Phân tích thị trường khí đốt tự nhiên toàn cầu: từ sự khác biệt giữa giao ngay và hợp đồng tương lai đến dự báo giá đến năm 2026

Những điều cần biết để đầu tư khí tự nhiên: Giao dịch giao ngay vs Giao dịch hợp đồng tương lai

Trước khi bắt đầu giao dịch khí tự nhiên, bạn nhất định phải hiểu rõ sự khác biệt căn bản giữa giao dịch giao ngay và hợp đồng tương lai.

Định nghĩa và đặc điểm của hợp đồng tương lai

Hợp đồng tương lai là thỏa thuận hứa sẽ giao dịch một tài sản cụ thể vào một thời điểm xác định trong tương lai với mức giá đã định. Không giống như giao dịch giao ngay, hợp đồng này không được thực hiện ngay lập tức mà dựa trên điều kiện giao dịch được xác định tại ngày đáo hạn cụ thể trong tương lai.

Sự khác biệt về phương thức thanh toán

Sự khác biệt cơ bản nhất giữa giao dịch giao ngay và hợp đồng tương lai là thời điểm thanh toán. Giao dịch giao ngay sẽ thanh toán và chuyển giao tài sản ngay khi ký kết hợp đồng, còn hợp đồng tương lai sẽ hoãn thanh toán đến ngày đáo hạn. Khi đến ngày đáo hạn, người giao dịch có thể chọn nhận tài sản thực hoặc thanh toán chênh lệch.

Phương thức quản lý tài sản

Trong giao dịch giao ngay, người giao dịch phải tự lưu giữ và quản lý tài sản thực. Ngược lại, hợp đồng tương lai do sàn giao dịch trung tâm đảm nhận vai trò thanh toán bù trừ, quản lý rủi ro giữa các bên và đảm bảo thanh toán.

Khả năng sử dụng đòn bẩy

Giao dịch giao ngay yêu cầu người giao dịch phải có toàn bộ số tiền mặt để thực hiện, do đó khó sử dụng đòn bẩy. Trong khi đó, hợp đồng tương lai cho phép giao dịch với số vốn ký quỹ, có thể gấp nhiều lần số tiền thực có trong tài khoản. Điều này mang lại khả năng lợi nhuận cao nhưng cũng đi kèm rủi ro thua lỗ lớn hơn.

Các yếu tố chính thúc đẩy biến động giá khí tự nhiên

Để hiểu rõ thị trường khí tự nhiên, cần phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến giá cả.

Ảnh hưởng của mất cân bằng cung cầu

Giống như các mặt hàng khác, giá khí tự nhiên phụ thuộc vào cân bằng cung cầu. Nhu cầu sưởi ấm tăng vào mùa đông, hoạt động công nghiệp mở rộng, công suất nhà máy điện tăng là các yếu tố làm tăng cầu và đẩy giá lên. Ngược lại, phát triển mỏ mới, mở rộng hạ tầng, tăng cung sẽ tạo áp lực giảm giá.

Tính mùa vụ và hiện tượng thời tiết cực đoan

Biến động theo mùa của nhu cầu sưởi ấm mùa đông và làm mát mùa hè là các biến số chính ảnh hưởng đến giá khí tự nhiên. Đặc biệt, khi xảy ra các đợt rét đậm hoặc nắng nóng bất thường, nhu cầu tăng đột biến sẽ làm biến động giá mạnh hơn.

Chỉ số kinh tế vĩ mô và hoạt động công nghiệp

Tăng trưởng kinh tế toàn cầu, chỉ số sản xuất công nghiệp, nhu cầu điện năng đều tác động trực tiếp đến nhu cầu khí tự nhiên. Trong giai đoạn mở rộng kinh tế, nhu cầu tăng, giá sẽ tăng; trong suy thoái, ngược lại.

Rủi ro địa chính trị và bất ổn cung cấp

Bất ổn chính trị tại các quốc gia sản xuất khí lớn, xung đột quốc tế, tranh chấp thương mại gây ra những bất ổn không thể dự đoán trong chuỗi cung ứng. Điều này có thể làm giảm nguồn cung và đẩy giá lên đột biến.

Giá các nguồn năng lượng thay thế

Thay đổi giá của dầu mỏ, than đá, năng lượng tái tạo ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của khí tự nhiên. Khi giá các nguồn thay thế tăng, nhu cầu khí tự nhiên sẽ tăng; ngược lại, khi giá giảm, nhu cầu cũng giảm theo.

