10萬塊能幹什麼？這份小資族財富翻倍指南告訴你答案

Cuối năm sắp đến, cảm giác giá cả tăng đột biến chắc chắn ai cũng cảm nhận rõ ràng. Giá trứng tăng gấp đôi, chi phí ăn ngoài tăng 30%, lãi suất vay mua nhà từ 1.31% trong thời kỳ dịch bệnh đã vọt lên 2.2%, những con số tưởng chừng nhỏ bé này ẩn chứa áp lực tài chính đáng kinh ngạc — chỉ riêng khoản lãi vay nhà hàng năm đã tăng thêm 8.9 triệu đồng. Trong bối cảnh này, việc chờ đợi lương tăng trưởng một cách thụ động đã hoàn toàn không theo kịp tốc độ tăng của chi phí sinh hoạt, chủ động đầu tư để chống lại lạm phát đã không còn là lựa chọn, mà là bắt buộc.

Nhiều người khi tích lũy được 1 triệu đồng đầu tiên thường sẽ phấn khích và ăn mừng, nhưng đối với những người mới ra trường, mục tiêu này còn xa vời như một giấc mơ. Tuy nhiên đừng nản lòng, hôm nay chúng ta tập trung vào một vấn đề thực tế hơn: Nếu bạn đã có trong tay 10 triệu đồng, làm thế nào để qua đầu tư khiến số tiền này làm việc cho bạn, từng bước đạt được mục tiêu tự do tài chính?

Ba trụ cột của đầu tư: Tư duy, dự án và thời gian

Muốn đi xa trên con đường đầu tư, bạn cần có ba thứ, và ba thứ này quan trọng như nhau trong kinh doanh. Trước tiên là tư duy đúng đắn — hiểu rõ khả năng chịu rủi ro của bản thân, xác định rõ mục tiêu đầu tư, tránh theo đám đông một cách mù quáng. Tiếp theo là tìm ra dự án phù hợp — các mục tiêu khác nhau về tuổi tác, mức thu nhập, thời gian dành cho đầu tư sẽ phù hợp với các loại tài sản khác nhau. Cuối cùng là thời gian đủ lớn — để lợi nhuận kép phát huy sức mạnh, biến thời gian thành người bạn tốt nhất của bạn.

Ba yếu tố này không thể thiếu, và nhiệm vụ của bạn là dựa vào tình hình của chính mình để tìm ra công thức phù hợp nhất.

Bài học bắt buộc trước khi bắt đầu: Hiểu rõ dòng tiền của bạn

Trước khi bỏ ra 10 triệu đồng để đầu tư, nhất định phải thực hiện một bước — ghi chép sổ sách. Không phải để tìm kiếm dự án đầu tư, mà để bảo vệ chính mình.

Đầu tư là về “tiền nhàn rỗi”, nghĩa là số tiền này nếu không đầu tư cũng không gây thiệt hại gì lớn. Nếu bạn lấy tiền sinh hoạt thiết yếu để đầu tư, khi thị trường giảm, bạn có thể bị buộc phải bán tháo trong thời điểm tồi tệ nhất, thiệt hại sẽ lớn hơn bạn tưởng rất nhiều.

Mục đích của việc ghi chép là để hiểu rõ cấu trúc thu chi của bạn, xác định số dư ổn định hàng tháng là bao nhiêu, những khoản chi nào cố định, khoản nào có thể điều chỉnh. Chỉ khi bạn thực sự có “tiền nhàn rỗi” để đầu tư hàng tháng, thì đầu tư mới thực sự phát huy tác dụng.

Tìm nguồn thu cho các khoản chi tiêu: Suy nghĩ ngược về mục tiêu đầu tư

Nhiều người chỉ đầu tư để thấy số dư trong sổ tiết kiệm tăng lên, động lực này thường không duy trì nổi quá 3 tháng. Cách thông minh hơn là “tìm nguồn thu tương ứng cho từng khoản chi tiêu”.

