Khám phá 10 đồng tiền yếu nhất của hành tinh vào năm 2025

Bạn đã từng nghĩ về điều gì xảy ra khi niềm tin biến mất khỏi một nền kinh tế chưa? Vâng, có những nơi trên thế giới nơi người dân sống trong thực tế đó mỗi ngày. Một người bạn của tôi đã đi du lịch Liban tuần trước và gửi cho tôi một bức ảnh tổng kết tất cả: anh ấy cầm một bó tiền mặt dày đến mức giống như tiền Monopoly, nhưng thực ra chỉ là đồng lira Liban trị giá khoảng R$ 3,00. Trong khi đó, ở Brazil, chúng ta phàn nàn về đồng đô la trên R$ 5,40 và sự mất giá của real trong năm 2024 (được xem là tồi tệ nhất trong các đồng tiền chính toàn cầu với mức giảm 21,52%), thì ở nhiều quốc gia tình hình còn nghiêm trọng hơn nhiều.

Năm 2025, bối cảnh quốc tế cho thấy các nền kinh tế gần như mất hết khả năng mua sắm quốc tế. Nhưng thực sự nguyên nhân gốc rễ của sự yếu đuối này là gì? Tại sao một số đồng tiền trở thành giấy không giá trị? Và quan trọng hơn: điều này có ý nghĩa gì đối với những người đầu tư hoặc đi du lịch đến những điểm đến đó?

Các Trụ Cột của Sự Mất Giá Trị Tiền Tệ

Khi theo dõi thị trường tài chính đủ lâu, rõ ràng rằng một đồng tiền yếu không bao giờ là ngẫu nhiên. Đó luôn là kết quả của một cơn bão hoàn hảo gồm các vấn đề kinh tế và chính trị phá hoại niềm tin:

Lạm phát phi mã: Trong khi Brazil đối mặt với lạm phát khoảng 5% vào năm 2025, có những quốc gia mà giá cả tăng vọt hàng tháng. Siêu lạm phát chính là tên gọi của điều đó—một căn bệnh ăn mòn tài sản, tiền lương và hy vọng tiết kiệm.

Sự sụp đổ của ổn định chính trị: Các cuộc đảo chính, xung đột nội bộ, chính phủ bất ổn. Khi thiếu an ninh pháp lý, các nhà đầu tư bỏ chạy và đồng tiền trở thành trò chơi rủi ro thuần túy.

Cách ly kinh tế toàn cầu: Các lệnh trừng phạt quốc tế cắt đứt quyền truy cập vào hệ thống tài chính toàn cầu. Đồng tiền địa phương mất hoàn toàn khả năng sử dụng trong thương mại quốc tế và người dân tìm kiếm các phương án thay thế một cách tuyệt vọng.

Dự trữ ngoại hối cạn kiệt: Không đủ đô la trong kho của Ngân hàng Trung ương, không thể bảo vệ đồng tiền. Kết quả là sự sụt giảm liên tục.

Chảy máu vốn: Khi ngay cả công dân địa phương cũng thích giữ tiền ngoại tệ dưới gối thay vì dùng đồng tiền quốc gia, bạn biết rằng đã đến điểm giới hạn.

Bảng xếp hạng các đồng tiền yếu nhất năm 2025

Dựa trên dữ liệu tỷ giá hối đoái hiện tại và các phân tích kinh tế quốc tế, dưới đây là các đồng tiền đang mang gánh nặng của bất ổn toàn cầu:

1. Đồng Lira Liban (LBP)

Sự mất giá tối đa thể hiện rõ nhất. Chính thức tỷ giá là 1.507,5 lira đổi 1 đô la, nhưng thực tế không tồn tại tỷ giá này. Trên thị trường thực, bạn cần hơn 90 nghìn lira để đổi lấy một đô la. Ngân hàng hạn chế rút tiền, các cửa hàng chỉ chấp nhận đô la nước ngoài, và các tài xế Uber ở Beirut từ chối đồng tiền địa phương. Đây là biểu tượng tối thượng của sự sụp đổ.

2. Đồng Rial Iran (IRR)

Các lệnh trừng phạt của Mỹ khiến rial rơi vào mức độ đầu cơ. Với R$ 100, bạn chính thức trở thành “triệu phú” rial—nhưng triệu đó chẳng mua được gì. Phản ứng của giới trẻ Iran là gì? Di cư hàng loạt sang bitcoin và ethereum, các tài sản mà cộng đồng xem là nơi dự trữ giá trị đáng tin cậy hơn đồng tiền nhà nước.

