Nhìn nhận xu hướng 10 năm vàng như thế nào｜Dự đoán 10 năm tiếp theo dựa trên quy luật tăng giảm của giá vàng

Vàng, thực sự có đáng để đầu tư không?

Nói về đầu tư, nhiều người sẽ hỏi: vàng có phải là một mục tiêu tốt không? Để trả lời câu hỏi này, trước tiên cần xem xét hiệu suất của vàng trong nửa thế kỷ qua.

Từ năm 1971, khi đô la Mỹ thoát khỏi liên kết với vàng đến nay, giá vàng quốc tế đã tăng từ 35 USD/oz lên mức đỉnh lịch sử năm 2025, tăng hơn 120 lần. Trong cùng thời kỳ, chỉ số Dow Jones cũng từ khoảng 900 điểm tăng lên khoảng 46.000 điểm, tăng khoảng 51 lần. Nhìn thoáng qua, hiệu suất của vàng có vẻ nổi bật hơn, nhưng nếu xem kỹ dữ liệu 30 năm qua, lợi nhuận từ cổ phiếu lại vượt trội hơn.

Điều này cho thấy gì? Lợi nhuận từ đầu tư vàng chủ yếu đến từ chênh lệch giá, chứ không phải từ cổ tức. Muốn kiếm tiền từ vàng, chìa khóa là nắm bắt tốt chu kỳ thị trường — nghĩa là biết khi nào nên vào lệnh theo sóng, khi nào nên tránh rủi ro.

Bốn chu kỳ tăng trưởng của vàng trong mười năm

Để hiểu logic đầu tư vàng, trước hết cần nhìn rõ bối cảnh lịch sử của nó.

1970—1975: Giai đoạn tăng giá đầu tiên

Sau khi đô la thoát khỏi liên kết vàng, giá vàng quốc tế tăng từ 35 USD lên 183 USD, trong 5 năm, tăng hơn 400%. Logic đằng sau đợt tăng này rất đơn giản — nhà đầu tư mất niềm tin vào đô la, chuyển sang vàng để tránh rủi ro, cộng thêm cuộc khủng hoảng dầu mỏ thúc đẩy giá vàng tăng nóng. Tuy nhiên, khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ dịu đi và uy tín của đô la dần phục hồi, giá vàng giảm về khoảng 100 USD.

1976—1980: Giai đoạn tăng giá thứ hai

Khủng hoảng dầu mỏ Trung Đông lần thứ hai và bất ổn địa chính trị (đại sự kiện con tin Iran, Liên Xô xâm lược Afghanistan, v.v.) lại thúc đẩy giá vàng tăng. Vàng từ 104 USD vượt qua 850 USD, tăng hơn 700%, nhưng đợt này cũng chỉ là bong bóng ngắn hạn. Sau khi khủng hoảng dịu đi, giá vàng nhanh chóng giảm trở lại, trong 20 năm tiếp theo dao động quanh mức 200—300 USD, nếu đầu tư trong giai đoạn này gần như không có lợi nhuận.

2001—2011: Giai đoạn tăng giá thứ ba

Từ 260 USD lên 1921 USD, trong 10 năm, tăng hơn 700%. Đợt này bắt nguồn từ sự kiện 9/11, Mỹ phát động chiến tranh chống khủng bố toàn cầu, chi tiêu quân sự lớn, dẫn đến chính phủ Mỹ liên tục hạ lãi suất, phát hành trái phiếu. Sau đó, bong bóng bất động sản vỡ, khủng hoảng tài chính 2008 bùng phát, Fed lại kích hoạt QE, vàng tăng vọt. Đến sau khủng hoảng nợ châu Âu, giá vàng dần ổn định quanh mức 1000 USD.

2015 đến nay: Giai đoạn tăng giá thứ tư

Giai đoạn này, giá vàng trải qua đợt tăng mạnh mẽ. Từ mức 1060 USD, trải qua chính sách lãi suất âm của Nhật Bản và châu Âu, xu hướng toàn cầu giảm đô la, năm 2020 Fed đẩy mạnh QE, chiến tranh Nga-Ukraina, căng thẳng Trung Đông, v.v., đã thúc đẩy vàng liên tục tăng. Đến năm 2024, giá vàng còn tăng hơn 104% trong cả năm, có thời điểm vượt 2800 USD/oz. Sang năm 2025, vàng tiếp tục lập đỉnh mới, vượt 4300 USD, đạt mức cao chưa từng có.

Đợt tăng này được thúc đẩy bởi các yếu tố như: rủi ro chính sách kinh tế Mỹ, các ngân hàng trung ương toàn cầu tích trữ vàng, khủng hoảng Trung Đông, xung đột Nga-Ukraina leo thang, thuế quan Mỹ tăng gây lo ngại thương mại, và chỉ số USD liên tục yếu đi.

Logic đầu tư đằng sau hiệu suất vàng trong mười năm

Quan sát bốn chu kỳ trên, ta nhận thấy quy luật: đợt tăng của vàng thường bắt nguồn từ bất ổn địa chính trị, khủng hoảng kinh tế hoặc chính sách tiền tệ nới lỏng.

Quan trọng hơn, dù vàng không tăng đều đặn, nhưng các đáy sau mỗi đợt giảm dần cao hơn so với đáy trước — đáy năm 1980 cao hơn nhiều so với đáy năm 1975, và đáy sau năm 2011 cũng cao hơn nhiều so với năm 2001. Điều này chứng tỏ về dài hạn, vàng thực sự có chức năng bảo toàn giá trị, không thể giảm mãi đến mức vô giá trị.