Ví dụ, bạn phải trả 500 nghìn đồng mỗi tháng cho điện thoại, thì bạn nên tìm một khoản đầu tư có thể chia ra hàng tháng để trả đủ khoản này — như các quỹ chia cổ tức 6-7 trăm nghìn mỗi tháng. Hiện nay nhiều quỹ đầu tư có mức cổ tức 7-8%, bỏ 10 triệu đồng vào là mỗi năm có 7-8 triệu, mỗi tháng có 6-7 trăm nghìn, hoàn toàn phù hợp.

Hay như bạn muốn đi du lịch nước ngoài hoặc đổi điện thoại mới với ngân sách 3-4 triệu, thì bạn cần tạo ra lợi nhuận hàng năm từ 10 triệu đầu tư đạt 30-40%, rõ ràng đòi hỏi chiến lược tích cực hơn và thời gian đầu tư dài hơn.

Ưu điểm của cách suy nghĩ ngược này là bạn có thể tính rõ số vốn cần để đạt từng mục tiêu cuộc sống, đồng thời quyết định xem có đáng bỏ thời gian đầu tư hay không dựa trên độ khó của mục tiêu đó.

Ba con đường đầu tư dành cho người có ít vốn

Dựa trên giai đoạn cuộc đời, mức thu nhập ổn định và thời gian sẵn có, dưới đây là ba cách tiếp cận hoàn toàn khác nhau:

Tuyến 1: Thu nhập ổn định nhưng tăng trưởng chậm (người đi làm)

Giả sử bạn là nhân viên văn phòng, lương đều đặn hàng tháng, số tiền đầu tư hạn chế nhưng ổn định, thì lựa chọn phù hợp nhất là quỹ chia cổ tức hoặc ETF trả lãi cao.

Tại sao? Vì các loại này có thể tạo ra dòng tiền ổn định giống như công việc của bạn. Lương tăng chậm, nhưng cổ tức đều đặn mang lại cảm giác thành tựu, giúp bạn có động lực duy trì đầu tư.

Ví dụ, ETF 0056 (ETF cổ tức cao của Đài Loan), trong 10 năm qua, cổ tức cộng với tăng giá đã mang lại lợi nhuận 100%, trung bình khoảng 4.4% mỗi năm. Nếu mỗi năm bỏ 10 triệu, nhận cổ tức toàn bộ, sau 13 năm số tiền cổ tức sẽ đạt 10 triệu, như có thêm một công việc bán thời gian. Sau 25 năm, cổ tức hàng năm vượt 22 triệu, đủ để trang trải cuộc sống hưu trí.

Điều quan trọng là phương pháp này hầu như không cần phải theo dõi thị trường liên tục, không ảnh hưởng đến thời gian làm việc, rủi ro tương đối kiểm soát được.

Tuyến 2: Thu nhập cao, ổn định, có kế hoạch dài hạn (bác sĩ, kỹ sư…)

Nếu lương của bạn đã rất cao, không cần rút tiền từ đầu tư trong ngắn hạn, thì quỹ ETF theo chỉ số là lựa chọn tối ưu hơn.

Ví dụ, SPY theo dõi 500 công ty lớn nhất của Mỹ, trong 10 năm đã sinh lợi 116% (từ 201 triệu lên 434 triệu). Dù cổ tức chỉ 1.6% (sau thuế khoảng 1.1%), phần lớn lợi nhuận đến từ tăng giá vốn.

Đây chính là sức mạnh của lợi nhuận kép: bỏ 10 triệu đồng đầu tư 30 năm (mỗi năm bỏ 10 triệu), cuối cùng có thể tích lũy đến 12 tỷ đồng. Đầu tư thụ động, ít thao tác, tự lọc bỏ các doanh nghiệp yếu, phù hợp với người có nguồn thu cao hậu thuẫn.

Chỉ cần đồng đô la vẫn là tiền tệ thanh toán toàn cầu, Mỹ không phá sản, tài sản sẽ luôn tăng trưởng ổn định.

Tuyến 3: Thời gian rảnh rỗi, sẵn sàng học hỏi (học sinh, nhân viên kinh doanh)

Nếu lợi thế của bạn là thời gian — có thể nghiên cứu thị trường, thu thập thông tin, phân tích xu hướng — thì giao dịch ngắn hạn cũng đáng thử.