3. Đồng Dong Việt Nam (VND)

Một trường hợp thú vị: Việt Nam phát triển kinh tế, nhưng đồng dong vẫn giữ vị trí yếu kém theo thiết kế chính sách tiền tệ. Rút 1 triệu đồng tại máy ATM trở thành meme trong giới du khách—giống như tiền trong phim viễn tưởng. Đối với người Việt, điều này đồng nghĩa với nhập khẩu khổng lồ và khả năng mua sắm quốc tế gần như bằng không.

4. Đồng Kip Lào (LAK)

Lào gặp khó khăn với nền kinh tế nhỏ, phụ thuộc vào nhập khẩu và lạm phát kéo dài. Đồng kip yếu đến mức các thương nhân ở biên giới Thái Lan từ chối, thích dùng baht hơn.

5. Đồng Rupiah Indonesia (IDR)

Nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á chưa bao giờ có thể củng cố đồng tiền của mình. Kể từ cuộc khủng hoảng 1998, luôn nằm trong số các đồng tiền yếu nhất toàn cầu. Ưu điểm: Bali trở thành điểm nghỉ dưỡng cao cấp với ngân sách tối thiểu cho du khách Brazil.

6. Đồng Som Uzbekistan (UZS)

Uzbekistan đã thực hiện nhiều cải cách quan trọng trong những năm gần đây, nhưng đồng som vẫn mang di sản của nhiều thập kỷ kinh tế cô lập. Dù cố gắng thu hút đầu tư, đồng tiền vẫn còn yếu.

7. Đồng Franc Guinea (GNF)

Nghịch lý của sự phong phú: Guinea có vàng và bauxit, nhưng bất ổn chính trị và tham nhũng ngăn cản sự giàu có tự nhiên trở thành đồng tiền mạnh. Tài nguyên thiên nhiên chỉ có giá trị khi có quản trị tốt.

8. Đồng Guarani Paraguay (PYG)

Nước láng giềng của chúng ta vẫn giữ đồng guarani yếu truyền thống. Đối với người Brazil, điều này có nghĩa là Ciudad del Este vẫn là trung tâm mua sắm quốc tế giá rẻ.

9. Đồng Ariary Madagascar (MGA)

Madagascar nằm trong số các quốc gia nghèo nhất thế giới, và đồng ariary của họ phản ánh điều đó rõ ràng. Các mặt hàng nhập khẩu trở nên đắt đỏ, khả năng mua sắm quốc tế gần như không tồn tại.

10. Đồng Burundi Franc (BIF)

Kết thúc bảng xếp hạng: một đồng tiền mất giá đến mức người dân mang theo các túi tiền thật để giao dịch lớn. Sự bất ổn kéo dài của đất nước phản ánh trực tiếp giá trị của đồng tiền.

Brasil có thể học gì từ điều này

Bảng xếp hạng này không chỉ là một sự tò mò tài chính—nó phản ánh rõ ràng tầm quan trọng của chính trị, quản trị và niềm tin. Đối với các nhà đầu tư Brazil, ba bài học thực tế nổi bật:

Thứ nhất: các nền kinh tế yếu với đồng tiền yếu trên thế giới có thể trông giống cơ hội mua vào, nhưng thực tế là họ đang sống trong các cuộc khủng hoảng cấu trúc sâu sắc. Rủi ro có xứng đáng không?

Thứ hai: du lịch đến các điểm đến có đồng tiền mất giá đã trở thành lợi thế kinh tế thực sự. Với đô la hoặc real, bạn có thể tiếp cận sức mua tăng lên.

Thứ ba: theo dõi các sự sụp đổ tiền tệ là một lớp học miễn phí về vĩ mô. Lạm phát, tham nhũng, bất ổn chính trị không còn là các khái niệm trừu tượng nữa mà trở thành các con số ảnh hưởng đến hàng tỷ người thật.

Sự thật là, để bảo vệ tài sản của mình, bạn cần đa dạng hóa ngoài các đồng tiền quốc gia. Các tài sản vượt qua biên giới, không bị ảnh hưởng bởi lạm phát địa phương, hoạt động độc lập với chính quyền—những thứ này ngày càng trở nên quan trọng trong một thế giới mà các đồng tiền yếu là dấu hiệu của một vấn đề lớn hơn nhiều.