SMA giao dịch cổ phiếu cần biết: Nắm vững chỉ số này để nhìn rõ xu hướng

Nói đến phân tích kỹ thuật cổ phiếu, đường trung bình động chắc chắn là chủ đề không thể bỏ qua. Trong số nhiều đường trung bình động, đường trung bình động đơn giản (SMA) vì logic tính toán rõ ràng, dễ làm quen, trở thành công cụ ưu tiên của nhiều nhà giao dịch.

SMA thực sự đang đo lường gì?

Logic cốt lõi của đường trung bình động đơn giản thực ra rất đơn giản: Lấy giá đóng cửa của N ngày giao dịch gần nhất, cộng lại rồi chia cho N, ta sẽ có một điểm dữ liệu. Mỗi ngày trôi qua, bỏ đi giá cũ nhất, thêm giá mới nhất, tính lại.

Có vẻ trừu tượng? Chúng ta dùng ví dụ để nói rõ. Giả sử giá đóng cửa của một cổ phiếu trong 15 ngày qua lần lượt là:

Tuần 1: 30、35、38、29、31
Tuần 2: 28、33、35、34、32
Tuần 3: 33、29、31、36、34

Tính điểm SMA 10 ngày đầu tiên: (30+35+38+29+31+28+33+35+34+32) ÷ 10 = 32.6

Tiếp đến ngày thứ 2, bỏ đi ngày đầu tiên 30, thêm ngày thứ 11 là 33: (35+38+29+31+28+33+35+34+32+33) ÷ 10 = 32.9

Và cứ thế tính tiếp, nối các điểm này thành một đường, chính là SMA.

Tại sao nhà giao dịch không thể thiếu SMA?

Ưu điểm lớn nhất của SMA là nó có thể lọc bỏ biến động ngắn hạn của giá, giúp làm rõ xu hướng thực sự. Khi đường hướng lên, thể hiện giá đang trong kênh tăng; khi hướng xuống, cho thấy xu hướng giảm đã hình thành.

Trong thực chiến, chu kỳ áp dụng SMA cũng có quy tắc:

• 200 ngày: đại diện cho xu hướng dài hạn, là tham chiếu của các nhà đầu tư tổ chức
• 50 ngày: phản ánh xu hướng trung hạn, tiêu chuẩn cho các chiến lược trung hạn
• 10-20 ngày: bắt sóng biến động ngắn hạn, công cụ thường dùng của nhà giao dịch trong ngày

Tuy nhiên, phải thành thật rằng: SMA là chỉ báo trễ, nó mô tả xu hướng đã xảy ra chứ không dự đoán tương lai. Khi tín hiệu xuất hiện, thị trường thường đã đi qua một đoạn rồi. Đặc biệt trong các giai đoạn dao động, giá liên tục xuyên qua đường trung bình sẽ tạo ra nhiều tín hiệu giả, dễ gây nhầm lẫn cho nhà giao dịch.

Hai phương pháp giao dịch thực chiến

Chiến lược 1: Giao dịch dựa trên cắt nhau của giá và đường trung bình

Quan sát mối quan hệ giữa nến giá và SMA là cách ứng dụng trực tiếp nhất. Khi nến từ dưới đi lên xuyên qua SMA, thường được hiểu là tín hiệu mua — giá có thể tiếp tục tăng; ngược lại, khi nến từ trên xuống xuyên qua SMA, được xem là tín hiệu bán — xu hướng giảm có thể bắt đầu.

Chiến lược 2: Giao cắt đôi trung bình

Sử dụng đồng thời hai đường SMA có chu kỳ khác nhau, ví dụ như 20 ngày và 50 ngày. Khi đường ngắn hạn cắt lên trên đường dài hạn, gọi là “Giao cắt vàng” — tín hiệu tăng rõ ràng; ngược lại, cắt xuống dưới gọi là “Giao cắt tử” — dự báo giá có thể bước vào chu kỳ giảm.

Tự thiết lập SMA

Hầu hết phần mềm phân tích kỹ thuật đều có cách cài đặt giống nhau. Thường quy trình là: nhấn vào menu chỉ báo kỹ thuật → tìm chọn đường trung bình động → nhập chu kỳ mong muốn (như 20, 50, 200) → xác nhận áp dụng. Nên đặt nhiều đường SMA màu khác nhau để dễ phân biệt, giúp quan sát tương tác của các đường rõ ràng hơn.

Những điều bạn cần biết về thực tế giao dịch

Dù SMA được sử dụng rộng rãi, không có chỉ báo nào đảm bảo thắng lợi tuyệt đối. Trong thực tế, cần kết hợp các chỉ báo khác như RSI, MACD để xác nhận tín hiệu, nhiều lớp xác nhận sẽ giảm thiểu rủi ro tín hiệu giả, nâng cao tỷ lệ thắng chung.

Nói đơn giản, SMA là trợ thủ đắc lực để quan sát xu hướng, nhưng đừng xem nó là yếu tố quyết định duy nhất. Chỉ báo chỉ là công cụ, quản lý rủi ro và kiểm soát tâm lý mới là yếu tố quyết định thành bại trong giao dịch.