Liệu còn cơ hội sau mức thấp lịch sử của Euro? Dữ liệu tỷ giá hối đoái 20 năm cho bạn biết triển vọng đầu tư

Vàng là đồng dự trữ lớn thứ hai toàn cầu, đã lưu hành từ năm 2002 và trải qua bốn cuộc khủng hoảng lớn: khủng hoảng tài chính 2008, khủng hoảng nợ châu Âu, tác động của đại dịch 2020, và gần đây là chiến tranh Nga-Ukraine cùng khủng hoảng năng lượng. Đặc biệt, vào tháng 9 năm 2022, đồng euro đã chạm mức thấp lịch sử 0.9536, con số này đã gửi một tín hiệu đến các nhà đầu tư — đồng euro không còn xa đáy nữa.

Bài viết sẽ bắt đầu từ nguyên nhân dẫn đến mức thấp lịch sử của đồng euro, quay lại quy luật biến động tỷ giá trong 20 năm, và cuối cùng đưa ra triển vọng đầu tư trong 5 năm tới.

Đáy lịch sử năm 2022 của đồng euro: Khủng hoảng nhìn thấy cơ hội

Tháng 9 năm 2022, đồng euro so với đô la Mỹ giảm xuống mức thấp lịch sử 0.9536, đánh dấu mức thấp nhất trong gần 20 năm. Mức đáy này có vẻ như tuyệt vọng, nhưng lại là thời điểm các nhà đầu tư giá trị cần đặc biệt chú ý.

Tại sao lại xuất hiện mức thấp lịch sử?

Ảnh hưởng địa chính trị là nguyên nhân chính. Sau khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ, các nhà đầu tư đồng loạt bán tháo các tài sản rủi ro, chạy về nơi an toàn — đô la Mỹ. Châu Âu, là khu vực gần chiến sự, đối mặt trực tiếp với nguy cơ gián đoạn nguồn cung năng lượng, dẫn đến dòng vốn trú ẩn đẩy nhanh chảy vào Mỹ.

Khủng hoảng năng lượng càng thêm trầm trọng. Nga cắt nguồn cung khí tự nhiên, giá năng lượng ở châu Âu trong nửa đầu năm 2022 tăng hơn 10 lần, hợp đồng khí tự nhiên tương lai có lúc đạt mức cao kỷ lục. Chi phí doanh nghiệp tăng vọt, kỳ vọng suy thoái kinh tế gia tăng, càng làm giảm niềm tin vào đồng euro.

Lãi suất tăng mạnh của Fed tạo ra sự khác biệt. Khi Cục dự trữ liên bang Mỹ bắt đầu tăng lãi suất liên tục và nhanh từ tháng 3 năm 2022, chỉ số đô la Mỹ tăng vọt đến mức cao lịch sử, thì Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) lại chậm trễ hơn rõ rệt. Sự phân hóa chính sách này đã trực tiếp đẩy đồng euro xuống mức thấp lịch sử.

Tín hiệu phục hồi sau đáy

Từ mức thấp tháng 9 năm 2022 đến nay, đồng euro đã dần phục hồi, dựa trên ba trụ cột chính:

ECB bắt đầu chu kỳ tăng lãi suất. Vào tháng 7 và tháng 9 năm 2022, ECB liên tiếp nâng lãi, chấm dứt 8 năm thời kỳ lãi suất âm. Dù mức tăng không lớn như Fed, nhưng hướng đi đúng đắn đã tạo nền tảng thực chất cho đồng euro.

Triển vọng giảm căng thẳng trong tình hình Nga-Ukraine. Dù chiến tranh chưa kết thúc, nhưng lo ngại về tình hình xấu đi thêm đã giảm bớt, tâm lý trú ẩn đã trở lại mức hợp lý.

Chuỗi cung ứng năng lượng quốc tế dần điều chỉnh. Châu Âu tích cực tìm kiếm nguồn khí tự nhiên thay thế, giá năng lượng từ đỉnh đã giảm, áp lực chi phí doanh nghiệp giảm, rủi ro suy thoái kinh tế cũng giảm theo.

Nhìn lại các đỉnh cao và điểm chuyển biến trong lịch sử

Để hiểu rõ xu hướng tương lai của đồng euro, cần nhận diện quy luật biến động trong quá khứ.

Đỉnh cao năm 2008 là 1.6038: Tại sao lại là đỉnh?

Tháng 7 năm 2008, đồng euro so với đô la Mỹ đạt đỉnh 1.6038. Thời điểm này, khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn của Mỹ đang âm ỉ, tưởng chừng như nghịch lý — trong khủng hoảng, đồng euro lại mạnh nhất?

Nguyên nhân nằm ở kỳ vọng thị trường khác biệt. Năm 2007, thị trường chung lo ngại về đô la Mỹ vì bong bóng bất động sản Mỹ đã rõ ràng, khủng hoảng tín dụng dưới chuẩn bắt đầu bùng phát. Nền kinh tế châu Âu tương đối ổn định, đồng euro được xem là nơi trú ẩn an toàn. Nhà đầu tư mua vào đồng euro với số lượng lớn, đẩy giá lên đỉnh.

