Hiểu hệ thống lương tối thiểu tại Mỹ: các mức liên bang, tiểu bang và những gì sẽ thay đổi vào năm 2025

Khi nói về lương tối thiểu tại Mỹ, điều đầu tiên khiến người đến từ Brazil ngạc nhiên là phát hiện ra rằng không có một mức giá quốc gia duy nhất. Trong khi Brazil duy trì mức lương tối thiểu thống nhất do chính phủ liên bang quy định, thì Hoa Kỳ áp dụng một mô hình phân mảnh rất nhiều: có mức tối thiểu liên bang, nhưng các bang, thành phố và thậm chí quận huyện đều có quyền thiết lập các mức tham chiếu riêng — thường cao hơn nhiều so với mức cơ sở này.

Sự phân quyền này tạo ra một thực tế phức tạp, trong đó một công nhân Mỹ có thể nhận từ US$ 7,25 đến US$ 17,50 mỗi giờ, một sự chênh lệch rõ rệt phản ánh trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của từng khu vực.

Mức tối thiểu liên bang: đóng băng suốt 16 năm

Lương tối thiểu liên bang tại Mỹ duy trì ở mức US$ 7,25 mỗi giờ kể từ năm 2009. Mức này đóng vai trò như giới hạn bảo vệ — không bang nào được phép trả ít hơn, trừ những trường hợp cực kỳ hiếm. Tuy nhiên, đối với phần lớn công nhân ở các trung tâm đô thị lớn, con số này chỉ mang tính tham khảo lý thuyết.

Các bang tiến bộ và các thành phố có chi phí sinh hoạt cao đã thực hiện các mức tăng đáng kể. California, New York, Washington và District of Columbia dẫn đầu với mức tối thiểu từ US$ 16 đến US$ 17,50 mỗi giờ — gấp hơn hai lần mức liên bang.

Thực tế, một công nhân Mỹ thực sự kiếm được bao nhiêu mỗi tháng?

Tính toán đơn giản, nhưng kết quả thay đổi khá nhiều:

Kịch bản 1: Mức tối thiểu liên bang (US$ 7,25/h)

• 40 giờ/tuần × 4 tuần = US$ 1.160 mỗi tháng
• Quy đổi ra tiền Việt (tỷ giá khoảng R$ 5,20): R$ 6.032/tháng

Kịch bản 2: Washington D.C. (US$ 17,50/h - cao nhất cả nước)

• 40 giờ/tuần × 4 tuần = US$ 2.800 mỗi tháng
• Quy đổi ra tiền Việt: R$ 14.560/tháng

Kịch bản 3: California (US$ 16,50/h)

• Giờ làm tiêu chuẩn = US$ 2.640 mỗi tháng
• Với làm thêm giờ (sau 8h/ngày, nhận 1,5 lần; sau 12h/ngày, nhận 2 lần), thu nhập tăng đáng kể

So sánh với lương tối thiểu của Brazil: bối cảnh nào hợp lý hơn?

Ban đầu, có vẻ rõ ràng: mức tối thiểu của Mỹ (R$ 6.032) cao hơn nhiều so với của Brazil (R$ 1.518 vào năm 2025). Tuy nhiên, so sánh tỷ giá chuyển đổi trực tiếp này là gây hiểu lầm.

Sức mua thực tế quan trọng hơn con số:

1. Chi phí sinh hoạt tương đối: Một mức lương US$ 1.160 ở Mỹ không đủ trang trải các chi phí cơ bản ở hầu hết các bang. Xét đến tiền thuê trung bình US$ 1.626 và chi phí sinh hoạt khoảng US$ 1.185/tháng (chưa kể nhà ở), thì con số này đơn giản là không đủ. Hơn một thập kỷ qua, mức này đã không còn đủ nữa.

2. Chênh lệch sức mua (PPC): Các chuyên gia kinh tế quốc tế biết rằng một đô la Mỹ mua ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với giá trị tương đương quy đổi ra reais tại Brazil. Sự khác biệt này không tỷ lệ thuận theo chất lượng cuộc sống gấp bốn lần.

3. Cấu trúc bảo vệ: Ở Brazil, mức lương tối thiểu là thống nhất toàn quốc, mang lại tính dự đoán. Ở Mỹ, sự phân mảnh này tạo ra những chênh lệch khủng khiếp. Làm việc ở một bang có mức thấp so với làm việc tại San Francisco mang lại những cuộc sống hoàn toàn khác nhau.

Phân bổ mức lương tối thiểu theo các bang Mỹ năm 2025

Các mức cao nhất tập trung ở ven biển và các trung tâm kinh tế:

• District of Columbia: US$ 17,50/h (cao nhất cả nước)
• Washington: US$ 16,66/h
• Massachusetts và New York: US$ 15,50/h
• California: US$ 16,50/h (với quy định làm thêm giờ chặt chẽ)
• Georgia và Wyoming: US$ 5,15/h (một trong những mức thấp nhất, nhưng mức liên bang US$ 7,25 thường vẫn được áp dụng)

Nhiều bang ở Trung Tây và miền Nam duy trì mức từ US$ 7,25 đến US$ 12/h.

Ai thực sự nhận mức lương này?

Mức lương tối thiểu áp dụng cho các nhóm lao động:

• Từ 14 tuổi trở lên
• Làm theo giờ hành chính
• Ngoại trừ các ngành đặc biệt (học việc, thực tập sinh, lao động nhận tiền tip như thu nhập chính)

Các nghề bị ảnh hưởng nhiều nhất: phục vụ nhà hàng, thu ngân, nhân viên kho, nhân viên vệ sinh, bán hàng siêu thị và các vị trí vận hành đầu vào.

Lưu ý quan trọng: Nhân viên phục vụ và tiếp khách nhận tiền tip có thể nhận mức lương cơ bản thấp hơn, vì tiền tip được xem như phần bổ sung thu nhập — mặc dù thực tế mô hình này gây tranh cãi.

Có thể sống chỉ dựa vào lương tối thiểu ở Mỹ không?

Không, trong phần lớn các trường hợp. Ngay cả khi mức lương cao hơn liên bang, nhiều bang đang đối mặt với khủng hoảng nhà ở. Ở California hoặc New York, làm việc 40 giờ mỗi tuần với mức tối thiểu khiến người lao động dễ rơi vào tình trạng dễ bị tổn thương. Ở các khu vực có chi phí thấp hơn, có thể sống được, nhưng sẽ cần sự hỗ trợ từ các chương trình xã hội, công việc phụ hoặc chia sẻ nhà ở.

Thực tế này cho thấy rằng lương tối thiểu tại Mỹ, bất kể giá trị danh nghĩa của nó, đều là một chủ đề cần đặt trong bối cảnh khu vực và phân tích phê phán.