Xu hướng biến động giá vàng trong năm 2025: Nhìn nhận triển vọng thị trường dựa trên động lực thị trường

Bước vào năm 2024–2025, tính bất định của cục diện kinh tế toàn cầu tiếp tục gia tăng, giá vàng theo đó đã trình diễn một làn sóng tăng đột biến mới. Từ mức đỉnh lịch sử 4.400 USD/oz vào tháng 10, đến các điều chỉnh ngắn hạn sau đó, sự chú ý của thị trường đối với diễn biến của vàng vẫn không giảm. Vậy điều gì đã thúc đẩy đợt tăng này? Các lý do đằng sau biến động giá vàng gồm những gì? Nhà đầu tư nên ứng phó ra sao?

Phân tích đà tăng giá vàng: Ba động lực cốt lõi

Việc giá vàng tăng đột biến không phải là điều ngẫu nhiên. Theo Reuters, mức tăng của vàng trong giai đoạn 2024–2025 đã gần chạm mức cao nhất trong vòng 30 năm, vượt qua mức 31% của năm 2007 và 29% của năm 2010. Trong hai năm gần đây, vàng liên tục tăng vọt, vượt ngưỡng 4.300 USD/oz một cách mạnh mẽ. Đằng sau đó là các yếu tố thị trường sâu xa hỗ trợ.

Thứ nhất là sự bất định của thị trường do chính sách thương mại. Việc triển khai các chính sách thuế quan mới đã làm gia tăng biến động dự đoán của thị trường, tâm lý phòng thủ (hedging) cũng theo đó tăng cao. Kinh nghiệm lịch sử cho thấy, trong các giai đoạn không chắc chắn về chính sách (như chiến tranh thương mại Mỹ-Trung năm 2018), giá vàng thường tăng ngắn hạn từ 5–10%. Làn sóng dòng vốn phòng thủ đổ vào này là một trong những yếu tố chính thúc đẩy giá vàng tăng.

Thứ hai là chu kỳ cắt giảm lãi suất của Fed. Xu hướng chính sách tiền tệ của USD ảnh hưởng trực tiếp đến sức hút đầu tư của vàng. Việc giảm lãi suất làm giảm chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng, từ đó thúc đẩy nhu cầu vàng tăng. Quan sát lịch sử cho thấy, giá vàng có mối quan hệ nghịch với lãi thực—khi lãi suất giảm, vàng thường tăng. Theo dữ liệu của CME về các công cụ lãi suất, khả năng Fed cắt giảm 25 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 12 là 84.7%, điều này rõ ràng hỗ trợ mạnh mẽ cho giá vàng. Đáng chú ý, sau cuộc họp FOMC tháng 9, giá vàng có phần giảm nhẹ do việc cắt giảm đã nằm trong dự đoán của thị trường, và Powell gọi đó là “cắt giảm theo cách quản lý rủi ro”, không ám chỉ việc cắt giảm liên tục trong tương lai.

Thứ ba là sự tiếp tục mua vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu. Theo dữ liệu của WGC (Hiệp hội vàng thế giới), trong quý 3 năm 2025, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã mua ròng 220 tấn vàng, tăng 28% so với quý trước. Trong 9 tháng đầu năm 2025, tổng lượng vàng mua vào khoảng 634 tấn, dù thấp hơn cùng kỳ năm 2024 nhưng vẫn cao hơn nhiều giai đoạn khác. Trong báo cáo khảo sát dự trữ vàng của ngân hàng trung ương tháng 6 của WGC, 76% ngân hàng trung ương được hỏi cho rằng tỷ lệ vàng trong dự trữ sẽ “tăng trung bình hoặc rõ rệt” trong 5 năm tới, đồng thời đa số dự kiến tỷ lệ dự trữ USD sẽ giảm, phản ánh niềm tin ngày càng tăng vào vàng như một tài sản dự trữ toàn cầu.

Các yếu tố thúc đẩy khác của biến động giá vàng

Ngoài các động lực chính nêu trên, còn có nhiều yếu tố khác cùng góp phần đẩy giá vàng tăng đột biến.

Môi trường nợ cao toàn cầu tạo ra áp lực lãi suất dài hạn. Tính đến 2025, tổng nợ toàn cầu đạt 307 nghìn tỷ USD (Nguồn: IMF), khiến các chính sách lãi suất của các quốc gia bị hạn chế, xu hướng tiền tệ nới lỏng chiếm ưu thế, làm giảm lãi thực, gián tiếp nâng cao sức hấp dẫn của vàng.

Sự biến động niềm tin vào USD cũng là yếu tố quan trọng. Khi USD chịu áp lực giảm giá hoặc thị trường mất niềm tin, vàng tính theo USD sẽ hưởng lợi rõ rệt hơn, dễ thu hút dòng vốn.

Rủi ro địa chính trị kéo dài—xung đột Nga-Ukraine tiếp diễn, tình hình Trung Đông căng thẳng—liên tục thúc đẩy nhu cầu của nhà đầu tư đối với kim loại quý như một tài sản phòng thủ, dễ gây ra biến động ngắn hạn.

Thêm vào đó, sự chú ý liên tục của truyền thông xã hội và các phương tiện truyền thống cũng thúc đẩy dòng vốn ngắn hạn đổ vào vàng nhanh chóng. Các báo cáo liên tục và cảm xúc cộng đồng kích thích lẫn nhau, khiến dòng tiền đổ vào thị trường vàng không ngừng, làm tăng thêm đà tăng giá.

