9 dự án DeFi Bitcoin nổi bật cần theo dõi

Tài chính phi tập trung (DeFi) là bước chuyển căn bản từ mô hình tài chính tập trung truyền thống sang kiến trúc ngang hàng, nhờ vào công nghệ blockchain. Khi lĩnh vực tiền mã hóa ngày càng phát triển, việc tích hợp Bitcoin vào hệ sinh thái DeFi đã trở thành chủ đề thảo luận quan trọng. Bitcoin, vốn được xem là kho lưu trữ giá trị số an toàn, giờ đây đang phát triển để đóng vai trò lớn hơn trong các ứng dụng DeFi, mở ra khả năng dân chủ hóa tài chính và đổi mới công nghệ.

Vai trò của Bitcoin trong quá trình chuyển đổi này rất lớn. Bitcoin cung cấp nền tảng an toàn, đáng tin cậy cho nhiều mô hình DeFi, hướng đến dân chủ hóa dịch vụ tài chính bằng cách loại bỏ tổ chức tập trung và xây dựng nền tảng thân thiện, dễ tiếp cận cho người dùng. Bài viết này phân tích thực trạng DeFi Bitcoin, giới thiệu chín dự án DeFi nổi bật đang dẫn đầu xu hướng này, đồng thời trình bày những thách thức và đổi mới định hướng tương lai của Bitcoin trong lĩnh vực tài chính phi tập trung.

Bitcoin DeFi là gì?

Bitcoin DeFi là thuật ngữ chỉ việc tích hợp Bitcoin vào các ứng dụng và giao thức tài chính phi tập trung. Ethereum từ lâu giữ vị trí thống trị trong DeFi nhờ khả năng hợp đồng thông minh tiên tiến, nhưng việc Bitcoin gia nhập lĩnh vực này đã đánh dấu một bước tiến quan trọng của đồng tiền mã hóa đầu tiên trên thế giới.

Sự tích hợp của Bitcoin vào DeFi trở nên rõ nét hơn sau nâng cấp Taproot vào tháng 11 năm 2021. Nâng cấp này mở rộng chức năng của Bitcoin vượt ra ngoài giao dịch ngang hàng, cho phép triển khai các ứng dụng DeFi gốc trong hệ sinh thái Bitcoin. Trước Taproot, Bitcoin tham gia DeFi chủ yếu thông qua wrapped BTC (wBTC) trên Ethereum, giúp người sở hữu Bitcoin tiếp cận các hoạt động DeFi của Ethereum mà vẫn giữ giá trị BTC.

Khi so sánh Bitcoin và Ethereum trong DeFi, nhiều điểm khác biệt nổi bật. Ethereum là nền tảng cốt lõi cho DeFi với blockchain hỗ trợ hợp đồng thông minh phức tạp và ứng dụng phi tập trung (DApp). Các ứng dụng này bao gồm đa dạng dịch vụ tài chính như cho vay, vay và nền tảng giao dịch ngang hàng. Tính mở của Ethereum thúc đẩy khả năng kết nối với nhiều giao thức DeFi, trong khi Ethereum Virtual Machine (EVM) đảm bảo môi trường thực thi ổn định và an toàn.

Ngược lại, hệ sinh thái DeFi của Bitcoin vẫn đang phát triển, hoàn thiện. Để đáp ứng các chức năng DeFi, Bitcoin ứng dụng các giải pháp lớp thứ hai như Lightning Network và Liquid Network. Những giải pháp này giúp tăng tốc giao dịch và khả năng mở rộng, mang lại sự linh hoạt cho người dùng Bitcoin trong ứng dụng DeFi mà vẫn bảo toàn tính bảo mật của lớp nền tảng.

9 dự án DeFi Bitcoin nổi bật nhất là gì?

Hệ sinh thái DeFi Bitcoin đã chứng kiến sự xuất hiện của nhiều dự án sáng tạo, mỗi dự án đều mang đến những tính năng riêng, mở rộng vai trò của Bitcoin vượt khỏi chức năng vàng số truyền thống.