Chính vì vậy, vàng phù hợp hơn với chiến lược lướt sóng chứ không phải giữ dài hạn đơn thuần. Nếu bạn mua vào năm 2000 và giữ đến nay, thực sự có lời, nhưng cuộc đời bạn có thể chờ đợi 50 năm để đó không? Thay vì chờ đợi mòn mỏi, tốt hơn là tham gia đúng thời điểm trong các đợt tăng trưởng, bán ra hoặc giảm tỷ lệ khi thị trường điều chỉnh, hiệu quả sẽ cao hơn.

So sánh đầu tư vàng, cổ phiếu, trái phiếu

Các loại tài sản khác nhau có nguồn lợi nhuận khác nhau, độ khó đầu tư cũng khác biệt:

• Vàng: lợi nhuận từ chênh lệch giá, không có lãi, cần chính xác thời điểm vào ra
• Trái phiếu: lợi nhuận từ cổ tức, cần theo dõi chính sách của ngân hàng trung ương, độ khó thấp nhất
• Cổ phiếu: lợi nhuận từ tăng trưởng doanh nghiệp, cần khả năng chọn cổ phiếu và tầm nhìn dài hạn, độ khó cao nhất

Trong 50 năm qua, vàng thể hiện tốt nhất. Nhưng trong 30 năm gần đây, lợi nhuận cổ phiếu cao hơn. Điều này phản ánh chân lý đầu tư: Trong thời kỳ tăng trưởng kinh tế, nên phân bổ cổ phiếu; trong thời kỳ suy thoái, nên chuyển sang vàng.

Phương án an toàn hơn là dựa trên khả năng rủi ro và mục tiêu đầu tư của bản thân để thiết lập tỷ lệ hợp lý giữa cổ phiếu, trái phiếu và vàng. Khi kinh tế thuận lợi, lợi nhuận doanh nghiệp cao, cổ phiếu dễ tăng; khi suy thoái, chức năng bảo toàn của vàng và trái phiếu sẽ phát huy tác dụng.

Làm thế nào để đầu tư vàng? Năm phương pháp toàn diện

Phương thức 1: Vàng vật chất

Mua trực tiếp vàng thỏi hoặc trang sức. Ưu điểm là có thể giấu tài sản, còn có thể đeo dùng; nhược điểm là giao dịch bất tiện, thanh khoản thấp.

Phương thức 2: Sổ tiết kiệm vàng

Thông qua ngân hàng giữ chứng chỉ vàng. Ưu điểm là dễ mang theo; nhược điểm là ngân hàng không trả lãi, chênh lệch mua bán lớn, phù hợp đầu tư dài hạn.

Phương thức 3: Quỹ ETF vàng

Mua quỹ ETF vàng, thanh khoản tốt hơn, giao dịch tiện lợi. Nhược điểm là phí quản lý của công ty phát hành, nếu giá vàng không biến động dài hạn, giá trị sẽ giảm dần.

Phương thức 4: Hợp đồng tương lai vàng

Là dạng giao dịch ký quỹ, chi phí thấp, hỗ trợ giao dịch hai chiều. Phù hợp với người có kinh nghiệm đầu tư để thực hiện chiến lược trung hạn.

Phương thức 5: Hợp đồng chênh lệch vàng(CFD)

Là công cụ phổ biến nhất cho nhà đầu tư nhỏ lẻ. So với hợp đồng tương lai, CFD linh hoạt hơn, sử dụng vốn hiệu quả, có thể mở tài khoản với số vốn nhỏ, phù hợp người mới bắt đầu. Cơ chế T+0 cho phép vào ra bất cứ lúc nào; hỗ trợ mua bán cả lên và xuống, có cơ hội lợi nhuận trong cả hai chiều biến động của giá vàng.

Triển vọng tương lai của hiệu suất vàng trong mười năm tới

Liệu vàng có tiếp tục đà tăng trong 50 năm tới không? Điều này phụ thuộc vào tình hình kinh tế toàn cầu.

Các yếu tố ảnh hưởng chính đến giá vàng hiện nay gồm: các ngân hàng trung ương tích trữ vàng, xu hướng giảm đô la, rủi ro địa chính trị, chính sách tiền tệ, v.v. Miễn là các yếu tố này còn tồn tại, giá trị trú ẩn của vàng sẽ được đánh giá lại.

Tuy nhiên, điểm mấu chốt trong đầu tư vàng là: Đừng kỳ vọng mua vào là tăng giá ngay lập tức, mà phải biết chuyển đổi giữa đợt tăng và giảm. Dữ liệu lịch sử rõ ràng cho thấy, vàng có giai đoạn tăng, điều chỉnh và dao động, nắm bắt đúng thời điểm tăng, bán ra đúng lúc cao trào mới là cách đầu tư đúng đắn.

Tổng kết, đối mặt với thị trường biến động nhanh và các tình huống bất ngờ khó lường, việc phân bổ một tỷ lệ hợp lý cổ phiếu, trái phiếu và vàng sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, làm cho danh mục đầu tư của bạn ổn định hơn. Hiệu suất của vàng trong mười năm tới có thể không hoàn toàn giống quá khứ, nhưng giá trị bảo toàn và phòng hộ của nó sẽ không thay đổi.