Tình hình thị trường khí tự nhiên hiện tại và xu hướng giá

Tình hình giá gần đây

Hiện tại, giá hợp đồng tương lai khí tự nhiên khoảng 3.91 USD/thùng. Đây là mức tăng hơn 86% so với cùng kỳ năm ngoái, gần 27% so với đầu năm. Xu hướng tăng bắt đầu từ tháng 11 vẫn tiếp tục, tuy nhiên, trong tuần qua đã giảm hơn 3%, cho thấy thị trường có biến động đáng kể.

Triển vọng của các tổ chức đầu tư 2025-2026

Các tổ chức phân tích năng lượng và ngân hàng đầu tư toàn cầu dự báo giá khí tự nhiên sẽ tiếp tục xu hướng tăng trong 2 năm tới:

• Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ: trung bình 4.2 USD năm 2025, 4.5 USD năm 2026
• Ngân hàng đầu tư lớn A: 3.6 USD năm 2025, 4.15 USD năm 2026
• Ngân hàng đầu tư lớn B: 3.5 USD năm 2025, 3.94 USD năm 2026
• Ngân hàng đầu tư lớn C: 4.64 USD năm 2025, 4.50 USD năm 2026

Dự báo chung là xu hướng tăng nhẹ, tuy nhiên, IEA cảnh báo rằng lượng cung tăng trong năm 2025 có thể không theo kịp nhu cầu tăng của châu Á, làm tăng khả năng biến động thị trường. Những bất ổn này có thể kéo dài đến năm 2026.

Chiến lược ứng phó trong thị trường biến động cao

Diễn giải các tín hiệu kỹ thuật hiện tại

Xu hướng tăng từ tháng 11 là tín hiệu tích cực, tuy nhiên, gần đây xuất hiện điều chỉnh ngắn hạn. Nhà đầu tư cần chuẩn bị cho các biến động ngắn hạn trong xu hướng tăng dài hạn.

Cần thiết có phương thức giao dịch linh hoạt

Hợp đồng tương lai khí tự nhiên có ngày đáo hạn cố định, do đó, cần phải đóng vị thế khi hợp đồng hết hạn. Tùy theo tình hình thị trường, nhà đầu tư có thể linh hoạt chuyển đổi giữa giao dịch ngắn hạn và giữ vị thế trung hạn.

Sử dụng hợp đồng chênh lệch(CFD)

Hợp đồng chênh lệch giúp khắc phục tính cứng nhắc của hợp đồng tương lai. Không có ngày đáo hạn, nhà đầu tư có thể đóng vị thế bất cứ lúc nào, đồng thời tận dụng đòn bẩy cao hơn để giao dịch hiệu quả. Ngoài khí tự nhiên, còn có thể giao dịch cổ phiếu, chỉ số, tiền tệ trong cùng một tài khoản. Giao dịch 24/7 là lợi thế lớn.

Lưu ý khi giao dịch CFD

Tuy nhiên, CFD có thể phí cao hơn so với hợp đồng tương lai, thanh khoản thấp hơn, dễ xảy ra trượt giá (slippage). Đặc biệt, khi sử dụng đòn bẩy, rủi ro thua lỗ tăng vọt, đòi hỏi quản lý vốn và kiểm soát rủi ro chặt chẽ.

Triển vọng đầu tư khí tự nhiên trong tương lai

Hợp đồng tương lai khí tự nhiên đang trở thành công cụ quan trọng trong đa dạng hóa danh mục năng lượng. Trong 2 năm tới, dự kiến giá sẽ tiếp tục tăng, nhưng cũng có thể biến động mạnh do rủi ro địa chính trị và mất cân đối cung cầu năng lượng.

Nhà đầu tư cần hiểu rõ sự khác biệt cơ bản giữa hợp đồng tương lai và giao dịch giao ngay, theo dõi các yếu tố chính ảnh hưởng đến thị trường, lựa chọn phương thức phù hợp với mục tiêu và mức độ chấp nhận rủi ro của mình. Sử dụng công cụ phân tích kỹ thuật để xác định thời điểm vào và thoát lệnh, quản lý rủi ro chặt chẽ để hướng tới lợi nhuận dài hạn là chiến lược đầu tư sáng suốt.