Taproot Assets thành lập năm 2019 nhằm nâng cao chức năng của Bitcoin, đặc biệt về hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung. Sau khi ra mắt mainnet năm 2023, nền tảng đã phát triển vượt bậc. Các điểm nổi bật gồm phát hành tài sản trên blockchain Bitcoin, nhận giao dịch không đồng bộ và tính năng multiverse quản lý tài sản. Taproot Assets nổi bật nhờ tích hợp Lightning Network của Bitcoin cho giao dịch nhanh, đồng thời xử lý tài sản thực như vàng, stablecoin.

Stacks ra đời năm 2019 với sứ mệnh kích hoạt hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung trên nền Bitcoin. Dự án chuyển mình mạnh mẽ với Stacks 2.0 ra mắt năm 2021. Các tính năng quan trọng gồm token STX quản trị, ngôn ngữ hợp đồng thông minh Clarity và cơ chế đồng thuận proof-of-transfer (PoX). PoX sáng tạo khi tích hợp bảo mật của Bitcoin trực tiếp, cho phép người dùng nhận thưởng bằng Bitcoin khi tham gia, đưa Stacks thành một dự án DeFi nổi bật trong hệ sinh thái.

BitVM, ra mắt năm 2023 bởi Robert Linus thuộc ZeroSync, hướng đến mở rộng chức năng Bitcoin để hỗ trợ hợp đồng thông minh tương tự Ethereum mà vẫn giữ nguyên mã nguồn gốc. BitVM cung cấp hợp đồng Turing-complete trên Bitcoin, cho phép tính toán ngoài chuỗi với xác thực trên chuỗi, và kết nối BTC với các mạng blockchain khác. BitVM không thay đổi mã nguồn Bitcoin mà dùng ý tưởng giống optimistic rollups của Ethereum, mở ra tiềm năng xây dựng sidechain không cần tin cậy trong mạng Bitcoin.

SRC-20 tokens được phát triển để nâng cấp Bitcoin bằng cách kết hợp các khái niệm từ ERC-20 của Ethereum và BRC-20 của Bitcoin. Token này hỗ trợ token hóa trên mạng Bitcoin, cho phép nhúng dữ liệu như hình ảnh, văn bản trực tiếp vào giao dịch Bitcoin. Điểm nổi bật là tính bất biến—SRC-20 token sau khi phát hành sẽ vĩnh viễn không thể chỉnh sửa. Tiêu chuẩn này nâng cao giá trị Bitcoin với token sưu tập số và tài sản số, dữ liệu lưu trong output giao dịch đảm bảo token không bị thay đổi.

Ordinals, ra mắt năm 2023 bởi Casey Rodarmor, là tính năng cải tiến giúp tích hợp nội dung số như hình ảnh, văn bản lên blockchain Bitcoin, dựa vào nâng cấp SegWit và Taproot. Ordinals ghi dữ liệu lên từng satoshi (đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin), khác với NFT truyền thống khi dùng blockchain để lưu dữ liệu mà không cần hợp đồng thông minh ngoài chuỗi. Đổi mới này gây tranh luận về tắc nghẽn mạng, thay đổi ứng dụng của Bitcoin, chứng minh công nghệ luôn phát triển và khẳng định vị trí trong nhóm dự án DeFi nổi bật.

BRC-20 tokens, ra mắt tháng 3 năm 2023 bởi nhà phát triển ẩn danh Domo, là bước tiến quan trọng dựa trên ERC-20 của Ethereum. Token này hỗ trợ tạo token có thể hoán đổi trên mạng Bitcoin, tận dụng khả năng nhúng dữ liệu nâng cao của Taproot. BRC-20 dùng ordinal inscriptions và JSON để quản lý token, cung cấp chức năng cơ bản như tạo, triển khai, chuyển token trên Bitcoin. Dù mở ra nhiều tính năng mới, thu hút giao dịch và đầu cơ, BRC-20 cũng đặt ra vấn đề về hiệu quả giao dịch và tối ưu hóa mạng.

Badger DAO là nền tảng cung cấp giải pháp phi tập trung, tập trung kết nối Bitcoin với các blockchain khác, đặc biệt là Ethereum. Dự án nổi bật với cộng đồng Badger Builders phát triển hợp tác, token quản trị BADGER cho quyết định phi tập trung, SETT vaults tối ưu hóa tài sản Bitcoin và DIGG—tiền mã hóa neo giá Bitcoin với nguồn cung co giãn. Badger DAO giữ định hướng tập trung vào dự án liên quan Bitcoin trong DeFi, trở thành dự án chuyên biệt trong lĩnh vực này.