Đây không phải là đánh bạc, mà là dự đoán dòng tiền dựa trên việc nắm bắt xu hướng tin tức. Ví dụ, gần đây Mỹ sắp chạm đỉnh chu kỳ tăng lãi suất, dự kiến sẽ hạ lãi suất hoặc nới lỏng QE, điều này đồng nghĩa cung tiền USD sẽ tăng, USD sẽ giảm giá. Đồng thời, USD yếu đi thường thúc đẩy Bitcoin tăng giá.

Hay như chính sách mở cửa của chính phủ Đài Loan, các cổ phiếu du lịch sẽ có sóng tăng, các cổ phiếu liên quan AI cũng từng như vậy. Theo dõi tin tức để bắt kịp dòng tiền chính, kiếm lợi ngắn hạn từ các đợt sóng chủ đề, đó chính là lợi thế của người có thời gian rảnh.

Nhược điểm là cần theo dõi thị trường hàng ngày, liên tục học hỏi, có thể ảnh hưởng đến công việc chính. Vì vậy, hãy đảm bảo bạn có thời gian rảnh và không để ảnh hưởng đến công việc chính.

Báo cáo thực tế 5 loại hình đầu tư

Sau khi hiểu ba chiến lược, cụ thể nên đầu tư gì? Dưới đây là năm loại tài sản được thị trường công nhận là chất lượng, cùng phân tích đặc điểm:

Vàng: Bảo hiểm chống lạm phát

Vàng không trả cổ tức, lợi nhuận chủ yếu từ chênh lệch giá. Trong 10 năm qua, giá vàng tăng 53%, trung bình khoảng 4.4% mỗi năm. Các đợt tăng giá lớn nhất là năm 2019-2020 (dịch COVID-19) và 2023-2024 (rủi ro địa chính trị).

Giá trị của vàng nằm ở khả năng phòng ngừa rủi ro: khi kinh tế bất ổn, vàng thường vượt trội so với các tài sản khác. Nhược điểm là lợi nhuận dài hạn trung bình không cao, phù hợp như một phần trong phân bổ tài sản để phòng thủ.

Bitcoin: Biến động cao, cơ hội lớn

Trong 10 năm, Bitcoin tăng hơn 1700 lần, nhưng biến động cực lớn. Các thời kỳ có lợi hoặc bất lợi khác nhau — từng giảm mạnh do sàn giao dịch phá sản, tăng vọt nhờ nhu cầu chuyển tiền xuyên biên giới, gần đây còn do halving, ETF ra mắt, các sự kiện chính trị.

Hiện tại (cuối 2025), giá Bitcoin khoảng $87.30K, có các yếu tố hỗ trợ tích cực ngắn hạn, nhưng về dài hạn khó có thể lặp lại mức tăng 170 lần như quá khứ.

Bitcoin phù hợp hơn như “công cụ đầu cơ” chứ không phải “đầu tư”, và tuyệt đối không nên chiếm quá 10% tổng tài sản vì độ biến động quá lớn. Nên mua ở giá thấp, bán ra khi giá cao, tận dụng cơ hội ngắn hạn nhưng không mê mẩn giữ dài hạn.

Quỹ 0056: Dòng tiền ổn định trả cổ tức hàng tháng

Quỹ ETF cổ tức cao nổi tiếng của Đài Loan, chủ yếu đầu tư vào cổ phiếu có tỷ lệ cổ tức cao của thị trường Đài Bắc. Trong 10 năm, quỹ này đã trả cổ tức tổng cộng 60%, giá cổ phiếu tăng 40%. Vì chiến lược tập trung vào cổ tức, nên không có nhiều chênh lệch giá lớn, lợi nhuận chính đến từ dòng tiền đều đặn.

Ưu điểm cốt lõi: Địa phương hóa, cổ tức ổn định, yêu cầu đầu tư thấp. Nhược điểm là khả năng tăng trưởng hạn chế, phù hợp với nhà đầu tư bảo thủ, thích an toàn.

ETF SPY: Niềm tin của nhà đầu tư toàn cầu

Theo dõi 500 công ty lớn nhất Mỹ, là ví dụ điển hình của đầu tư lợi nhuận kép. Trong 10 năm, tăng 116%, trung bình khoảng 8% mỗi năm (cổ tức 1.1% + tăng giá vốn 7%).

