có chính sách cổ tức ổn định thường đồng nghĩa với một mô hình kinh doanh vững chắc và dòng tiền dồi dào hỗ trợ. Nhìn vào thị trường A-shares và Mỹ, những công ty có hiệu suất lâu dài nổi bật phần lớn đều có truyền thống chia cổ tức đều đặn. Trong những năm gần đây, ngày càng nhiều nhà đầu tư bắt đầu xem cổ phiếu trả cổ tức cao là tài sản trung tâm trong danh mục đầu tư, thậm chí các nhà đầu tư vĩ đại như Buffett cũng đặc biệt yêu thích loại cổ phiếu này, với hơn 50% tài sản của ông phân bổ vào cổ phiếu trả cổ tức cao.

Nhưng đối với nhà đầu tư mới tiếp xúc với cổ phiếu chia cổ tức, thường sẽ bị hai vấn đề làm phiền: Giá cổ phiếu chắc chắn sẽ giảm vào ngày除息吗？Mua vào thời điểm nào là hợp lý nhất — trước hay sau ngày除息？

除息前股價下跌是必然現象嗎？

Nhiều người cho rằng giá cổ phiếu chắc chắn sẽ giảm vào ngày除息, nhưng hiểu biết này thực ra quá tuyệt đối.

Về lý thuyết, khi doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền mặt, tài sản tiền mặt của công ty thực sự giảm đi, do đó giá cổ phiếu bị áp lực là hợp lý. Nhưng xem xét xu hướng lịch sử, chúng ta sẽ thấy giá cổ phiếu giảm vào ngày除息 không phải là quy luật bất biến. Nhiều cổ phiếu ngành ổn định, được săn đón, trong ngày除息 quyền còn ghi nhận tăng giá.

Logic ảnh hưởng của除權除息 đến giá cổ phiếu

Để hiểu rõ điều này, cần xem xét hai cơ chế:

Trường hợp除權：do doanh nghiệp phát hành cổ phiếu thưởng hoặc cổ phiếu phát hành thêm, làm tăng vốn cổ phần. Trong khi tổng giá trị công ty giữ nguyên, giá trị mỗi cổ phiếu sẽ giảm tương ứng, dẫn đến điều chỉnh giảm giá cổ phiếu.

Trường hợp除息：do doanh nghiệp chi trả cổ tức bằng tiền mặt, tương đương với việc tài sản của công ty thực tế chảy ra ngoài. Dù cổ đông nhận được tiền mặt, giá trị của cổ phiếu cũng giảm theo.

Ví dụ tính toán cụ thể

Giả sử một công ty lợi nhuận mỗi cổ phiếu hàng năm là 3 USD, dựa trên sức cạnh tranh ngành và triển vọng kinh doanh, thị trường định giá P/E là 10 lần, vậy giá cổ phiếu là 30 USD.

Lợi nhuận tích lũy lâu dài giúp công ty tích trữ đủ tiền mặt — 5 USD mỗi cổ phiếu. Số tiền này hoặc nằm trong tài khoản ngân hàng, hoặc đầu tư vào trái phiếu ngắn hạn. Do đó, tổng định giá của công ty đạt 35 USD mỗi cổ phiếu.

Ban lãnh đạo cho rằng giữ lại số tiền dư thừa này không phải là sáng suốt, quyết định chi trả cổ tức đặc biệt 4 USD mỗi cổ phiếu, chỉ giữ lại 1 USD để phòng rủi ro. Ngày đăng ký cổ đông là 15/6, ngày除息 cũng được xác định theo.

Vào ngày除息, giá trị lý thuyết của cổ phiếu sẽ là giá đóng cửa hôm trước trừ đi cổ tức sắp chi trả — tức giảm từ 35 USD xuống còn 31 USD.

