Tỷ giá euro hai mươi năm biến động dữ dội, liệu quy luật mười năm của xu hướng có thể được sao chép cho tương lai?

Euro là đồng dự trữ lớn thứ hai toàn cầu, chính thức lưu hành từ năm 2002 và đã có hơn hai mươi năm lịch sử. Trong chu kỳ dài này, đồng euro đã trải qua khủng hoảng tài chính Mỹ năm 2008, sau đó là các cuộc khủng hoảng nợ châu Âu kéo dài nhiều năm, tác động của đại dịch, và gần đây là xung đột Nga-Ukraine cùng các thử thách lớn khác. Mỗi biến động kinh tế toàn cầu đều để lại dấu ấn sâu đậm trên tỷ giá euro. Bài viết sẽ xem xét dữ liệu lịch sử chi tiết, tổng hợp các quy luật biến động của euro trong vòng mười năm hoặc hai mươi năm, từ đó đánh giá cơ hội đầu tư trong năm năm tới.

Ba thời khắc quan trọng trong hai mươi năm của euro

Đỉnh cao lịch sử năm 2008 và cú sốc khủng hoảng

Tháng 7 năm 2008, euro đã chạm đỉnh lịch sử 1.6038 USD, sau đó rơi vào đà giảm dài hạn. Thời điểm này trùng với sự bùng phát toàn diện của khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn Mỹ, hệ thống tài chính rơi vào hỗn loạn cực độ.

Ảnh hưởng của khủng hoảng đối với euro là đa chiều: các tổ chức tài chính lớn của châu Âu bị liên kết sâu với các sản phẩm phái sinh từ khoản vay dưới chuẩn của Mỹ, tài sản giảm mạnh, hệ thống ngân hàng chịu áp lực lớn hơn. Hoảng loạn tài chính khiến thị trường tín dụng đóng băng, doanh nghiệp và người tiêu dùng gặp khó khăn trong vay vốn, làm mất động lực tăng trưởng kinh tế. Để ổn định tình hình, Ngân hàng Trung ương châu Âu buộc phải kích hoạt các chính sách nới lỏng chưa từng có, bao gồm mở rộng quy mô mua trái phiếu và duy trì lãi suất âm, những chính sách này dù cứu nguy nhưng vô hình trung đã gia tăng áp lực giảm giá của euro.

Ngoài ra, khủng hoảng còn phơi bày các vấn đề nợ trong khu vực đồng euro. Các quốc gia như Hy Lạp, Ireland, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Ý (gọi chung là “5 quốc gia Euro yếu”) nhanh chóng gia tăng thâm hụt ngân sách và nợ công, khiến thị trường nghi ngờ khả năng trả nợ của các nước này, làm lung lay nền tảng tín dụng của toàn bộ khu vực euro.

Năm 2017: Phục hồi đáy và xây dựng lại niềm tin

Tháng 1 năm 2017, euro giảm xuống mức thấp 1.034 USD rồi bắt đầu hồi phục. Đây là dấu hiệu cho thấy euro đã giảm hơn 35% so với đỉnh cao 1.6038 năm 2008, tạo mức thấp mới trong gần mười năm. Sau đó, đà hồi phục này đánh dấu sự thay đổi căn bản trong tâm lý thị trường.

Các yếu tố hỗ trợ cho đà hồi phục gồm: dữ liệu kinh tế khu vực euro cải thiện (tỷ lệ thất nghiệp giảm dưới 10%, chỉ số PMI của ngành sản xuất trên 55), cho thấy phục hồi kinh tế đã rõ ràng; hiệu ứng chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương châu Âu dần rõ nét; các cuộc đàm phán Brexit của Anh bắt đầu giảm bớt lo ngại về ổn định của Liên minh châu Âu; chính quyền mới của Mỹ lên nắm quyền mang lại sự không chắc chắn về chính sách, khiến nhà đầu tư tìm kiếm các tài sản euro an toàn hơn.

Quan trọng nhất, sự quá bán và định giá thấp của euro đã tạo nền tảng cho đà hồi phục. Các yếu tố tiêu cực kéo dài đã dần được tiêu hóa, thị trường mở ra cơ hội tăng giá mới cho euro.

Tháng 9 năm 2022: Mức thấp hai mươi năm và chuyển hướng chính sách

Tháng 9 năm 2022, euro đã giảm xuống mức thấp 0.9536 USD, mức thấp nhất trong hai mươi năm. Đợt giảm này có nguyên nhân hoàn toàn khác.

Chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ dẫn đến khủng hoảng năng lượng châu Âu, nguồn cung khí đốt và dầu khí bị gián đoạn, giá tăng vọt, lạm phát tại châu Âu tăng nhanh. Chi phí năng lượng tăng đột biến gây tác động lớn đến hoạt động doanh nghiệp và đời sống gia đình, tâm lý tiêu cực về triển vọng kinh tế châu Âu tăng cao. Đồng thời, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất mạnh, đồng USD tăng giá vượt xa dự kiến, tiếp tục đẩy euro xuống thấp hơn.

Tuy nhiên, khi chuỗi cung ứng năng lượng quốc tế dần điều chỉnh, giá dầu khí trong nửa cuối năm có xu hướng giảm; quan trọng hơn, Ngân hàng Trung ương châu Âu đã liên tiếp tăng lãi suất vào tháng 7 và tháng 9 năm 2022, chấm dứt thời kỳ lãi suất âm kéo dài tám năm. Chuyển hướng này gửi đi tín hiệu rõ ràng — ECB đang thực hiện hành động thực tế để đối phó với lạm phát, đồng thời hỗ trợ cho sự phục hồi của euro.