Tuy nhiên, sau khi khủng hoảng bùng phát, tình hình đảo chiều. Các tổ chức tài chính lớn có hoạt động xuyên Đại Tây Dương khiến hệ thống ngân hàng châu Âu nhanh chóng nhiễm độc từ “thuốc độc” tài chính Mỹ. Tín dụng thắt chặt lan rộng toàn cầu, nhà đầu tư lần này quay trở lại đô la như một tài sản trú ẩn thực sự. Sau khi Lehman Brothers phá sản tháng 9 năm 2008, đồng euro bắt đầu hành trình giảm giá kéo dài 9 năm.

Đáy thấp năm 2017 là 1.034: Tại sao lại bật tăng?

Tháng 1 năm 2017, đồng euro so với đô la Mỹ giảm xuống 1.034, sau gần 9 năm giảm liên tiếp, cuối cùng đã xuất hiện điểm chuyển biến.

Nguyên nhân của đợt bật tăng này có vẻ phức tạp, nhưng thực ra logic rất rõ ràng:

Nội tại của tác động kinh tế từ khủng hoảng nợ châu Âu đã phần nào được tiêu hóa. Hy Lạp, Bồ Đào Nha và các “Năm quốc gia heo” khác dù vẫn còn nợ cao, nhưng đã vượt qua thời kỳ nguy hiểm nhất, lo ngại về sự tan rã của Liên minh châu Âu giảm mạnh.

Chính sách của ECB bắt đầu phát huy hiệu quả. Các chính sách lãi suất âm kéo dài và QE cuối cùng thúc đẩy phục hồi kinh tế. Tỷ lệ thất nghiệp khu vực euro giảm từ hơn 10% cuối 2016 xuống gần 8%, PMI ngành chế tạo vượt 55, dữ liệu kinh tế cải thiện rõ rệt.

Phản ứng kỹ thuật sau quá bán. So với đỉnh 1.6038 năm 2008, đồng euro đã giảm hơn 35%. Theo quy luật thị trường, quá bán cực đoan thường đi kèm phản ứng tăng mạnh. Đồng euro đã chạm đáy lịch sử, dư địa tăng giá còn rất lớn.

Rủi ro chính trị giảm sút. Năm 2017, các cuộc bầu cử tại Pháp, Đức đều chọn các lãnh đạo thân Liên minh châu Âu, đàm phán Brexit ban đầu cũng cho thấy hai bên sẵn sàng hợp tác. Các bất ổn địa chính trị giảm, đồng euro lấy lại niềm tin của nhà đầu tư.

Đảo chiều năm 2018 là 1.2556: Tại sao lại giảm trở lại?

Tháng 2 năm 2018, đồng euro tạm thời tăng lên 1.2556 rồi lại giảm. Điểm chuyển biến này phản ánh nhận thức của thị trường về sự khác biệt trong các nền tảng cơ bản Mỹ và châu Âu.

Fed tiếp tục nâng lãi suất gây áp lực. Từ tháng 3 năm 2018, Fed liên tục nâng lãi 4 lần, chỉ số đô la Mỹ lại tăng mạnh. Chênh lệch lãi suất mở rộng khiến tài sản Mỹ hấp dẫn hơn.

Kinh tế khu vực euro đạt đỉnh. Quý 4 năm 2017, GDP tăng trưởng 3.1% rồi sang năm 2018, tốc độ tăng rõ rệt chậm lại, PMI ngành chế tạo từ đỉnh 60 giảm xuống trên 50. Động lực kinh tế mất đi, ảnh hưởng tiêu cực đến đồng euro.

Rủi ro chính trị tại Ý lại nổi lên. Tháng 5 năm 2018, chính phủ mới thành lập, lập trường chính sách không rõ ràng, lo ngại về ổn định chính trị châu Âu lại trỗi dậy.

Quy luật 20 năm và 3 chu kỳ đầu tư của đồng euro

Quan sát biến động 20 năm của đồng euro, có thể nhận diện ba chu kỳ đầu tư:

Chu kỳ 1 (2002-2008): tăng trưởng. Đồng euro từ khi thành lập đến đỉnh, hưởng lợi từ hội nhập kinh tế châu Âu. Nhà đầu tư nên nắm giữ trong giai đoạn này.

Chu kỳ 2 (2008-2017): giảm sâu. Khủng hoảng tài chính và nợ châu Âu cộng hưởng, đồng euro chịu đòn kép, kéo dài 9 năm. Đây là thời điểm lý tưởng để bán khống đồng euro.

Chu kỳ 3 (2017 đến nay): dao động. Đồng euro bật lên từ đáy nhưng biến động lớn hơn, chịu ảnh hưởng rõ rệt từ các sự kiện toàn cầu. Giai đoạn này phù hợp giao dịch rủi ro cao, lợi nhuận cao.

