Giao dịch hoán đổi: Chi phí ẩn mà nhà giao dịch không nên bỏ qua

Tham gia thị trường CFD hoặc Forex, nhà đầu tư thường tập trung vào lợi nhuận từ chênh lệch giá, nhưng còn một yếu tố chi phí quan trọng thường bị bỏ qua đó là Sao lưu (Swap) hay còn gọi trong tài chính là “Lãi suất qua đêm” hoặc “Phí rollover”. Hiểu rõ cơ chế của sao lưu sẽ giúp bạn tính toán chi phí thực tế và lên kế hoạch giao dịch thông minh hơn.

Sao lưu là gì: Lãi suất giữ vị thế qua đêm

Khi bạn giữ lệnh giao dịch qua đêm (qua việc đóng cửa thị trường trong ngày), bạn sẽ phải trả một khoản phí gọi là sao lưu. Đây không phải là phí theo chính nó, mà phản ánh chênh lệch lãi suất (Interest Rate Differential) giữa các đồng tiền hoặc tài sản bạn đang giao dịch.

###Nguồn gốc của sao lưu trong giao dịch Forex

Khi bạn giao dịch cặp tiền như EUR/USD, bạn đang mua và bán cùng lúc:

• Lệnh Long (Mua) EUR/USD: Bạn mua euro (với lãi suất chính sách 4.0% mỗi năm từ Ngân hàng trung ương ECB) và vay đô la Mỹ (với lãi suất chính sách 5.0% mỗi năm từ Ngân hàng trung ương FED) để thanh toán
• Lệnh Short (Bán) EUR/USD: Bạn bán euro (vay euro) và mua đô la Mỹ (giữ đô la)

Chênh lệch lãi suất này chính là sao lưu thực sự. Ví dụ:

• Mua EUR/USD: nhận lãi EUR (4.0%) nhưng phải trả lãi USD (5.0%) = chênh lệch âm 1.0% mỗi năm
• Bán EUR/USD: trả lãi EUR (4.0%) nhưng nhận lãi USD (5.0%) = chênh lệch dương 1.0% mỗi năm

Tuy nhiên, nhà môi giới trung gian sẽ cộng thêm phí quản lý của họ, khiến sao lưu thực tế bạn nhận có thể khác so với lý thuyết.

Các loại và cách xem sao lưu trên nền tảng giao dịch

Sao lưu dương và âm

Sao lưu dương: Bạn nhận thêm tiền vào tài khoản, xảy ra khi lãi của tài sản bạn mua cao hơn tài sản bạn vay

Sao lưu âm: Bạn phải trả tiền ra khỏi tài khoản, đây là tình huống phổ biến khi lãi không có lợi cho bạn

Cách xem sao lưu trên nền tảng MT4/MT5

1. Mở Market Watch (danh sách tài sản)
2. Nhấp chuột phải vào tài sản muốn xem
3. Chọn Specification
4. Tìm Swap Long và Swap Short

Các con số hiển thị thường là đơn vị Points, cần tính theo công thức tiếp theo

Cách tính chi phí sao lưu chính xác

Tính từ đơn vị Points (MT4/MT5)

Công thức cơ bản: Swap (tiền) = (Swap Rate in Points) × (Giá trị 1 Point)

Ví dụ: Bạn giao dịch Mua 1 Lot EUR/USD

• Swap Long = -8.5 Points
• 1 Point của EUR/USD 1 Lot = $1 USD
• Kết quả: (-8.5) × ($1) = -$8.5 mỗi đêm
• Nếu đêm đó là đêm 3 ngày swap: -$8.5 × 3 = -$25.5

Tính từ phần trăm mỗi đêm

Công thức: Swap (tiền) = (Giá trị tổng trạng thái) × (Tỷ lệ Swap %)

Ví dụ: Mua 1 Lot EUR/USD tại giá 1.0900

• Giá trị tổng: 1 × 100,000 × 1.0900 = $109,000
• Tỷ lệ Swap -0.008% mỗi đêm
• Swap: $109,000 × (-0.00008) = -$8.72 mỗi đêm

Điểm mấu chốt: Sao lưu tính dựa trên giá trị đầy đủ của vị thế, không dựa trên Margin đã đặt. Do đó, khi dùng đòn bẩy cao, sao lưu trở thành chi phí rất lớn.