Quy luật và bài học của biến động euro trong mười năm

Xem xét quá khứ mười năm, ta nhận thấy tỷ giá euro thể hiện dạng hình “V”: từ đỉnh 1.6038 năm 2008, giảm xuống 1.034 năm 2017, rồi tăng lên 1.2556 năm 2018, sau đó lại giảm về 0.9536 năm 2022.

Cốt lõi của các biến động này là: tỷ giá euro do sự mạnh yếu của USD, tình hình kinh tế châu Âu, và chính sách của các ngân hàng trung ương quyết định chung. Khi chu kỳ tăng giá USD bắt đầu, euro thường chịu áp lực; khi dữ liệu kinh tế châu Âu cải thiện hoặc ngân hàng trung ương bắt đầu tăng lãi suất, euro được hỗ trợ.

Đặc biệt, các đợt giảm mạnh của euro đều tạo ra cơ hội mua vào. Sau đáy 1.034 năm 2017 là đà hồi phục, sau mức 0.9536 năm 2022 cũng bắt đầu tăng trở lại. Điều này cho thấy, các mức giá cực đoan thường chứa đựng khả năng đảo chiều.

Trong năm năm tới: Cơ hội và rủi ro song hành

Tình hình kinh tế cơ bản

Kinh tế khu vực euro vẫn đối mặt với thách thức cấu trúc. Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp tiếp tục giảm, nhưng tốc độ tăng trưởng gần như bằng 0, các ngành công nghiệp già cỗi. Tình hình địa chính trị ngày càng bình thường hóa làm tăng độ không chắc chắn, gần đây chỉ số PMI của ngành sản xuất giảm dưới 45, phản ánh triển vọng kinh tế trong nửa năm tới không khả quan. Điều này gây áp lực giảm tỷ giá euro.

Chính sách của ngân hàng trung ương

Chuyển biến quan trọng có thể đến từ chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Khi dự kiến vào cuối năm 2023 Fed bắt đầu giảm lãi suất, ECB vẫn duy trì thái độ thận trọng. Chính sách phân hóa này trong ngắn hạn có lợi cho USD, nhưng quy luật lịch sử cho thấy, sau khi chu kỳ giảm lãi suất của Mỹ bắt đầu, chỉ số USD thường giảm rõ rệt trong vòng 3 đến 5 năm. Nói cách khác, trong 3-5 năm tới, euro có thể có cơ hội tăng giá theo từng giai đoạn.

Tình hình kinh tế toàn cầu

Tốc độ tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu xuất khẩu của châu Âu. Nếu kinh tế toàn cầu duy trì ổn định, nhu cầu đối với sản phẩm của khu vực euro sẽ ổn định, có lợi cho euro tăng giá. Ngược lại, nếu toàn cầu rơi vào suy thoái, dòng vốn sẽ chảy ngược về Mỹ, euro sẽ chịu áp lực trở lại.

Các phương thức đầu tư euro

Đối với nhà đầu tư Đài Loan, có nhiều lựa chọn tham gia đầu tư euro:

Ngân hàng ngoại hối: Mở tài khoản ngoại hối tại ngân hàng thương mại trong hoặc ngoài nước, thực hiện mua bán truyền thống. Ưu điểm là an toàn, đáng tin cậy, nhược điểm là hạn chế về vốn, thường chỉ mua vào một chiều.

Nền tảng giao dịch trực tuyến: Các nền tảng giao dịch quốc tế cung cấp cơ chế linh hoạt hơn, hỗ trợ giao dịch hai chiều (mua bán theo dự đoán tăng giảm), đòn bẩy, phù hợp nhà đầu tư ngắn trung hạn. Phí giao dịch thấp, hiệu quả cao.

Kênh chứng khoán: Một số công ty chứng khoán trong nước cũng cung cấp dịch vụ giao dịch ngoại hối, có thể thực hiện mua bán ngoại tệ trên nền tảng chỉ định.

Thị trường hợp đồng tương lai: Tham gia giao dịch hợp đồng tương lai ngoại hối, phù hợp với nhu cầu phòng hộ và kiếm lợi từ chênh lệch giá.

Triển vọng chung

Dựa trên phân tích các yếu tố vĩ mô, chính sách và kỹ thuật, triển vọng đầu tư euro trong năm năm tới phụ thuộc vào sự tương tác của nhiều biến số.

Trong ngắn hạn (nửa đầu 2024), euro có thể chịu áp lực giảm, nhưng khi Fed bắt đầu giảm lãi suất thực chất, và thế giới không xảy ra khủng hoảng tài chính lớn, euro nhiều khả năng sẽ lấy lại đà tăng, cho đến khi ECB bắt đầu giảm lãi suất mạnh.

Rủi ro trung hạn đến từ chính trị địa phương. Nếu xảy ra xung đột lớn hoặc biến động tài chính toàn cầu, dòng vốn trú ẩn sẽ đổ vào USD, gây bất lợi cho euro. Do đó, nhà đầu tư cần theo dõi sát sao các dữ liệu kinh tế của Mỹ và khu vực euro, các tuyên bố chính sách của ngân hàng trung ương, và các sự kiện địa chính trị bất ngờ để điều chỉnh chiến lược phù hợp.

Đầu tư euro không phải là một hoạt động không rủi ro hay đơn thuần đặt cược một chiều. Hiểu rõ quy luật biến động của euro trong mười năm, nắm bắt các chuyển hướng chính sách hiện tại, và linh hoạt ứng phó với biến động toàn cầu chính là chìa khóa để kiếm lợi trong chu kỳ lớn này.