Lightning Network được phát triển để tăng khả năng mở rộng và tốc độ cho Bitcoin bằng cách thêm lớp thứ hai trên blockchain, giúp giao dịch nhanh và tiết kiệm chi phí. Lightning Network cho phép chuyển Bitcoin nhanh, chi phí thấp nhờ các giao dịch diễn ra ngoài chuỗi chính, chỉ ghi lại lên blockchain khi kênh giao dịch kết thúc. Đổi mới lớn nhất là giảm thời gian, phí giao dịch, giúp Bitcoin thực tiễn hơn cho giao dịch thường ngày và vi mô, khẳng định vị trí dự án DeFi hàng đầu về mở rộng.

Liquid Network, do Blockstream phát triển, giúp người dùng và nhà giao dịch thực hiện giao dịch Bitcoin nhanh, bảo mật hơn và phát hành tài sản số dễ dàng. Liquid Network hỗ trợ giao dịch Bitcoin nhanh, bảo mật, phát hành tài sản số và Liquid Securities quản lý tài sản token hóa. Các tính năng nổi bật gồm Liquid Bitcoin (L-BTC) neo giá Bitcoin, giao dịch bảo mật Confidential Transactions. Công nghệ này nổi bật với tốc độ giao dịch, tính riêng tư, khả năng tạo, kiểm soát tài sản số, thuộc nhóm dự án DeFi cho tổ chức.

Những thách thức của DeFi Bitcoin

Việc Bitcoin tham gia DeFi tạo ra cả sự hào hứng lẫn lo ngại trong cộng đồng tiền mã hóa, bởi còn nhiều thách thức lớn cần giải quyết để DeFi Bitcoin và các dự án hàng đầu phát triển đúng tiềm năng.

Vấn đề mở rộng là trở ngại chính. Mạng Bitcoin, dù bảo mật cao, vẫn có chi phí giao dịch biến động tùy hoạt động mạng. Khả năng xử lý giao dịch so với các blockchain khác còn cần tối ưu liên tục để nâng trải nghiệm người dùng và mở rộng ứng dụng DeFi thực tiễn.

Vấn đề pháp lý cũng là thách thức lớn. Khung pháp lý tiền mã hóa và DeFi liên tục thay đổi, ảnh hưởng tăng trưởng và mức độ áp dụng Bitcoin trong các ứng dụng DeFi. Luật quốc tế yêu cầu tuân thủ, ảnh hưởng phạm vi toàn cầu của dự án DeFi Bitcoin vì mỗi nước có quy định, hạn chế riêng về tiền mã hóa.

Thách thức riêng của Bitcoin trong DeFi bắt nguồn từ thiết kế mạng ban đầu. Khác Ethereum, Bitcoin không tập trung vào hợp đồng thông minh phức tạp, đòi hỏi giải pháp sáng tạo để tích hợp tính năng DeFi mà vẫn giữ nguyên tắc bảo mật, phi tập trung. Việc đạt được đồng thuận rộng rãi cho nâng cấp mạng—giúp tăng tiềm năng DeFi—thường là quá trình chậm, cần sự nhất trí từ nhiều bên liên quan.

Dù còn nhiều vấn đề, triển vọng của Bitcoin trong DeFi vẫn khả quan. Công nghệ như Lightning Network tiếp tục giải quyết nhu cầu mở rộng, các phát triển mới cho phép chức năng DeFi phức tạp trên mạng Bitcoin. Quy định rõ hơn và sáng kiến cộng đồng giúp tạo môi trường thuận lợi cho dự án DeFi Bitcoin phát triển. Dù cần đổi mới liên tục, tiềm năng mở rộng và tăng tiếp cận tài chính rất lớn.

Điểm mới của DeFi Bitcoin

Các đổi mới gần đây tiếp tục thúc đẩy hệ sinh thái Bitcoin, đặc biệt với ứng dụng DeFi và NFT. Tiêu chuẩn BRC-20 và Ordinals là hai bước tiến quan trọng, giúp Bitcoin dễ tiếp cận, toàn diện cho nhiều trường hợp sử dụng.