Trường hợp phát hành cổ phiếu thưởng có phần phức tạp hơn, công thức tính là:

Giá cổ phiếu sau phát hành = (Giá cổ phiếu trước phát hành - Giá phát hành cổ phiếu thưởng) / (1 + Tỷ lệ phát hành cổ phiếu thưởng)

Ví dụ: cổ phiếu của một công ty trước phát hành có giá 10元, giá phát hành cổ phiếu thưởng là 5元, tỷ lệ phát hành là 2:1 (mỗi 2 cổ phiếu cũ được phát 1 cổ phiếu mới). Vậy giá sau phát hành = (10 - 5) / (2 + 1) ≈ 1.67元.

Nhưng điểm quan trọng ở đây là: Dù giảm giá cổ phiếu vào ngày除息 là khá phổ biến, nhưng không phải lúc nào cũng xảy ra. Xem xét xu hướng thực tế, sau除權除息, cổ phiếu có thể tăng hoặc giảm, vì ảnh hưởng đến giá cổ phiếu còn bị tác động bởi nhiều yếu tố khác như tâm lý thị trường, kết quả kinh doanh, môi trường thị trường, v.v.

Lấy ví dụ Coca-Cola, công ty có lịch sử trả cổ tức lâu dài, gần đây đều đều trả cổ tức theo quý. Thường thì giá cổ phiếu vào ngày除息 quyền sẽ giảm nhẹ, nhưng cũng có lúc tăng nhẹ. Vào ngày除息 quyền 14/9/2023 và 30/11/2023, giá cổ phiếu Coca-Cola đều tăng; còn ngày 13/6/2025 và 14/3, giá cổ phiếu giảm nhẹ.

Hiệu suất của Apple còn mang tính kịch tính hơn. Do các cổ phiếu công nghệ được săn đón gần đây, Apple thường ghi nhận mức tăng rõ rệt vào ngày除息 quyền. Ngày 10/11/2023, giá cổ phiếu Apple từ 182 USD tăng lên 186 USD; ngày 12/5/2023, mức tăng còn lên tới 6.18%.

Các cổ phiếu ngành lâu đời như Walmart, Pepsi, Johnson & Johnson cũng thường tăng giá vào ngày除權除息.

Tổng thể, mức cổ tức, sức hút thị trường, hiệu quả hoạt động của công ty đều là những yếu tố quyết định hướng đi của giá cổ phiếu vào ngày除息.

除息後買進是否更划算？需要看這三點

Câu hỏi này không có câu trả lời chuẩn, cần phân tích cụ thể từng trường hợp:

Trước tiên, hiểu rõ hai khái niệm then chốt

填權息：Sau除息, dù giá cổ phiếu tạm thời giảm do chi trả cổ tức, nhưng với kỳ vọng tích cực về triển vọng của công ty, giá cổ phiếu dần hồi phục và trở lại mức trước除息. Điều này phản ánh kỳ vọng lạc quan của nhà đầu tư về tăng trưởng tương lai của công ty.

貼權息：Sau除息, trong một khoảng thời gian, giá cổ phiếu tiếp tục giảm và chưa thể hồi phục về mức trước除息. Thường thì điều này báo hiệu nhà đầu tư lo ngại về triển vọng của công ty, có thể do kết quả kinh doanh kém hoặc thay đổi môi trường thị trường.

Lấy ví dụ từ các trường hợp trên, nếu sau除息, giá cổ phiếu từ 31 USD tăng trở lại 35 USD, đó là thành công của填權息; ngược lại, nếu luôn thấp hơn 35 USD, đó là貼權息.

Yếu tố 1: Hiệu suất giá cổ phiếu trước除息

Nếu giá cổ phiếu trước除息 đã tăng lên mức cao, nhiều nhà đầu tư sẽ có xu hướng chốt lời sớm, đặc biệt là những người muốn tránh thuế. Điều này có nghĩa là mua vào gần ngày除息 có thể không phải là chiến lược tốt nhất — giá cổ phiếu đã phản ánh kỳ vọng quá mức hoặc chịu áp lực bán ra.