Cần lưu ý rằng, trong ngắn hạn, các yếu tố này có thể gây ra biến động mạnh, nhưng không đồng nghĩa với việc xu hướng dài hạn sẽ tiếp tục. Đối với nhà đầu tư tại Đài Loan, việc tính giá vàng theo ngoại tệ còn phải xem xét biến động tỷ giá USD/TWD ảnh hưởng đến lợi nhuận cuối cùng.

Dự báo của các tổ chức: Nhiều phía lạc quan về triển vọng dài hạn

Dù giá vàng gần đây có biến động, các tổ chức lớn vẫn duy trì dự báo tích cực về xu hướng tương lai của vàng.

Đội ngũ phân tích hàng hóa của JPMorgan cho rằng đợt điều chỉnh gần đây là “sự điều chỉnh lành mạnh”, sau khi cảnh báo rủi ro ngắn hạn, họ vẫn lạc quan về dài hạn và đã nâng mục tiêu giá quý 4 năm 2026 lên 5.055 USD/oz.

Goldman Sachs duy trì thái độ thận trọng nhưng lạc quan, giữ mục tiêu giá vàng cuối năm 2026 là 4.900 USD/oz.

Bank of America cũng tỏ ra tích cực về thị trường kim loại quý. Ngoài việc nâng mục tiêu giá vàng năm 2026 lên 5.000 USD/oz, các chiến lược gia gần đây còn dự báo giá vàng có thể vượt mốc 6.000 USD/oz trong năm tới.

Các mức giá tham khảo của các thương hiệu trang sức nổi tiếng cũng cung cấp tín hiệu thị trường: các thương hiệu như Chow Tai Fook, Luk Fook, Chou Hong Chi, Chow Sang Sang vẫn duy trì giá tham khảo vàng ròng tại Trung Quốc trên 1.100 Tệ/gram, chưa có dấu hiệu giảm mạnh, phản ánh sức hỗ trợ của thị trường vàng vật chất.

Nhà đầu tư nên ứng phó thế nào với biến động giá vàng?

Sau khi hiểu rõ các lý do đằng sau đợt tăng này, nhà đầu tư có thể xây dựng chiến lược phù hợp với tình hình của mình. Hiện tại, dấu hiệu kết thúc đà tăng chưa rõ ràng, cả dài hạn lẫn ngắn hạn đều còn cơ hội, nhưng cần tránh theo đuổi theo đám đông một cách mù quáng.

Đối với các nhà giao dịch ngắn hạn có kinh nghiệm, thị trường biến động mang lại cơ hội giao dịch lý tưởng. Trong thị trường vàng thanh khoản cao, xu hướng tăng giảm ngắn hạn dễ dự đoán hơn, đặc biệt trong các đợt tăng vọt hoặc giảm mạnh, lực mua bán rõ ràng, điều này mang lại nhiều cơ hội lợi nhuận cho các nhà giao dịch có kinh nghiệm.

Với nhà đầu tư mới, cần đặc biệt cẩn trọng. Nếu muốn thực hiện các giao dịch ngắn hạn trong đợt biến động này, hãy bắt đầu bằng số vốn nhỏ, tránh đổ nhiều tiền một cách mù quáng. Theo dõi các dữ liệu kinh tế Mỹ qua lịch kinh tế sẽ giúp nâng cao độ chính xác trong quyết định giao dịch.

Nếu dự định giữ vàng vật chất lâu dài, cần chuẩn bị tâm lý chấp nhận biến động lớn. Dù xu hướng dài hạn là tăng, nhưng phải đánh giá khả năng chịu đựng các biến động dữ dội trong quá trình. Nên biết rằng, biên độ dao động trung bình hàng năm của vàng là 19.4%, không thấp hơn nhiều so với S&P 500 là 14.7%. Ngoài ra, chi phí giao dịch vàng vật chất khá cao, thường từ 5–20%, cần tính vào chi phí đầu tư.

Nếu muốn phân bổ vàng trong danh mục đầu tư, hoàn toàn khả thi, nhưng không nên tập trung toàn bộ vốn vào đó. Vàng có độ biến động không thấp hơn cổ phiếu, phân tán đầu tư giúp duy trì sự ổn định của danh mục.

Để tối đa hóa lợi nhuận, có thể giữ dài hạn và tận dụng các đợt biến động giá để thực hiện giao dịch ngắn hạn, đặc biệt trước và sau các dữ liệu kinh tế Mỹ, khi biến động thường lớn hơn rõ rệt. Tuy nhiên, điều này đòi hỏi nhà đầu tư có kinh nghiệm và khả năng kiểm soát rủi ro.

Tổng thể, vàng là tài sản dự trữ toàn cầu có “độ tin cậy cao”, các yếu tố hỗ trợ trung dài hạn vẫn còn nguyên vẹn. Tuy nhiên, trong thực tế, cần cảnh giác với rủi ro biến động ngắn hạn, đặc biệt trước các dữ liệu kinh tế Mỹ hoặc các cuộc họp quan trọng. Dù chọn phương thức đầu tư nào, đều cần tuân thủ nguyên tắc phân tán, tránh tập trung quá mức để vừa nắm bắt cơ hội vàng, vừa kiểm soát rủi ro hiệu quả.