Ordinals thúc đẩy người dùng sáng tạo NFT hiệu quả hơn phương pháp truyền thống, mở ra tiềm năng mới cho nghệ thuật số, bộ sưu tập trên blockchain Bitcoin. Tiêu chuẩn BRC-20 hỗ trợ kết nối giữa Bitcoin và Ethereum, cho phép xây dựng ứng dụng cross-chain sáng tạo, mở rộng tiềm năng dịch vụ tài chính phi tập trung.

Việc tối ưu hiệu suất, đơn giản hóa trải nghiệm người dùng từ các phát triển này cho thấy vai trò quan trọng trong việc tăng giá trị của Bitcoin, định vị Bitcoin trong các dự án DeFi hàng đầu ở thị trường DeFi và NFT rộng lớn. Những đổi mới này chứng minh Bitcoin đang phát triển từ kho lưu trữ giá trị thành nền tảng đa năng, hỗ trợ nhiều ứng dụng tài chính, tạo tài sản số.

Kết luận

Bitcoin đang định hình lại lĩnh vực tài chính phi tập trung, đánh dấu bước tiến mạnh mẽ từ vai trò ban đầu là hệ thống tiền điện tử ngang hàng. Vai trò của Bitcoin trong DeFi đang không ngừng mở rộng, hoàn thiện, cùng với các dự án DeFi hàng đầu thúc đẩy đổi mới.

Dù hệ sinh thái DeFi của Bitcoin có những đặc điểm riêng so với Ethereum, mạng lưới vẫn đạt tiến bộ lớn nhờ công nghệ như Lightning Network, Liquid Network và đổi mới như BRC-20, Ordinals. Chín dự án DeFi hàng đầu—Taproot Assets, Stacks, BitVM, SRC-20, Ordinals, BRC-20, Badger DAO, Lightning Network, Liquid Network—là những bước đột phá, mở ra tiện ích mới, giải quyết thách thức của mạng Bitcoin trong DeFi.

Tối ưu hóa giao dịch, tuân thủ quy định vẫn là ưu tiên của nhà phát triển, nhưng tiềm năng đổi mới, mở rộng tiếp cận tài chính rất lớn. Các dự án DeFi hàng đầu này không chỉ phát triển kỹ thuật Bitcoin, mà còn tái định hình khả năng của đồng tiền mã hóa đầu tiên. Khi Bitcoin tiếp tục tiến hóa, đồng tiền này hứa hẹn dịch vụ tài chính dân chủ hóa trên nền tảng blockchain bảo mật, phi tập trung nhất hiện nay.

Tương lai DeFi Bitcoin phụ thuộc vào đổi mới liên tục, hợp tác cộng đồng, phát triển giải pháp bảo toàn nguyên tắc bảo mật, phi tập trung của Bitcoin, đồng thời mở ra khả năng tài chính mới. Thành tựu kỹ thuật, hệ sinh thái mở rộng của các dự án DeFi hàng đầu là dấu mốc đáng chú ý, có thể tái định hình tài chính phi tập trung nhiều năm tới.

FAQ

Dự án DeFi tốt nhất hiện nay là gì?

Dự án DeFi tốt nhất là Stacks, tận dụng bảo mật của Bitcoin, đồng thời hỗ trợ hợp đồng thông minh, các tính năng DeFi. Đây là dự án dẫn đầu cuộc cách mạng DeFi trên mạng Bitcoin, mang lại giải pháp đổi mới cho tài chính phi tập trung.

DeFi có còn sinh lợi không?

Vẫn còn, DeFi tiếp tục sinh lợi trong năm 2025. Chiến lược, công cụ phát triển liên tục giúp nhà đầu tư đạt lợi nhuận cao qua yield farming, cung cấp thanh khoản, giao thức DeFi sáng tạo.

Tiền mã hóa nào dưới 1 USD sẽ tăng mạnh?

Cardano, hiện giao dịch dưới 1 USD, có tiềm năng tăng trưởng mạnh nhờ nâng cấp sắp tới, mở rộng thanh khoản DeFi, tín hiệu kỹ thuật tích cực.

Dự án DeFi nào hiện dẫn đầu về TVL?

Ngày 11 tháng 12 năm 2025, Uniswap V2 dẫn đầu về TVL trong lĩnh vực DeFi, với 2,1 tỷ USD bị khóa.