Sự bùng nổ cuối năm hay là cơn sốt? Giải mã hiện tượng tăng giá tháng 12 năm 2025

Tháng 12 từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự lạc quan thị trường, và các nhà đầu tư trên toàn thế giới đang chuẩn bị cho điều gọi là “Sự tăng giá của Ông già Noel” (Santa Claus Rally). Nhưng chính xác điều gì đang thúc đẩy hiện tượng mùa vụ này, và liệu bạn có nên kỳ vọng nó sẽ xảy ra trong năm nay không?

Các con số đằng sau Sự tăng giá mùa lễ hội

Sự tăng giá của Ông già Noel ghi nhận một mô hình thị trường đã được ghi nhận rõ ràng: sự tăng giá diễn ra trong năm ngày giao dịch cuối cùng của tháng 12 và hai ngày mở cửa đầu tiên của tháng 1. Các số liệu lịch sử cho thấy bức tranh thuyết phục. Chỉ số S&P 500 đã tăng trong tháng 12 khoảng 74% thời gian trong bốn thập kỷ qua, mang lại lợi nhuận trung bình hàng tháng là 1.44%—tháng có hiệu suất tích cực thứ hai trong năm dương lịch. Các thị trường châu Âu cũng cho thấy sự phục hồi tương tự, với Euro Stoxx 50 ghi nhận mức tăng trung bình 1.87% trong tháng 12 kể từ năm 1987, và đóng cửa cao hơn trong khoảng 71% các năm đó.

Thú vị là, đợt tăng mùa vụ này không chỉ giới hạn ở Bắc Mỹ; nó còn thể hiện rõ rệt trên các bờ biển Đại Tây Dương với các chỉ số châu Âu đôi khi vượt trội hơn các đối tác Mỹ.

Thật sự điều gì thúc đẩy Sự tăng giá của Ông già Noel?

Cơ chế đằng sau sự tăng giá cuối năm này phản ánh sự pha trộn giữa hành vi của các tổ chức và tâm lý thị trường. Khi tháng 12 sắp kết thúc, các quản lý danh mục đầu tư tham gia vào hoạt động gọi là “dọn dẹp cửa sổ” (window dressing)—tái phân bổ các khoản holdings để thể hiện các cổ phiếu có hiệu suất tốt và khóa lợi nhuận hàng năm trước khi trình bày kết quả với các bên liên quan. Việc định vị lại chiến lược này tự nhiên làm tăng nhu cầu đối với các cổ phiếu có đà tăng cao, tạo ra áp lực tăng giá.

Ngoài cơ chế, yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng. Không khí lễ hội tạo ra tâm lý chấp nhận rủi ro cao hơn của các nhà đầu tư, trong khi sự lạc quan theo mùa thường phủ bóng tích cực lên tâm lý chung của thị trường cổ phiếu. Nó là sự pha trộn giữa cơ chế và tâm trạng.

Liệu Sự tăng giá của Ông già Noel có xuất hiện vào năm 2025?

Các nhà tham gia thị trường vẫn còn chia rẽ. Amy Wu Silverman từ RBC Capital Markets cho rằng Sự tăng giá của Ông già Noel truyền thống có thể bỏ lỡ lịch trình năm nay, do hiệu suất cổ phiếu bất thường của năm 2025 đã phủ nhận các kỳ vọng theo mùa điển hình.

Ngược lại, Tom Lee của Fundstrat Global Advisors dự đoán một đợt tăng giá mạnh mẽ trong cuối năm. Lý do của ông tập trung vào các động thái thanh khoản: với dự đoán cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang trong tháng này và việc thắt chặt định lượng kết thúc sau gần ba năm, điều kiện thanh khoản hệ thống dự kiến sẽ mở rộng đáng kể. Lee hình dung S&P 500 sẽ tổ chức một đợt tăng cuối năm, có thể kích hoạt các hoạt động mua bắt kịp mạnh mẽ khi các quản lý quỹ vội vàng để tránh hiệu suất kém.

Kết quả vẫn còn chưa rõ ràng, nhưng điều rõ ràng là—liệu Sự tăng giá của Ông già Noel có xảy ra hay không phụ thuộc nhiều vào các điều kiện vĩ mô và hành vi của nhà đầu tư trong tháng 12 này.