Yếu tố 2: Xu hướng giá cổ phiếu sau除息 trong quá khứ

Xem lại quá khứ, cổ phiếu có xu hướng giảm sau除息 nhiều hơn là tăng. Điều này không thuận lợi cho các nhà đầu tư ngắn hạn, vì rủi ro thua lỗ khi mua vào sẽ cao hơn, khiến việc mua gần ngày除息 không thực sự sinh lợi.

Tuy nhiên, nếu sau除息, giá cổ phiếu tiếp tục giảm đến mức hỗ trợ kỹ thuật rồi bắt đầu ổn định, đó mới là thời điểm đáng cân nhắc mua vào.

Yếu tố 3: Phân tích cơ bản và góc nhìn dài hạn của doanh nghiệp

Đối với các doanh nghiệp có nền tảng vững chắc, ngành dẫn đầu,除息 chỉ là một phần điều chỉnh giá, không phản ánh mất giá trị. Ngược lại, còn có thể là cơ hội để nhà đầu tư mua thêm với giá tốt hơn.

Vì vậy, đối với các cổ phiếu này, mua vào sau除息 và giữ lâu dài thường là chiến lược sinh lợi hơn. Giá trị nội tại của công ty không giảm do chi trả cổ tức, mà ngược lại, sự điều chỉnh giá có thể làm cho cổ phiếu trở nên hấp dẫn hơn.

參與除息股票還需注意的隱性成本

Chi phí thuế cổ tức

Nếu mua cổ phiếu除息 trong tài khoản miễn thuế (như IRA, 401K của Mỹ), thì không phải lo về thuế.

Trong tài khoản chịu thuế thông thường, tình hình phức tạp hơn. Nhà đầu tư mua cổ phiếu với giá 35 USD trước除息, ngày除息 giá giảm còn 31 USD, đồng nghĩa với việc chưa thực hiện lỗ vốn, đồng thời còn phải chịu thuế trên cổ tức 4 USD nhận được — tất nhiên, điều này làm tăng chi phí.

Tuy nhiên, nếu nhà đầu tư dự định tái đầu tư cổ tức vào chính cổ phiếu đó và kỳ vọng giá sẽ nhanh chóng hồi phục sau khi chi trả, mua vào trước除息 vẫn có ý nghĩa.

Phí giao dịch và thuế giao dịch

Tại nhiều sàn giao dịch, mua bán cổ phiếu đều phải trả phí và thuế.

Ví dụ, tại thị trường Đài Loan, phí giao dịch tính theo công thức: Giá cổ phiếu × 0.1425% × tỷ lệ chiết khấu của công ty chứng khoán (thường từ 50% đến 60%)

Thuế giao dịch tùy theo loại cổ phiếu:

• Cổ phiếu công ty thông thường: 0.3%
• Quỹ ETF: 0.1%

Cách tính thuế: Giá cổ phiếu × tỷ lệ thuế tương ứng

Những chi phí này tuy nhỏ, nhưng khi giao dịch nhiều lần sẽ dần ăn mòn lợi nhuận.

總結：理性決策的三步法

Chứng khoán chia cổ tức vào ngày除息 chịu tác động bởi nhiều yếu tố phối hợp. Nhà đầu tư cần xem xét toàn diện hiệu suất giá trước除息, xu hướng lịch sử, nền tảng doanh nghiệp, rồi kết hợp với chu kỳ đầu tư và khả năng chịu rủi ro của bản thân để đưa ra quyết định hợp lý.

Đối với nhà đầu tư dài hạn, tập trung vào chất lượng doanh nghiệp và khả năng duy trì cổ tức còn quan trọng hơn nhiều so với các biến động ngắn hạn vào ngày除息. Với các cổ phiếu trả cổ tức cao, có nền tảng vững chắc, mua vào khi giá điều chỉnh sau除息 thường là chiến lược sinh lợi hơn.