Triển vọng 5 năm tới: Liệu đồng euro có thể xoay chuyển?

Trong tương lai, thành bại của đầu tư vào đồng euro phụ thuộc vào ba yếu tố:

Yếu tố 1: Chính sách của Fed chuyển hướng

Điều quan trọng nhất là khi nào Fed bắt đầu hạ lãi suất. Đến cuối năm 2023, thị trường đã dự đoán Fed sẽ bắt đầu chu kỳ cắt lãi. Lịch sử cho thấy, mỗi khi Mỹ bắt đầu giảm lãi, chỉ số đô la Mỹ trong vòng 3-5 năm thường giảm rõ rệt. Đây là tín hiệu tích cực lớn cho đồng euro.

Nếu chỉ số đô la Mỹ giảm 20-30% trong 3-5 năm tới, đồng euro so với đô la có thể trở lại mức 1.15-1.25, tăng khoảng 30-40% so với hiện tại.

Yếu tố 2: Kinh tế châu Âu có thể giữ vững không?

Châu Âu đối mặt với các vấn đề cấu trúc như già hóa dân số, khó khăn trong nâng cấp ngành nghề. Gần đây, PMI ngành chế tạo giảm xuống dưới 45, phản ánh triển vọng kinh tế ảm đạm. Nếu kinh tế châu Âu rơi vào suy thoái, dù đô la yếu đi nữa, đồng euro cũng khó bật tăng.

Nhà đầu tư cần theo dõi sát tỷ lệ thất nghiệp, lạm phát, dữ liệu ngành chế tạo của khu vực euro. Chỉ khi các chỉ số này cải thiện rõ rệt, đồng euro mới có nền tảng cơ bản vững chắc.

Yếu tố 3: Các “điểm đen” địa chính trị

Chiến tranh Nga-Ukraine, tình hình Trung Đông, vấn đề Đài Loan — bất kỳ sự kiện địa chính trị bất ngờ nào cũng có thể kích hoạt tâm lý trú ẩn, đẩy mạnh đô la Mỹ, gây áp lực giảm đồng euro.

Trong 5 năm tới, nếu không có sự kiện địa chính trị lớn, đồng euro có khả năng tăng giá ổn định. Ngược lại, đô la Mỹ có thể trở thành nơi trú ẩn ưu tiên trở lại.

Hướng dẫn thực chiến cho nhà đầu tư

So sánh các phương thức giao dịch

Giao dịch ngoại hối ngân hàng: phù hợp nhà đầu tư bảo thủ, an toàn vốn nhưng thanh khoản kém, chênh lệch giá rộng.

Nền tảng CFD: phù hợp nhà đầu tư chuyên nghiệp, có thể dùng vốn nhỏ để đòn bẩy lợi nhuận lớn, nhưng rủi ro cũng nhân lên gấp bội.

Thị trường hợp đồng tương lai: phù hợp nhà đầu tư muốn tham gia giao dịch lớn, minh bạch cao, đòi hỏi ký quỹ đủ lớn.

Công ty chứng khoán: lựa chọn trung gian giữa ngân hàng và CFD.

Gợi ý thực chiến

Nếu tin tưởng đồng euro sẽ bật tăng trong 3-5 năm tới:

• Phân bổ vốn theo từng đợt, không dồn hết một lần
• Mua vào quanh đáy lịch sử của euro (0.95-1.0)
• Đặt lệnh cắt lỗ tại 0.92, chốt lời tại 1.15-1.20
• Thường xuyên theo dõi các quyết định lãi suất của ECB và dữ liệu kinh tế

Nếu giữ thái độ thận trọng:

• Chờ tín hiệu ECB kết thúc chu kỳ tăng lãi
• Chờ Fed chính thức bắt đầu hạ lãi
• Chờ xác nhận dữ liệu kinh tế của eurozone cải thiện rõ rệt

Kết luận

Lịch sử biến động 20 năm của đồng euro cho thấy, khủng hoảng thường ẩn chứa cơ hội. Mức thấp lịch sử 0.9536 năm 2022 không phải là điểm kết thúc, mà là bước khởi đầu mới.

Trong 5 năm tới, chính sách của Fed sẽ là động lực chính cho đồng euro. Nếu Mỹ bắt đầu hạ lãi suất và không có khủng hoảng tài chính lớn nào xảy ra, đồng euro rất có khả năng lấy lại đà tăng, dự kiến tăng 20-30%, trước khi có thể điều chỉnh mới.

Tuy nhiên, nhà đầu tư cần ghi nhớ: thành công trong đầu tư tỷ giá dựa trên hiểu biết sâu sắc về kinh tế vĩ mô, chứ không phải dự đoán ngắn hạn. Thường xuyên theo dõi dữ liệu việc làm của Mỹ, PMI eurozone, và các chính sách của ngân hàng trung ương mới là bí quyết thực sự để kiếm lợi dài hạn.