Tính sao lưu 3 lần (3-Day Swap)

Đây là vấn đề mà nhà giao dịch mới thường hay bỏ qua. Thông thường sao lưu tính theo ngày, nhưng có một ngày trong tuần tính gấp 3 lần.

###Lý do kỹ thuật

Thị trường Forex có chu kỳ thanh toán T+2 (2 ngày làm việc sau ngày giao dịch). Khi bạn giao dịch vào thứ Tư, việc thanh toán sẽ rơi vào thứ Sáu. Nếu bạn giữ lệnh từ thứ Tư sang thứ Năm, trong khoảng thời gian này qua cuối tuần (Thứ Sáu - Chủ Nhật), nhà môi giới sẽ cộng gộp sao lưu của cả 3 ngày này trong một đêm (thường là đêm thứ Tư hoặc thứ Sáu)

Lưu ý: Ngày tính 3-Day Swap có thể khác nhau tùy nhà môi giới và loại tài sản. Nên kiểm tra rõ với nhà môi giới.

Sao lưu cho các loại tài sản khác nhau

Cổ phiếu và Chỉ số (Stocks/Indices)

Thông thường dựa trên lãi suất của đồng tiền mà cổ phiếu hoặc chỉ số được giao dịch, ví dụ cổ phiếu Mỹ dùng lãi USD cộng trừ phí của nhà môi giới.

Hàng hóa (Commodities)

Phức tạp hơn, có thể dựa trên chi phí lưu kho (Storage Costs) hoặc điều chỉnh hợp đồng Futures từ tháng này sang tháng tiếp theo.

Tiền điện tử (Crypto)

Thường dựa trên Funding Rate của thị trường, có độ biến động rất cao.

Cơ hội và rủi ro từ sao lưu

Rủi ro chính

Ăn mòn lợi nhuận: Nếu bạn lời 30 USD từ giao dịch, nhưng giữ chỉ 3 đêm rồi bị trừ 3-Day Swap 26 USD, lợi nhuận ròng chỉ còn 4 USD

Ép phải đóng vị thế: Trong thị trường Sideways (đi ngang), giữ lệnh có Swap âm lỗ nhỏ mỗi ngày, khiến nhiều trader không chịu nổi và phải đóng lệnh trước thời hạn

Rủi ro đòn bẩy: Khi dùng đòn bẩy cao, sao lưu so với Margin đặt có tỷ lệ lớn, tăng nguy cơ bị Margin Call

Cơ hội từ sao lưu

Carry Trade: Chiến lược cổ điển mượn đồng tiền lãi thấp (như JPY hoặc CHF) để mua đồng tiền lãi cao (như AUD hoặc NZD), nhận sao lưu dương hàng ngày. Ví dụ mua AUD/JPY, nhưng biến động tỷ giá vẫn là rủi ro chính.

Tài khoản Không phí Swap (Islamic Account): Nhiều nhà môi giới có tài khoản đặc biệt không tính sao lưu, phù hợp cho Swing Traders hoặc Position Traders giữ lệnh hàng tuần hoặc hàng tháng. Tuy nhiên, tài khoản này có thể spread rộng hơn hoặc có phí quản lý cố định.

Tóm lại: Sao lưu và lập kế hoạch giao dịch

Sao lưu không phải là chi phí ngẫu nhiên, mà là kết quả của cơ chế thị trường tài chính phức tạp. Hiểu rõ Sao lưu là gì và nó hoạt động ra sao sẽ giúp bạn ra quyết định giao dịch tốt hơn.

Đối với nhà giao dịch Scalper đóng lệnh trong vài phút, sao lưu gần như không ảnh hưởng. Nhưng đối với Swing Trader hoặc Position Trader giữ lệnh hàng tuần hoặc hàng tháng, sao lưu có thể tạo ra hoặc phá vỡ lợi nhuận đáng kể.

Việc chọn nhà môi giới minh bạch về phí và nền tảng hiển thị rõ ràng thông tin sao lưu sẽ giúp bạn tính toán chính xác chi phí và rủi ro trước khi giao dịch