20 thuật ngữ cốt lõi mà người mới bắt đầu cổ phiếu cần phải hiểu｜Đừng để các thuật ngữ chuyên ngành làm bạn sợ hãi nữa

Điều gì khiến bạn sợ nhất khi bước vào thị trường chứng khoán? Không phải là thua lỗ, mà là không hiểu người khác đang nói gì về cổ phiếu. Nhà đầu tư nhỏ lẻ, nhà tạo lập, thao túng, bán khống… Những thuật ngữ chứng khoán này nghe có vẻ cao siêu, nhưng thực ra nắm bắt chúng không khó.

Phần giới thiệu nhanh: Nắm vững 10 từ này, bạn đã hiểu được một nửa

Nhà đầu tư nhỏ lẻ vs Nhà đầu tư lớn vs Nhà tạo lập

Nhà đầu tư nhỏ lẻ là những người như bạn và tôi, vốn hạn chế. Nhà đầu tư lớn là những người dùng số tiền lớn để thao tác cổ phiếu. Còn nhà tạo lập? Là các tổ chức đầu tư có khả năng ảnh hưởng đến xu hướng của một cổ phiếu — đơn giản là những người chơi lớn có tiền, quyền lực và ảnh hưởng.

Thị trường bò vs Thị trường gấu

Thị trường tăng giá, triển vọng tích cực? Đó là thị trường bò. Thị trường giảm giá, triển vọng ảm đạm? Đó là thị trường gấu. Nhớ hình tượng này: bò là hướng từ dưới lên trên, gấu là từ trên xuống dưới.

Mua vào (Long) vs Bán khống (Short)

Mua vào nghĩa là kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ tăng, nên mua vào; Bán khống là dự đoán giá sẽ giảm, nên vay cổ phiếu bán đi, chờ giá giảm rồi mua lại để kiếm lời chênh lệch. Người mới thường chỉ chơi mua vào, nhưng cao thủ có thể chơi bán khống.

Giá trần vs Giá sàn

Giá cổ phiếu tăng đến mức tối đa theo quy định của sàn (ví dụ, thị trường Đài Loan tăng 10%) gọi là giá trần; ngược lại gọi là giá sàn. Đây là cơ chế bảo vệ thị trường, nhằm hạn chế biến động mạnh của giá cổ phiếu.

Thao túng (kẹp hàng)

Đây là cơn ác mộng của người bán khống. Người bán khống dự đoán giá sẽ giảm, nhưng không ngờ giá lại tăng mạnh, buộc phải mua lại cổ phiếu với giá cao hơn để bù lỗ, thua lỗ nặng nề.

Phần cần biết nâng cao: Thuật ngữ các nhà chơi lớn thường dùng

Ba chỉ số phân tích kỹ thuật chính

Xem biểu đồ K-line, đường trung bình, RSI… Tất cả gọi là phân tích kỹ thuật. Trong đó, Golden Cross (đường trung bình ngắn hạn cắt qua dài hạn theo chiều tăng) thường báo hiệu cơ hội mua vào; Death Cross (đường trung bình ngắn hạn cắt qua dài hạn theo chiều giảm) báo hiệu tín hiệu bán ra.

Hỗ trợ (Support) vs Kháng cự (Resistance)

Giá cổ phiếu giảm đến một mức giá nhiều lần không thể xuống nữa, đó là hỗ trợ — như một đáy bảo vệ giá cổ phiếu. Kháng cự là khi giá tăng đến một mức nhưng không thể vượt qua, như bị một bức tường chắn lại.

Kẹt hàng (bị kẹp) vs Giải thoát

Mua vào rồi giá giảm, lỗ trên sổ sách gọi là kẹt hàng. Đợi giá hồi phục gần mức mua vào gọi là giải thoát. Người mới sợ nhất bị kẹt hàng, nên học cách đặt điểm dừng lỗ rất quan trọng.

Bốn chỉ số phân tích cơ bản

PE (Tỷ lệ P/E)(, PB (Tỷ lệ giá trị sổ sách)), EPS (Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu)(, ROE (Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu)) — Những con số này giúp bạn biết công ty có bị định giá quá cao hay không, khả năng sinh lời ra sao. PE thấp, ROE cao thường là lựa chọn tốt hơn.

Những sai lầm dễ mắc phải của người mới

Theo đuổi đỉnh, bán đáy

Thấy giá tăng thì theo đuổi mua vào, thấy giảm thì vội vàng bán ra. Kết quả thường là “mua đỉnh, bán đáy”. Đây là cái bẫy tâm lý của thị trường.

Bỏ qua quản lý rủi ro

Không đặt điểm dừng lỗ là đánh bạc. Cổ phiếu có độ biến động cao thì rủi ro lớn, bạn phải rõ khả năng chịu đựng thua lỗ bao nhiêu.

Không phân biệt phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản

Phân tích kỹ thuật chỉ xem xu hướng và chỉ số, còn phân tích cơ bản xem tài chính công ty và triển vọng ngành. Chỉ nhìn xu hướng có thể bị nhà tạo lập lừa đảo, bỏ qua phân tích cơ bản có thể dính bẫy cổ phiếu rác.

Nắm vững những thuật ngữ chứng khoán này, bạn có thể tự tin chen vào cuộc trò chuyện của các nhà đầu tư, quan trọng hơn là đưa ra quyết định đầu tư hợp lý hơn. Nhớ rằng: Thị trường chứng khoán không có người thắng tuyệt đối, chỉ có những nhà đầu tư sống đủ lâu.