Điểm đặc biệt là cơ chế tự điều chỉnh: các doanh nghiệp mạnh hơn sẽ giữ lại, yếu hơn sẽ bị loại bỏ. Chỉ cần đủ thời gian, bạn có thể đều đặn hưởng lợi từ tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ.

Nhược điểm là gần như không có dòng tiền mặt trong quá trình, cần dựa vào thu nhập chính để tiếp tục đầu tư. Nhưng nếu kiên trì 30 năm, 100 triệu có thể thành 1,2 tỷ.

Bạch ốc: Tác phẩm của bậc thầy lợi nhuận kép

Đế chế đầu tư do tỷ phú Buffett dẫn dắt, có thể sao chép mô hình — tận dụng dòng tiền bảo hiểm để kiếm lợi nhuận. Ví dụ, phát hành trái phiếu lãi suất 0.5% ở Nhật, dùng tiền đó mua cổ phiếu Nhật (lợi tức thường trên 5%), chênh lệch lãi suất ổn định.

Ưu điểm cốt lõi: Mô hình không phụ thuộc vào Buffett, kể cả khi ông qua đời, hệ thống này vẫn tiếp tục vận hành. Điều này khiến BRK trở thành “Chén Thánh” trong lòng những tín đồ lợi nhuận kép.

Về đòn bẩy, vòng quay và rủi ro

Nhiều người băn khoăn: lợi nhuận 20% mỗi năm có thật sự xuất sắc không? Thực ra Buffett đã từng nói: nếu tôi chỉ có 1 triệu đô la, tôi có thể kiếm 50% mỗi năm.

Ưu điểm của vốn nhỏ là linh hoạt và vòng quay cao. Bạn có thể như dân du mục, khi phát hiện cơ hội thì vào lệnh ngay, biến động thị trường gần như không ảnh hưởng. Thêm nữa, các nền tảng giao dịch hiện nay yêu cầu vốn rất thấp, đòn bẩy trở thành thao tác phổ biến.

Nhưng đòn bẩy là con dao hai lưỡi. Chỉ khi tỷ lệ thắng cao, dự đoán chính xác hướng đi thì mới nên tăng vòng quay và đòn bẩy, còn không sẽ nhanh chóng thua lỗ. Lý tưởng là trong giai đoạn tăng giá mạnh, dùng đòn bẩy để mua vào, còn trong thời kỳ biến động thì giữ vững cảnh giác.

Lời cuối chân thành

Lựa chọn quan trọng hơn nỗ lực, nhưng điều kiện tiên quyết là bạn phải hiểu rõ chi phí và lợi ích của từng lựa chọn.

Những người có thể thu nhập 10 triệu mỗi tháng trong 3 tháng thường phù hợp hơn để giao dịch ngắn hạn, vì họ có thời gian nghiên cứu, còn người kiếm 120 triệu một năm thì không có thời gian theo dõi thị trường liên tục. Tương tự, người đầu tư 1,000 đồng mỗi tháng trong 30 năm cuối cùng sẽ tích lũy được nhiều hơn so với người bỏ cuộc sau 3 năm đầu với 10 triệu mỗi tháng.

Dù bạn chọn con đường nào, hãy ghi nhớ ba chữ này: Tư duy, dự án, thời gian. Tư duy quyết định bạn có tránh được những sai lầm ngớ ngẩn hay không, dự án quyết định bạn kiếm được lợi nhuận gì mà bạn có thể hiểu rõ, thời gian quyết định lợi nhuận kép có thể phát huy tối đa hay không.

10 triệu đồng, tưởng chừng không nhiều, nhưng đủ để trở thành bước ngoặt thay đổi cuộc đời. Chìa khóa không nằm ở số tiền lớn hay nhỏ, mà ở chỗ bạn có sẵn sàng để số tiền đó làm việc cho bạn — trong một năm, năm năm, thậm chí ba mươi năm. Chỉ cần kiên trì, người ít vốn cũng có thể trở thành người giàu có, và điều đó chỉ còn là vấn đề thời gian.